تلخ ترین خبری که «کیوان تاجدینی» در تلویزیون اعلام کرد، چه بود؟

آریا بانو - ایسنا / کیوان تاجدینی از گویندگان پیشکسوت صداوسیماست که صدا و تصویرش برای بسیاری خاطرات خوشی را زنده می‌کند. شاید کمتر کسی بداند که او در سال‌های جوانی و قبل از کار حرفه‌ای در صداوسیما مددکار جانبازان قطع نخاعی بوده و مدرک دکتری روان‌شناسی دارد. به عقیده خودش کاملاً تصادفی وارد وادی خبر و گویندگی شده اما این تصادف را اتفاقی درست می‌خواند.
این گوینده پیشکسوت خبر درباره چگونگی ورودش به سازمان صداوسیما به ذکر نکاتی پرداخت.
تاجدینی گفت: من مددکار جانبازان قطع نخاعی بودم و هم‌زمان به‌عنوان نویسنده کارم را در مطبوعات شروع کردم و در اوایل دهه 70 به‌عنوان کارشناس و نویسنده ازطریق رادیو تهران ارتباطم با صداوسیما آغاز شد و بعد از ورود به معاونت سیاسی علاوه‌ بر دبیر گویندگی خبر در برنامه‌های علمی مختلف معاونت صدا ازجمله رادیو گفت‌وگو و همچنین، شبکه بین‌المللی جام‌جم به عنوان کارشناس - مجری همکاری کرده‌ام و در زمان بازنشستگی (29 بهمن 1402) سردبیر و گوینده ارشد خبر بودم.
در تمام این سال‌ها دبیر گوینده بودم
وی ادامه داد: در ابتدای کارم برای اجرای برنامه‌های علمی رادیو به من پیشنهاد شد آزمایش صدا بدهم که قبول شدم، ولی به دلایل شخصی برای اجرا اقدام نکردم تا زمانی که معاونت سیاسی جذب مجری داشت و فراخوانی گذاشتند و من پس از آزمون و مصاحبه‌های متعدد موفق و به‌صورت تمام‌وقت وارد سازمان صداوسیما شدم.
او توضیح داد: شما به‌عنوان دبیر ـ گوینده در بحث خبر باید با مباحث متعدد آشنایی داشته باشید که هنر نویسندگی یکی از آن‌هاست. بر این اساس من از همان ابتدا دبیری کردم و پس از مدتی اجراهایم در برنامه‌های مختلف شروع شد که در پلاتوهای تفسیر خبر، برنامه‌های صوتی (خبر60 ثانیه به‌عنوان اولین مجری)، کابین، دوگویندگی و گویندگی، سلسله‌مراتب را طی کردم و مسیر را درست رفتم.
این مجری گوینده پیشکسوت در توضیح رشته دانشگاهی‌اش بیان کرد: من مدرک دکتری روان‌شناسی دارم و دانش‌آموخته دانشگاه‌های تهران، تربیت مدرس و علامه طباطبایی هستم. همیشه چندشغله بوده‌ام و رشته دانشگاهی‌ام با آدم‌ها مرتبط است. سال‌هاست با اداره‌کل آموزش صداوسیما به‌عنوان مدرس گویندگان، خبرنگاران و دبیران خبر نیز همکاری کرده‌ام. در تمام سال‌های حضورم در معاونت سیاسی به‌جز چند ماه، همواره دبیر گوینده بوده‌ام؛ البته بودند همکارانی که گرچه این موضوع برایشان الزامی بود، برخی قبول نکردند دبیر باشند و البته که کسی نمی‌تواند دیگران را با اجبار دبیر کند، چراکه برای این کار افراد هم باید شمّ آن را داشته باشند و هم برخوردار از ویژگی‌هایی باشند.
وی تصریح کرد: در حوزه خبر، گرفتاری‌ای در رشته ارتباطات دانشگاه‌هاست (استادان این رشته به آن اذعان دارند) که آنچه در دانشگاه آموزش داده می‌شود خبرنگاری رسانه مکتوب است، حتی خروجی‌های دانشکده سازمان صداوسیما هم در مباحث و نیازهای فنی این سازمان خوب می‌درخشند؛ تجربه زیسته من به‌عنوان کسی که خودش مدتی مسئولیت آموزش معاونت سیاسی را بر عهده داشته و هم سال‌ها کار عملی کرده و نیز به مراکز سازمان می‌رود و با بچه‌های مشاغل دبیری، گویندگی و خبرنگاران در دوره‌های دانش‌افزایی سروکله می‌زند این است که این تفاوت در کار عملی و آموزشی وجود دارد و فاجعه اینجاست که بارها این جمله تکراری را از همکاران باسابقه بالا در کلاس‌هایم شنیده‌ام که «چرا این حرف‌ها قبلاً به ما گفته نشده است».
اتفاقات عجیب و غریب حین اجرا زیاد می‌افتد
تاجدینی سپس با اشاره به یکی از خاطرات دلهره‌آورش در زمان اجرا یادآور شد: اتفاقات عجیب و غریب در حین اجرا زیاد می‌افتد؛ اینکه مثلاً مشکل یا گیر و گرفتاری‌ای در دستگاه‌ها و ابزارها وجود داشته باشد یا اصلاً حال مجری خوب نباشد و ذهنش به هر دلیل درگیر باشد. کار اجرا کاری گروهی است و اگرچه ما تصویر یک فرد را در تلویزیون می‌بینیم، اما دست‌کم 18 نفر مشغول کارند؛ از صدابردار و تصویربردار گرفته تا عوامل صحنه و تحریریه و کارگردان و... .
او اضافه کرد: یک شب پایان ماه مبارک رمضان بود و ستاد استهلال اعلام کرده بود که گروه‌های استهلال برای بررسی و رویت ماه شوال رفته‌اند و همه منتظر اعلام خبر رویت ماه شوال از رسانه ملی بودند. یکی از گروه‌ها در کرمان مستقر شده بودند؛ قطعاً یکی از جذابیت‌ها در چنین اوضاعی این است که فردی را که پشت تلسکوپ درحال بررسی است روی خط می‌آورند و ما هم همین کار را کردیم و با آقای عتیقی، مسئول گروه مستقر در کرمان ارتباط گرفتیم؛ او پشت خط بود و وقتی من او را معرفی کردم و باید سلام می‌دادم، صدا قطع شد و من صدا نداشتم؛ یعنی در گوشی‌ام صدایی نبود و خیلی بد بود که بگوییم ارتباط قطع شده؛ چراکه هم‌زمان بخش خبری کوتاه می‌شد و چون از قبل با پخش شبکه هم هماهنگی نشده بود، رژی پخش می‌رفت تو دیوار!
این گوینده باسابقه خاطرنشان کرد: خوشبختانه، آن روزها عوامل کمک می‌کردند و تصویربرداری داشتیم که بسیار هوشیار بود و درجا به من اشاره کرد که در گوشی خودش صدای کارشناس را دارد و با دست علامت می‌داد که ادامه بدهم. بلافاصله من سوال کردم و اینکه چرا ماه برخی جاها دیده می‌شود و برخی جاها خیر و...؛ همه جواب‌ها را با کمک دست‌ها و حالت چهره تصویربردارمان درک می‌کردم و خوشحال و خندان کار را جمع کردیم. آن لحظه واقعاً دلهره‌آور بود، اما به خیر گذشت.

سوالات را نباید قبل از برنامه به مهمانان گفت
تاجدینی در بخشی دیگر در پاسخ به این پرسش که در زمان کار آیا ابتکاری را به خرج داده است یا خیر؟ گفت: یکی از گرفتاری‌ها در مصاحبه‌ها این است که برخی می‌خواهند سوالات را از قبل داشته باشند. برای مصاحبه مکتوب شاید ایرادی نداشته باشد، اما برای رسانه تصویری داستان فرق می‌کند. اوایل وقتی از من درخواست می‌کردند سوالات را می‌گفتم و به‌تجربه دیدم که وقتی سوالات را می‌دهید و فرد جواب را از قبل آماده کرده است، گاهی تحت تاثیر فضای استودیو، هول می‌کند و بدون اینکه سوالی از او پرسیده شود، شروع می‌کند به جواب دادن که خیلی بد می‌شود. به همین دلیل ابتکارم این بود که بعدها صرفاً محورها را مطرح می‌کردم و نه سوالات را و به مهمان اطمینان می‌دادم که کارم را بلدم و مشکلی پیش نخواهد آمد.
امروز همه چیز نرم‌افزاری شده است
وی درباره تغییرات فنی صورت‌گرفته در طول سال‌ها هم اینگونه گفت: زمانی که به سازمان صداوسیما آمدم با سیستم عامل داس کار می‌کردیم و در بحث تصویر هم کار با ویدئو بتا بود و اگر نوار گزارش‌ها که در بین تحریریه‌ها دست به دست می‌شد، از دست کسی می‌افتاد تصویر دچار ریختگی می‌شد و فاجعه‌آمیز بود، اما امروز همه کارهای حوزه ما نرم‌افزاری شده و بر این اساس، سرعت کار بیشتر شده، ولی دردسرهایی هم دارد، مثلاً اتاق خبر(نیوزروم) چند دقیقه قبل از خبر که اصطلاحاً روی پل هستید قفل می‌کند و عوامل (ور از جانشان) تا مرز سکته پیش می‌روند.
کسی در فضای مجازی باسواد نمی‌شود
این گوینده با اشاره به این نکته که افزایش دانش مستلزم خواندن کتاب است، اظهار کرد: توصیه‌ام به همکارانم این است که در حوزه تخصصی‌شان کتاب بخوانند؛ کتاب یک دانش دقیق و منسجم است و مقدمه، توضیح و نتیجه‌گیری دارد و اساساً کسانی که فکر می‌کنند فضای مجازی جانشینی برای کتاب است اشتباه می‌کنند. برای به‌روز بودن صرفاً جست‌وجو در فضای مجازی کفایت نمی‌کند. با پرسه‌زنی در فضای مجازی کسی باسواد نمی‌شود.
صداوسیما باید قدر نیروهایی را که پرورش داده، بداند
او درباره اینکه چه پیشنهادی برای مدیران و تصمیم‌گیرندگان در سازمان صداوسیما دارد؟ عنوان کرد: البته نیازی به گفتن من نیست، چون مدیران خودشان این مسائل را بهتر می‌دانند، اما صرفاً برای پاسخ به این سوال می‌گویم که صداوسیما سازمانی نیست که وقتی برای کوتاه‌مدت نیرو می‌خواهد، آگهی جذب بزند، چون افراد در این سازمان به‌صورت تدریجی پرورش پیدا می‌کنند. ارزش انباشته‌ای که این سازمان برای افراد در حوزه‌ها و رشته‌های مختلف به وجود می‌آورد باید قدر دانسته شود و به‌راحتی از دست نرود، چراکه مشابه این افراد مهارت یافته را در دانشگاه‌ها هم نمی‌شود پیدا کرد.
تاجدینی همچنین در پاسخ به این پرسش که تحصیل در روان‌شناسی چه کمکی به وی کرده است؟ هم گفت: رشته‌ام قطعاً به من کمک کرده و به من آرامش داده است. همواره کارم را جدی می‌گرفتم و با آن شوخی نداشتم، اما با نارسایی‌هایی که در کار پیش می‌آمد و دیگران را به هم می‌ریخت راحت کنار می‌آمدم و آرامش زیادی داشتم.
تلخ ترین خبری که خواندم
این گوینده خبر با اشاره به تلخ‌ترین خاطره دوران کاری‌اش اظهار کرد: تلخ‌ترین خبری که خواندم و بسیار من را به هم ریخت و به‌سختی می‌توانستم خودم را جلو دوربین نگه دارم پیدا شدن پیکر شهدای غواص بود. دلیل شخصی‌ داشتم، چراکه آنجا را دیده بودم و در یک لحظه، کلی خاطره برایم زنده شد.
وی ادامه داد: مدیریت زمان سخت‌ترین قسمت کار خبر است. خبر رأس ثانیه روی آنتن می‌رود و همیشه وقت کم می‌آوردیم. تصورم این است دوستانی که در خبر کار می‌کنند تنها کارمندان کشورند که نمی‌خواهند وقت بگذرد، چون همیشه عقب‌اند. البته همکاری با افراد باهوش، مسئولیت‌پذیر، وقت‌شناس و متعهد از مزایای کار در خبر است و بسیار لذت‌بخش. زنان و مردانی که همواره از سوی دوست و دشمن مورد قضاوت قرار می‌گیرند و از قضاوت شدن باکی ندارند.
این روزها اجرا و تدریس می‌کنم
تاجدینی در پایان با اشاره به فعالیت این روزهایش هم گفت: بیشتر از گذشته با خانواده وقت می‌گذرانم و سعی می‌کنم برای همسرم، دختر 21 ساله و پسر 25 ساله‌ام بیشتر وقت بگذارم. این روزها علاوه‌بر اجرای صحنه‌ای، معلمی می‌کنم و در دانشگاه‌ها مباحثی چون روان‌شناسی بالینی، روان‌شناسی اجتماعی، روان‌شناسی رسانه، روان‌شناسی نظامی و آمار را تدریس می‌کنم.