بزرگنمايي:

آریا بانو -

معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری دولت دوازدهم با اشاره به اهمیت رویکرد و نگاه قرآنی به اشتغال زنان در سیاست‌های کلان کشور، گفت: باید خانه تکانی در رویکرد و سیاست‌های کلان مشارکت اقتصادی زنان داشته باشیم، خصوصا دولت سیزدهم که رویکرد و نگاهش در مسیر سیاسی متفاوت با نگاه دولت دوازدهم خواهد بود. باید مشارکت اقتصادی زنان را از دریچه معارف و نگاه قرآن ببینیم و حکومت و دولت باید این فرصت را برای زنانی که نیاز به اشتغال دارند فراهم کند و چاره‌ای جز این نیست.
معصومه ابتکار در نشست تخصصی ارائه گزارش طرح پژوهشی "بررسی موانع و راهکارهای مشارکت اقتصادی زنان در ایران"، با اشاره به دوگانه‌هایی که برای اشتغال زنان در فرهنگ وجود دارد، اظهار کرد: حداقل طبق آمار رسمی، مشکلات طلاق هیچ ارتباطی با نرخ مشارکت اقتصادی زنان ندارد. بعضا مطرح می‌شود اگر زنان شاغل شوند و شغل‌هایی که وجود دارد را کسب کنند مردان بیکار می‌شوند؛ در حالی که چنین معادله‌ای وجود ندارد و این برداشت‌های نادرستی است که بعضا در بحث‌های اجتماعی و فرهنگی وجود دارد.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری دولت دوازدهم با بیان اینکه نگاه قرآن به موضوع اشتغال زنان بسیار روشن است، ادامه داد: باید پیش فرض‌های نادرست را روشن کنیم چراکه این پیش فرض‌ها ذهنیت و نگاه‌های نامناسبی برای فعالیت اقتصادی زنان ایجاد می‌کند. بعضا این فرض مطرح بود که اشتغال زنان به خانواده لطمه می‌زند درحالی که نگاه نسل امروز به این موضوع متفاوت است و اگر ما فقط با نگاه محدود کننده و ممنوعیت با این موضوع مواجه شویم ممکن است مسیر درستی پیش گرفته نشود. اگر مشوق‌هایی برای اشتعال زنان در کنار مسئولیت خانوادگی فراهم کنیم آن وقت انطباق خوبی برای اشتغال زنان فراهم کرده‌ایم که دولت دوازدهم در این راستا تلاش کرد.
ابتکار با انتقاد از میزان درستی آمار موجود در حوزه اشتغال زنان، تصریح کرد: ما آمار جمع آوری شده توسط مرکز آمار در حوزه اشتغال زنان به ویژه در حوزه اشتغالهای غیر رسمی را "دقیق" نمی‌دانیم. مشکلات ثبتی در این آمارها وجود دارد. در این راستا درباره اشتغال زنان و نحوه جمع آوری آمارها نشست‌های تخصصی با مرکز آمار داشتیم و پیشنهاد تشکیل کارگروه آمار زنان را ارائه دادیم که انشالله در شورای آمار مطرح شود و کمیته بخشی آمار در معاونت تشکیل شود.
وی با اشاره به مشکلاتی که در حوزه ثبت آمار مربوط به اشتغال زنان وجود دارد، یادآور شد: بعضا ممکن است به دلیل برخی مسائل فرهنگی و اجتماعی موجود، خانم‌ها نتوانند در پرسشنامه‌ها و یا مواجهه با پرسشگر آماری پاسخ‌های درستی دهند. نظیر همان سوالی که پرسیده می‌شد "شما شاغل‌اید یا خانه‌دار؟"، در حالی که این سوال غلط است. خانه‌داری خود شغل محسوب می‌شود.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری دولت دوازدهم، با بیان اینکه معاونت زنان دولت دوازدهم "پژوهش" را مبنای کار خود برای سیاست گذاری و برنامه ریزی قرار داد، ادامه داد: موضوع مشارکت اقتصای زنان یکی از محورهای مورد توجه از ابتدای انقلاب بوده و تفاوت دیدگاه‌ها در این زمینه نیز همیشه بوده است. اگر مبنای نگاه خود را در این زمینه نگاه قرآنی قرار دهیم درمی‌یابیم که طبق نگاه قرآن برای مردان و زنان نصیبی از آنچه بدست می‌آورند قرار داده شده است و هیچ تفاوتی بین زن و مرد و هیچ تبعیضی بین زن و مرد در آیات قرآن وجود ندارد و تاکید قرآن بر "انسان" و نه "جنسیت" است. حتی در برخی آیات اینکه زنان استقلال اقتصادی دارند را در سیطره مردان چه به عنوان همسر و چه به عنوان پدر قرار ندارد و اختیارش بر عهده زنان است و اگرچه در نگرش فرهنگی و اجتماعی این امر متفاوت است اما همین نگاه قرآن را در فقه نیز می‌بینیم.
ابتکار افزود: گاهی در مورد فعالیت اقتصادی زنان دچار خلط مبحث می‌شویم که در این راستا پژوهش‌ها می‌توانند به ما کمک کنند. ما فرض می‌کنیم زنان شاغل کمتر به خانواده می‌رسند و دوگانه اشتغال و خانواده را ایجاد می‌کنیم. در حالی که اگر شرایط برای فعالیت اجتماعی و اشتغال زنان و حمایت لازم برای خانواده و کودکان فراهم شود، زنان می‌توانند هر دو (اشتغال و خانواده) را پیش ببرند. این امر به ویژه با نقش پذیری مردان در مسئولیت‌های خانه که نیازمند تغییر رویکرد دارد می‌تواند محقق شود.
به گفته وی، اگرچه زنان از نظر شرعی مسئولیتی در تامین معیشت خانواده ندارند اما عملا در این زمینه ایفای نقش می‌کنند چراکه در شرایط فعلی زن و مرد هردو برای تامین نیازها کار می‌کنند.
وی با اشاره به دوگانه‌هایی نظیر اشتغال زنان و سن ازدواج، اشتغال زنان و طلاق، اشتغال زنان و فرزندآوی و اشتغال زنان و تحصیل، خاطر نشان کرد: این دوگانه‌ها گاهی اوقات مطلق دیده شده و ابعاد مختلف آن دیده نمی‌شود. جامعه باید ازدواج را تسهیل کند تا دختران مجبور نباشند میان ازدواج و اشتغال، ازدواج و تحصیل و ازدواج و فرزندآوری یکی را انتخاب کنند. در این راستا دولت دوازدهم 9 ماه مرخصی پس از زایمان را برای زنان شاغل تامین کرد. مشکلات موجود در این مرخصی‌ها با پیگیری معاونت و مصوبه دولت حل و تمام زنان شاغل می‌توانند این 9 ماه مرخصی پس از زایمان را مطالبه کنند. این اتفاق مهم دولت دوازدهم بود. همچنین دولت دوازدهم پیشنهاد دارد مشوق‌هایی برای فرزندآوری در قانون بودجه دیده شود که در قانون بودجه 1400 مشوقی در وام مسکن برای فرزند سوم پیش بینی شد که حمایت مهمی است.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری دولت دوازدهم، در بخش دیگر سخنان خود یادآور شد: مطابق با پنجره جامع اطلاعات ایرانیان وزارت رفاه، حدود چهار و نیم میلیون زن سرپرست خانوار در کشور وجود دارد و ما بحث جدی در ارتباط با اشتغال این زنان داریم. در دولت یازدهم و دوازدهم الگوسازی برای اشتغال زنان سرپرست خانوار انجام شد. ما در دولت دوازدهم دو الگو موفق در ایجاد کسب و کار پایدار برای زنان ایجاد کردیم که یک الگو به مناطق حاشیه‌ای و دیگری به مشاغل نوین خانگی زنان معطوف می‌شود.
وی با بیان اینکه انطباق مشاغل خانگی زنان با فعالیت اقتصادی آنها موضوعی مهم است، گفت: مشاغل خانگی برای زنان از خانه قابل مدیریت و اداره است و زنان با تسلط بر خانواده و فرزندان می‌توانند کار اقتصادی را دنبال کنند تا دوگانه اشتغال و کار اقتصادی و خانواده پیش نیاید. با دسترسی گسترده به فضای نوین روز به روز این شرایط بهتر می‌شود، البته به شرطی که ما این را ببینیم و به سوی محدودیت کسب و کار در فضای مجازی نرویم که آسیب جدی به مشاغل بر بستر فضای مجازی وارد می‌کند. در این راستا رسما با آقای قالیباف مکاتبه کردیم که محدودیت فضای مجازی در طرح صیانت برای زنان زیادی که دارای کسب و کار در فضای مجازی هستند و معاونت در توسعه کسب و کار آنها نقش آفرینی کرده است مساله مهمی است. دولت سیزدهم باید به آن توجه کند تا آسیب و لطمه‌ای نزند.
ابتکار در بخش دیگر سخنان خود این را هم گفت که حدود 41 درصد از کارکنان بخش کلان دولت زنان هستند و از نظر استخدام به غیر از استخدام نیروهای مسلح، دولت دوازدهم تبعیض خاصی برای استخدام زنان نداشته است.
معاون امور زنان و خانواده دولت دوازدهم معتقد است که دولت دوازدهم فرصت‌هایی را برای توان افزایی و تربیت و ارتقاء مدیران زن داشته است و با رویکرد دولت دوازدهم زمینه برای انتخاب مدیران زن فراهم شد و "پله" به "پله" شاهد افزایش نسبت مدیران زن به کل مدیران بودیم.
وی با اشاره به آخرین گزارش‌ها درباره انتصاب مدیران زن در دولت دوازدهم، گفت: طبق آخرین گزارشها 25.2 درصد مدیران از بین زنان و بر اساس شایستگی منصوب شدند. در سطح معاون وزیر 100 زن و در سطح معاون استاندار 16 زن و برای نخستین بار در سطح سفیر، پنج زن در دولت دوازدهم داشتیم. سطح تحصیلات کارکنان زن بیشتر از آقایان بوده است.
ابتکار در بخش دیگر سخنان خود به اسناد ارتقاء وضعیت زنان و خانواده مصوب در 31 استان کشور نیز اشاره کرد و افزود: هدف این اسناد تحقق عدالت جنسیتی بود و برنامه اجرایی هر کدام در شورای برنامه ریزی 31 استان به تصویب رسید. یکی از محورهای اسناد ارتقاء وضعیت زنان و خانواده "مشارکت اقتصادی زنان" است که برای آن برنامه نتیجه محور پیش بینی و عملیاتی شده است. اینها رصد و پایش شده که اولویت آن با زنان نیازمند اشتغال و جویای کار است. همچنین در این راستا طرح‌ها و برنامه‌های متعددی با سایر دستگاه‌ها داشتیم.
معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهوری در دولت دوازدهم، با اشاره به طرح "کمند" (کار، مهارت، نوآوری دختران دانشجو)، توضیح داد: از جمله مهم‌ترین طرح این معاونت در دولت دوازدهم با سایر دستگاه‌ها طرح "کمند" بود که در حدود 50 دانشگاه و بیش از 16 استان اجرا شد. دختران دانشجو ترم آخر ایده خود را برای اشتغال به نتیجه می‌رسانند و حتی تسهیلاتی برای آنها فراهم شد که به جهت دهی دختران فارع التحصیل سرگردان در ادامه مسیر خود کمک کرد.