بزرگنمايي:

آریا بانو - خراسان / معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای خودکفایی کشور در تامین دارو، بسته حمایتی 10 ساله با 4 هزار میلیارد تومان اعتبار مصوب کرده است؛ نایب رئیس انجمن داروسازان ایران درباره اهمیت این طرح و الزامات اجرای آن گفته است.
قرار است تا 10 سال دیگر به خودکفایی دارویی برسیم تا دیگر، بیمارانمان سرگردان ناصرخسروها نباشند و در مقابل مجلس و سازمان غذا و دارو تجمع نکنند؛ این یک آینده خیالی نیست، بلکه چشم‌اندازی است که معاون علمی و فناوری ریاست‏جمهوری برای دستیابی به آن، بسته حمایتی 4 هزار میلیارد تومانی اختصاص داده و راه رسیدن به آن را هموار کرده، هرچند که تحقق آن الزاماتی دارد که نباید از آن غافل شد.
حرکت به سمت خودکفایی دارویی
ستاد توسعه زیست‌فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، بسته‌ای 10 ساله به ارزش بیش از 4هزار میلیارد تومان را برای تامین نیاز کشور به داروهای زیستی، شیمیایی و حوزه تجهیزات و ملزومات پزشکی ارائه کرده است تا با اتکا به توان داخلی، کشورمان در تولید دارو و تجهیزات پزشکی خودکفا شود. دوران تلخ کرونا و تحریم‌ها هم در اتخاذ این تصمیم موثر بوده و آن‌طور که معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری اعلام کرده است، باید کاری کرد که بازار دارویی کشور در مواجهه با این بحران‌ها و چالش‌ها، که هر کشوری تنها به فکر رفع نیازهای خود است، در امان باشد.
وضعیت تجهیزات پزشکی چگونه است؟
بهتر است اول وضعیت کشورمان در حوزه تجهیزات پزشکی را مرور و به گزارش‌های سازمان غذا و دارو استناد کنیم:
* سهم بازار تولید داخل تجهیزات و ملزومات پزشکی در فاصله سال 97 تا 99 به میزان 213 درصد رشد داشته است و شاهد کاهش 10 درصدی واردات در این حوزه بوده‌ایم.
* هم‌اکنون تجهیزاتی با آخرین استانداردهای روز دنیا و با مناسب‌ترین قیمت در کشور تولید می‌شود. زمانی واردکننده دستگاه سونوگرافی بودیم اما امروز در حال تولید این دستگاه‌ها هستیم و حتی این تولیدات را صادر می‌کنیم.
* در زمینه تولید دستگاه‌های سی.تی اسکن که روزی آرزوی تولید آن را داشتیم هم درحال خودکفاشدن هستیم.
* در محصولات مصرفی، از جمله کیت‌های آزمایشگاهی به خودکفایی رسیده‌ایم و در زمینه کیت‌های تشخیص کرونا دیگر واردات نداریم و تمام آن‌ها تولید داخلی است.
97 درصد داروها تولید داخل است اما ...
با وجود وضعیت امیدوارکننده‌مان در حوزه تجهیزات پزشکی، اگر وضعیت دارویی را مرور کنیم، خبرهای چندان خوبی برای بازگوکردن نخواهیم داشت. اگرچه خرسندیم که 97 درصد داروهای موردنیاز کشور، تولید داخل و فقط 3 درصد آن‌ها وارداتی است، اما این سکه روی دیگری هم دارد که در صحبت‌های نایب رئیس انجمن داروسازان ایران خودش را نشان می‌دهد. دکتر «علی فاطمی» در گفت‌وگو با خراسان می‌گوید: هم‌اکنون برای تولید داخلی 97 درصد داروهای موردنیاز کشور مشکلی نداریم اما واقعیت این است که بیش از 50 درصد مواد اولیه تولید این داروها وارداتی است. فاطمی تصریح می‌کند: آن‌چه به عنوان مواد اولیه دارو در داخل کشور تولید می‌شود اغلب شامل موادی است که 4 یا 5 مرحله سنتز اولیه آن در خارج از کشور انجام شده و فقط مرحله آخر آن در داخل کشور است. البته دکتر فاطمی این را هم می‌گوید که واردات مواد اولیه دارو صرفا مختص کشور ما نیست و در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته هم به همین شکل است، چرا که تولید داخلی مواد اولیه باید توجیه اقتصادی داشته باشد.
3 درصدی که 30 درصد بودجه را می بلعد
فاطمی این نکته مهم را هم می‌گوید که: با این‌که فقط 3 درصد داروهای کشور وارداتی است اما از نظر ریالی، همین 3 درصد حدود 30 درصد بودجه دارویی را می‌بلعد، چراکه عمدتا مربوط به داروهای های‌تک (فناوری پیشرفته) و دارای قیمت‌های بسیار بالاست.
نیاز به تولید انبوه برای ایجاد صرفه اقتصادی
دکتر فاطمی با استقبال از طرح معاونت علمی ریاست‌جمهوری، برای حرکت به سمت خودکفایی دارویی، به نکته مهمی اشاره می‌کند و می‌گوید: گاهی قیمت تمام‌شده مواد اولیه داخلی، از نمونه مشابه خارجی بیشتر می‌شود، داروسازان ما هم برای حمایت از تولیدکننده داخلی، این مواد گران را خریداری می‌کنند؛ اما اگر در برنامه بلندمدت، صرفه اقتصادی تولیدکنندگان را مدنظر قرار ندهیم، دچار مشکل خواهیم شد. وی می‌افزاید: حرکت به سمت خودکفایی در تولید مواد اولیه دارو یک اقدام حیاتی و مهم است اما زمانی به‌صرفه و منطقی خواهد بود که این تولید در حجم انبوه و با قابلیت صادراتی باشد تا قیمت تمام‌شده محصول پایین بیاید و استفاده از آن برای شرکت‌های داخلی هم صرفه اقتصادی داشته باشد.
نایب رئیس انجمن داروسازان ایران مطرح کرد: افزایش آمار داروهای کمیاب و نایاب
از نایب رئیس انجمن داروسازان ایران درباره وضعیت این روزهای بازار دارویی کشور هم می‌پرسم و او می‌گوید: «متاسفانه در شش‌ماهه دوم سال 1400 با وضعیت بسیار بدی مواجه شده‌ایم و تعداد اقلام داروهای کمیاب و نایاب قابل‌توجه است.» او تصریح می‌کند: «برخی شربت‌ها، داروهای اعصاب، داروی بیماری صرع و حتی برخی داروهای هورمونی کمیاب شده که بخشی از آن مربوط به کمبود مواد اولیه است و بخشی هم مربوط به تخصیص نیافتن به موقع ارز 4200 تومانی واردات دارو از سوی بانک مرکزی». این گزارش نگران‌کننده دکتر فاطمی، ثابت می‌کند که حرکت به سمت خودکفایی دارویی، یک نیاز ضروری است و اهمیت آن هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود.