آریا بانو - با توجه به نرخ رشد مشاغل، مدیریت منابع انسانی زمینه‌ای به سرعت در حال رشد است. این موقعیت شغلی از استخدام افراد تا بررسی عملکردهای پرسنل را شامل می‌شود. اگر به ورود به این عرصه فکر می کنید، ممکن است برای‌تان سوال باشد که وظایف روزمره‌ شما در این مسیر شغلی چه خواهند بود؟ در این صورت با ما همراه باشید. در این مطلب مدیریت منابع انسانی را به عنوان یک حرفه بررسی می‌کنیم. به علاوه اگر مدیر یک کسب و کار هستید، به شما خواهیم گفت که این مدیران برای شرکت‌ شما چه کارهایی انجام خواهند داد.
مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت منابع انسانی (Human resources management) که به اختصار آن را مدیریت HR نیز می‌نامند، یک اصطلاح گسترده است که طیف وسیعی از عملکردهای مرتبط با استخدام، آموزش و مدیریت کارمندان را دربرمی‌گیرد. این مسئولیت با تمرکز بر تمام موضوعات کسب و کار از استخدام گرفته تا حقوق و دستمزد، این اطمینان را می‌دهد که شرکت‌ها هنگام مدیریت کارمندان خود از قوانین کار کاملا پیروی کنند، به طوری‌که هم منافع کارمندان و هم شرکت حفظ شوند.

مدیریت منابع انسانی (Human resources management)
چالش‌ها و مزایای حرفه‌ مدیریت منابع انسانی چیست؟
مدیریت منابع انسانی به عنوان یک رشته که به سرعت در حال حرکت به جلو است، قطعا چالش‌های خودش را دارد. این چالش‌ها شامل تقابل با برنامه‌های غیرقابل‌ پیش‌بینی هنگام سازماندهی یک مصاحبه و رسیدگی به موضوعات حساس مانند اخراج و مشکلات بین کارمندان و مدیران است. نکته‌ اصلی برای غلبه بر این چالش‌ها، درک این نکته است که مدیریت منابع انسانی باید ضمن توجه به نیازهای کارمندان، منافع شرکت را نیز در نظر داشته باشد.
با وجود سختی‌هایی که در این حرفه‌ وجود دارند، اما مزایای زیادی نیز هستند که بسیاری را جذب HR می‌کنند. این شامل همکاری با مدیران برای ایجاد نیروی کار قوی، تقویت فرهنگ تیمی عالی و تهیه برنامه‌هایی برای اطمینان از رضایت کارمندان در نقش‌های خود است.
متخصصان منابع انسانی چه کاری انجام می‌دهند؟
از آنجا که مدیریت منابع انسانی یک حوزه‌ گسترده است، کارهای روزانه متخصصان این رشته بسته به نقشی که برعهده می‌گیرند می‌تواند بسیار متفاوت باشد. به عنوان مثال، درحالی که استخدام کنندگان بیشتر روی شناسایی استعدادها و مصاحبه با نامزدها تمرکز دارند، مدیران منابع انسانی که در این حرفه دانش عمومی دارند وظیفه‌ ایجاد و ساده‌سازی فرآیندهای رسیدگی به امور مالی، دستمزد و آموزش پرسنل را دارند. با وجود انواع مسئولیت‌های این رشته، یک چیز در تمام گرایش‌ها ثابت است و آن تمرکز جدی بر روابط کارفرما و کارمند است.
اگرچه مدیران منابع انسانی عملکردهای زیادی دارند، اما 5 مورد از وظایف آن‌ها از بقیه مهمتر هستند. در ادامه این 5 مورد را شرح می‌دهیم.

مدیریت منابع انسانی – استخدام و گزینش
1. استخدام و گزینش
استخدام یک فرآیند جذب کردن، زیرنظر گرفتن و انتخاب نامزدهای احتمالی و واجد شرایط براساس معیارهای عینی برای یک شغل خاص است. هدف از این فرایند جذب متقاضیان شایسته و ترغیب افراد نالایق به انصراف از کار است. شرکت‌ها قبل از شروع فرآیند استخدام باید برای کارمندان برنامه ریزی داشته باشند. این برنامه ریزی باید با درنظر گرفتن بودجه‌ سالانه‌ سازمان و اهداف کوتاه و بلند مدت آن انجام شود.
فرآیند استخدام و گزینش برای هر سازمان بسیار مهم است، زیرا هزینه‌ خطاهای احتمالی مثل جذب کارمندان بی‌صلاحیت، بی‌انگیزه و ناکارآمد را کاهش می‌دهد. اخراج کارمندان ناشایست و استخدام کارمندان جدید روشی پر هزینه است.
2. تعیین جهت برای کارمندان
بسیاری از سازمان‌ها جهت‌گیری کاملی برای کارمندان جدید ارائه نمی‌کنند. این یک گام اساسی برای کمک به یک کارمند جدید برای سازگار کردن خود با اهداف شرکت و محیط کار جدید است. برنامه هدایت گرایش کارکنان باید چشم‌اندازهای سازمان و نحوه‌ رسیدن به اهداف بلندمدت و کوتاه مدت آن را پوشش دهد.
جهت‌دهی به کارمندان یکی ازمهم‌ترین کارکردهای مدیریت منابع انسانی است. این برنامه باید به کارمند کمک کند تا از وظایف محوله به خود، شرح دقیق شغل، نقش شغل و رابطه موقعیت با سایر سمت‌های سازمان مطلع شود. این کار، وظایف را برای کارمندان در راستای ایفای نقش فعال در سازمان روشن می‌کند.
3. حفظ شرایط کاری مناسب
این وظیفه‌ مدیریت منابع انسانی است که شرایط کار مناسبی را برای کارمندان فراهم کند تا آنها از محیط کار و شغل خود راضی باشند. اساسی‌ترین وظیفه‌ واحد HR ایجاد انگیزه در کارمندان است. برخی مطالعات نشان می‌دهند که کارمندان به اندازه‌ی توان‌شان برای احقاق اهداف سازمان‌ها تلاش نمی‌کنند و این به دلیل کمبود انگیزه است.
مدیریت منابع انسانی باید سیستمی را ارائه دهد تا برای کارمندان دپارتمان‌های مختلف مزایای مالی و غیرمالی فراهم کند. رفاه کارکنان مفهوم دیگری است که باید توسط تیم HR مدیریت شود. رفاه کارمندان باعث افزایش انگیزه کارمندان و افزایش میزان رضایت شغلی آن‌ها می‌گردد.

وظایف HR – مدیریت روابط کارمندان
4. مدیریت روابط کارمندان
کارمندان ستون هر سازمان هستند و ارتباط آنها با یکدیگر مفهومی بسیار گسترده است که رسیدگی به آن یکی از کارکردهای مهم مدیریت منابع انسانی تعریف می‌شود. HR همچنین کمک می کند روابط خوب میان کارمندان تقویت شود، آنها این توان را دارند که در رفتارها و خروچی‌های کار نفوذ پیدا کنند.
مدیریت باید فعالیت‌هایی را ترتیب دهد که به شناخت کارمندان در سطح شخصی و حرفه‌ای کمک کند. روابط کارکنان با برنامه‌ریزی مناسب باعث ایجاد رابطه‌ای سالم و متعادل میان آنها با خود و با مدیران می‌شود. این موضوعی مهم برای موفقیت سازمان است.
5. آموزش و توسعه
آموزش و توسعه از وظایف حتمی مدیریت منابع انسانی است. این تلاشی برای بهبود عملکرد فعلی یا آینده یک کارمند با افزایش توانایی او از طریق آموزش و افزایش مهارت‌ها یا دانش شخصی او در حوزه‌ خاصی است.

مهارت مورد نیاز در حوزه HR
برای موفقیت در حوزه HR به چه مهارت هایی نیاز است؟
شما می‌خواهید در مدیریت منابع انسانی مشغول به کار شوید، چون کار کردن با مردم را دوست دارید؟ اما این کافی نیست. مهارت‌های متعددی وجود دارند که هر مدیر منابع انسانی باید برای موفقیت آنها را دارا باشد. در ادامه‌ 10 تا از اصلی‌ترین مهارت‌هایی که برای موفقیت در این حرفه باید کسب کنید را معرفی خواهیم کرد.
1. ریاضی
اگر به این خاطر که به شما قول داده‌اند که با ورود به این رشته، به دانش ریاضی نیازی نخواهید داشت و به همین دلیل آن را به جای حسابداری انتخاب کرده‌اید، متاسف هستیم! اگرچه شما برای رسیدگی به امور حسابرسی به علم زیاضی نیاز ندارید، بسیاری از کارهای مربوط به انطباق نیازها به درک کاملی از ریاضی و آمار نیاز دارد. شما به این مهارت‌ها نیاز دارید تا بتوانید گزارش‌های عملیاتی تاییدی را درک کنید، گزارش گردش مالی تهیه کنید، حقوق تعیین کنید و نیز بتوانید هوشمندانه با تجاری که به اعداد بسیار اهمیت می‌دهند، صحبت کنید.
2. تقسیم‌بندی
تقسیم‌بندی، مهارتی است که به شما این امکان را می‌دهد تا کار خود را در یک جعبه و بقیه‌ زندگی‌تان را در جعبه‌ دیگری قرار دهید و هرگز اجازه ندهید این دو با هم تداخل پیدا کنند! لازم نیست این تقسیم‌بندی شدید باشد، اما اگر می‌خواهید در HR موفق باشید باید کار و زندگی را جدا کنید.
اگر می‌پرسید چرا؟ چون مشکلات HR هرگز و هیچوقت پایانی ندارد. شما هرگز روزی نخواهید داشت که بتوانید بگویید:«آخیش، کارهایم تمام شد، همه‌ کارمندان خوشحال هستند، کلیه‌ خط‌مشی‌ها و رویه‌ها طبق روال هستند. همه‌ مدیران آموزش درست دیده‌اند و همه‌چیز زیباست.» بنابراین شما به مهارت به خانه رفتن و به کار فکر نکردن نیاز دارید.
3. شفقت
لازم نیست حتما دیگران را دوست داشته باشید، اما باید شفقت نشان دهید. کارمندان انتظار دارند که شما به حرف‌های آن‌ها و مشکلات‌شان گوش فرادهید. بااینکه شما یک درمانگر نیستید، اما مجبور هستید هر از گاهی مانند یکی از آن‌ها رفتار کنید.
4. دانش حقوقی
مدیران منابع انسانی وکیل نیستند و نیازی نیست وکالت کنند، اما درک خوب از قوانین اداره کار برای موفقیت بسیار مهم است. مدیران منابع انسانی اغلب با تصمیماتی در محل کار روبرو می‌شوند که عواقب قانونی دارد. دانستن اینکه چه زمانی می‌توانید یک درخواست را رد کنید و چه مواردی باید در یک فرایند دخیل شوند یا چه زمانی می‌توانید یک نفر را اخراج کنید و… مسائلی هستند که به دانش حقوقی نیاز دارند.
5. توانایی انجام چندکار همزمان
در برخی شرکت‌های بزرگ هر مدیر منابع انسانی مسئول یک عملکرد خاص مثل آموزش یا جبران خسارات است، اما در اکثر شرکت‌ها، شما مسئول بسیاری از موارد به طور همزمان هستید. شما باید در یک لحظه توجه کنید و چیزی را بارها و بارها دوره کنید تا با یک بحران مقابله شود.
شما باید بتوانید در یک لحظه، از گزارش «عملیات مثبت» دست بکشید و به سراغ کارمندی بروید که همین حالا خبر گرفته مادرش در یک تصادف رانندگی حضور داشته و بعد از 30 دقیقه دوباره به گزارش خود برگردید.
6. درک بیمه درمانی
یکی از مهمترین راه‌های جلوگیری از خسارات، بیمه‌ درمانی است. شما به عنوان یک مدیر منابع انسانی باید درک کاملی از سازوکار بیمه‌ها داشته باشید تا در مواقع لزوم به کارمندان خود در این زمینه کمک کنید. اگر مدیر ارشد منابع انسانی هستید، در انتخاب برنامه‌های شرکت خود نقش اساسی ایفا خواهید کرد. در این حالت، شما باید به درک عمیقی از عملکرد مراقبت‌های بهداشتی و سایر مزایای آن برای کارمندان رسیده باشید.
7. نحوه‌ جذب و استخدام
جذب نیرو و استخدام بیش از آنچه که فکرش را بکنید شما را درگیر می‌کند. این کاری است که به دیگران نیز مربوط می‌شود، چرا؟ چون هر فردی که برای استخدام مراجعه می‌کند با یک احساس خاص از شرکت شما بیرون می‌رود. اگر استخدام کننده به خوبی پاسخگو نباشد، او با احساسات بدی شما را ترک می‌کند و ممکن است شما یک کارمند بسیار شایسته را از دست بدهید. در حقیقت اطلاع از اینکه کجا و چگونه می‌توانید یک کارمند مناسب پیدا کنید، یک مهارت مهم HR است.

منابع انسانی – مدیریت افراد
8. مدیریت افراد
به عنوان یک مدیر منابع انسانی باید بدانید افراد را چگونه باید مدیریت کنید. شما باید مانند یک مربی با کارمندان برخورد کنید و آنها را سازماندهی نمایید. در برخی از گرایش‌های HR شما به عنوان مدیر عامل بسیاری از افراد عمل خواهید کرد و باید بتوانید به خوبی از پس آن برآمده و ارزیابی عملکرد سالانه را تهیه کنید.
9. مدیریت اطلاعات
طبق قانون مدیران منابع انسانی مکلف نیستند که اطلاعات را محرمانه نگاه دارند. شما یک وکیل یا پزشک نیستید، اما تمام روز با اطلاعات محرمانه برخورد خواهید داشت. شما باید بدانید که اطلاعات را چه زمانی به اشتراک بگذارید و چه زمانی محرمانه نگه دارید، به عنوان مثال اگر یک کارمند در مورد مشکل سلامتی خود که روی کارش اثر می‌گذارد، با شما صحبت کرد. آیا این مسئله را به مدیر خود می‌گویید؟ یا اگر بدانید یک کارمند به بهانه بیماری برای سفر مرخصی گرفته است، به مدیر خود گزارش می‌دهید؟ شما باید بدانید در این شرایط چگونه باید رفتار کنید.
10. چگونه اخراج کردن
اخراج کردن کاری بسیاری پیچیده‌تر از این است که به کارمندی بگویید:«امروز روز آخر توست». هدف از اخراج کارمند این است که او از شرکت شما خارج شود و به سراغ زندگی خود در خارج از آن برود. یک مدیر منابع انسانی خوب نیمه‌ی دوم را به خوبی درک می‌کند. اما یک مدیر بد تنها به بخش اول توجه دارد. شما باید بدانید که از نظر قانونی چگونه باید رفتار کنید، منصف و دلسوز باشید و به پیامدهای قانونی احتمالی هر عملی فکر کنید.
سخن پایانی
مدیریت منابع انسانی شغلی با مشغله‌های فراوان است، اما برخی از افراد عاشق این حرفه هستند. همانطور که مطالعه کردید مسئولیت‌های HR فراتر از استخدام و اخراج کارمندان یا پرداخت حقوق آنهاست. فردی که وارد حوزه منابع انسانی می‌شود، باید مهارت‌های مدیریتی خود را نیز تقویت کند. در این رابطه توصیه می‌کنیم مطلب معرفی مهارت‌های مدیریتی؛ 10 تکنیک کلیدی و کاربردی را مطالعه فرمایید.
نظر شما در مورد مدیریت منابع انسانی چیست؟ چقدر این رشته را می‌شناسید؟ آیا تجربه فعالیت در این زمینه را دارید؟ فراموش نکنید نظرات و تجربیات خود را با ما و سایر همراهان انگیزه به اشتراک بگذارید.