آریا بانو - ایرنا / روز هفتم نمایشگاه کتاب به دلیل آلودگی هوا تعطیل بود اما همچنان خبرهای دیده نشده‌ای از این رویداد بزرگ فرهنگی باقی مانده است.
جنگ نباید بر فرهنگ و ادبیات کشورها تاثیر بگذارد
سرگیی لوکیا ننکو داستان‌نویس معاصر روس در نشستی در غرفه روسیه در نمایشگاه کتاب گفت: کسی نمی‌تواند پیش‌بینی کند که در خلال جنگ اوکراین و روسیه چه اتفاقی دقیقاً در سرنوشت ادبیات معاصر روسیه خواهد افتاد، اما می‌دانم در رابطه با ادبیات روسیه یکسری محدودیت‌ها درحال شکل‌گیری است. مثلا ًدر یکی از کشورها حتی پخش موزیک روسی نیز ممنوع شده است.
لوکیا ننکو ؛ در این نشست و در پاسخ به پرسش یکی از شرکت‌کنندگان، اظهار کرد: موافق این مساله نیستم که فیلم‌های سینمایی روسی نسخه‌ای از فیلم‌های هالیوودی هستند، چراکه معتقدم هر قدر که شما تقلید کنید به موضوع جدیدی نمی‌رسید و فقط تکرار و دنباله‌روی می‌کنید. امیدوارم که این مساله به زودی در سینمای روسیه حل شود، چراکه بسیاری از مردم روسیه نیز معتقد به همین مساله و تکرار سینمای روسیه از سینمای هالیوود هستند.
وی در پاسخ به پرسش دیگری درباره اینکه از چه سالی این نویسنده روسی متوجه شده که می‌تواند آثار خیالی بنویسد، عنوان کرد: من خودم هم نمی‌دانم از چه زمانی می‌توانم، تخیلی بنویسم چراکه من دانشجوی رشته پزشکی بودم و همزمان که دانشجوی رشته پزشکی بودم آثار تخیلی نیز می‌نوشتم. در نهایت به این نتیجه رسیدم که من آمادگی پشت‌سر گذاشتن امتحانات رشته پزشکی را ندارم، چرا که به‌ جای اینکه بنشینم و برای امتحانات درس بخوانم، فقط به نوشتن آثار تخیلی مشغول بودم.
این نویسنده روس ادامه داد: در نهایت یکی از اساتید رشته‌ام به من گفت که می‌دانم تو فرد باهوشی هستی و کتاب‌هایت را خوانده‌ام، اما این مساله را نیز می‌دانم که به جای تلاش در رشته تحصیلی‌ات به نوشتن آثار تخیلی می‌پردازی. استاد از من پرسید که قرار است در نهایت پزشک شوی یا نویسنده آثار تخیلی؟ و من پاسخ دادم که حقیقت این است علاقه‌ام در نوشتن آثار تخیلی است و اصلا ً نمی‌خواهم پزشکی بخوانم، اما در نهایت من تحصیلاتم را در رشته پزشکی به پایان رساندم، ولی پس از آن مشغول به طبابت نشدم و نوشتن را به طور جدی آغاز کردم.

سرگئی لوکیا ننکو همچنین گفت: نویسنده آثار تخیلی مرزی برای نوشتن ندارد و بنده فکر می‌کنم هیچ چارچوبی برای تفکر و خلاقیت نویسنده آثار تخیلی وجود ندارد.
این نویسنده معاصر روس در پاسخ به خبرنگار ستاد خبری نمایشگاه درباره پیش‌بینی او از تاثیر جنگ اوکراین و روسیه، گفت: بابت پیش آمدن این جنگ بسیار متاسف و ناراحت هستم و ما مردم روسیه خواهان این جنگ نیستیم. کسی نمی‌تواند پیش‌بینی کند که در خلال جنگ اوکراین و روسیه در سرنوشت ادبیات معاصر روسیه چه اتفاقی خواهد افتاد، اما می‌دانم در رابطه با ادبیات روسیه یکسری محدودیت‌ها درحال شکل‌گیری است. مثلاً در یکی از کشورها حتی پخش موزیک روسی نیز ممنوع شده است. به شدت مخالف این مساله هستم، چراکه معتقدم موضوع ادبیات و فرهنگ نباید تحت تاثیر سیاست و جنگ قرار بگیرد، ولی همچنان معتقدم کسی نمی‌داند در این جنگ چه اتفاقی برای ادبیات روسیه خواهد افتاد.
در پایان این نشست، یکی از مترجمان زبان روسی به این نویسنده بیان کرد: به دلیل برخی تحریم‌ها ما مترجمان زبان روسی به فارسی توانایی خرید نسخه کاغذی کتاب‌هایتان را نداریم، بنده قصد دارم که یکی از کتاب‌های شما را به فارسی ترجمه کنم، اما دسترسی به نسخه فیزیکی این کتاب برایم مقدور نیست.
«خاطره کوچ» برنده نوبل در نمایشگاه کتاب
کتاب خاطره کوچ عبدالرزاق گورنه با ترجمه فرشته عبدلی و غلامرضا امامی منتشر و در نمایشگاه کتاب تهران عرضه شده است.
این کتاب نویسنده برنده نوبل ادبیات همراه با درآمدی درباره زندگی نویسنده و خطابه نوبل گورنه در 272 صفحه از سوی نشر خانه فرهنگ و هنر گویا راهی بازار کتاب شده است.
در معرفی کتاب آمده است: این کتاب صدای رسای پناهجویان، تبعیدی‌ها و مهاجران است که به ناگزیر در سرزمینی بیگانه زندگی می‌کنند اما با غم غربتی که در دل دارند همواره ریشه‌ها و خاطره‌های زادگاهشان را به یاد می‌آورند.
توصیه‌های فوق‌العاده مهم و حیاتی امام رضا (ع) به شیعیان
در مراسم رونمایی از کتاب فرد و جامعه متعالی ، حجت‌الاسلام محمد شجاعی ، نویسنده این اثر، با بیان اینکه این کتاب دستورالعملی از امام رضا (ع) است، اظهار کرد: این کتاب، تحلیل نامه‌ای است که حضرت نوشتند و در آن توصیه‌های فوق‌العاده مهم و حیاتی به شیعیان کردند. این توصیه‌ها درباره تنظیم روابط میان شیعیان است. ایشان مثل یک کتاب قانون، روابط بین شیعیان و روابط مطلوب و متعالی را طراحی کرده‌اند. با اینکه ایشان را با عنوان امام رئوف می‌شناسیم ولی حضرت در این نامه می‌فرماید اگر شیعه‌ای دربرابر شیعه دیگری، بدجنسی و او را اذیت کند، من عهد کردم با خودم که او را نفرین کنم که نه خیر دنیا را نه خیر آخرت را ببیند. این تهدید بسیار کمرشکن است.
وی افزود: این داستان به هدف خلقت انسان می‌رسد. انسان در ذات، آفریده شده تا به خدا تشرف یابد. این عشق به بی‌نهایت و کمال مطلق به الله در ذات همه انسان‌ها وجود دارد. امام امت گفتند رئیس‌جمهور آمریکا نمی‌فهمد که عاشق خداست، نه عاشق دنیا. در ذات همه انسان‌ها لا اله الا الله وجود دارد. همه می‌خواهند شبیه الله شوند؛ چون از محدودیت بیزارند. وقتی می‌گوییم انسان عاشق الله است، یعنی انسان می‌خواهد همه اسماء و صفات خدا را داشته باشد و بتواند آن اسماء را از خودش بروز دهد.
حجت‌الاسلام شجاعی اشاره کرد: اسماء خدا طبقه‌بندی دارند. مادر همه اسماء «رحمان» است. این اسم به قدری عظمت دارد که در قرآن، خدا این اسم را به جای الله قرار داده است. خداوند در قرآن، اسماء حسنی را زیرمجموعه رحمان قرار داده؛ یعنی اگر کسی بخواهد به خدا تشبه یابد، باید اول مادر اسماء را در دلش حاکم کند. قیمت هر انسانی و سعادت دنیا و آخرت در گرو تعداد اسم‌هایی است که از خداوند کسب می‌کند. زیرساخت همه اسماء رحمان است. اگر کسی رحمان نباشد، انسان به هیچ‌یک از اسماء راه نمی‌یابد. مرحوم طباطبایی می‌گفت که اسلام یعنی بسم الله الرحمن الرحیم. یعنی با همه خلق خدا مهربان باشیم، با مومنان مهربان‌تر. آیت‌الله حائری شیرازی می‌گفت که اسلام یعنی حرکت از رحمانی‌ات به رحیمی‌ات. اگر کسی نخواهد خودش را مسخره کند و عمرش را ضایع کند، باید بکوشد رحمانی‌ات را بر خود حاکم کند.

این نویسنده سعادت انسان در دنیا و آخرت را در سه شاخص اصلی دانست و افزود: رحمانیت، آرامش و شادی. رحمانیت کلید ورود به آرامش و شادی است. اساساً میزان آرامش و شادی هرکس در آخرت، بستگی به میزان شادی و آرامش او در دنیا دارد. کسی که در دنیا مضطرب و غمگین است، با هر مقدار غم، دارد عذاب آخرت را برای خودش تحصیل می‌کند. چه نمازخوان و مؤمن باشد یا نباشد. خدا انسان را آفریده که به خودش شبیه شود. شهید بزرگواری چون سعد بن معاذ که در رکاب پیامبر مجروح و شهید شد، به قدری عظمت دارد که جبرییل و میکاییل با هفتاد هزار فرشته به تشییع جنازه‌اش آمدند؛ اما پیامبر فرمودند سعد دچار فشار قبر است؛ چون رحمانیت‌ او کم و با خانواده‌اش بداخلاق بوده است.
حجت‌الاسلام شجاعی بیان کرد: امام رضا (ع) از شدت دلسوزی و رأفتی که دارند، این نامه را از شدت عشق نوشتند. ایشان می‌فرمایند که به شیعیانم بگو مراقب شیطان باشند و مراقب احساسات و زبانشان درباره هم باشند. بعد می‌فرمایند من بر خودم واجب کردم که اگر شیعه‌ای در دل و عملش بدجنسی به شیعه دیگری داشته باشد، او را چنان نفرین کنم که خیر دنیا و آخرت نبیند. خط قرمز را مشخص کرده‌اند؛ چون بدجنسی و بدخواهی و حسادت و رقابت و مقایسه خشونت دارند. لذا امام رضا (ع) می‌گویند شما باید همدیگر را یکی ببینید.
وی در توضیح قاعده‌ سه‌بخشی برای عملی کردن رحمانیت گفت: 1. یادمان باشد همه آدم‌ها خود ما هستیم. یعنی هر رفتاری با دیگران بکنی، با خودت می‌کنند و نظام خلقت آن را به خودت برمی‌گرداند. هر نیتی درباره کسی داشته باشی، باید سریع جایت را عوض کنی و بدانی داری آن کار را با خودت می‌کنی. 2. شما هر کاری با مردم بکنی، با پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) کرده‌ای. بدی بکنی، آنها دریافت می‌کنند؛ چون اهل بیت با ما رابطه نفوسی دارند و روحشان در روح ما هست. وقتی یکی از فرزندانشان اذیت شود، بیشترین کسی که اذیت می‌شود، امام زمان (عج) و اهل بیت (ع) هستند. بنابراین، حواسمان باشد ما با آدم‌ها طرف نیستیم. 3. هرکاری با هرکسی بکنی، خدا دریافت می‌کند.
نویسنده کتاب فرد و جامعه متعالی ، گفت: وقتی انسان به این سه قاعده در رفتارهایش توجه کند، روابطش فوق‌العاده عالی می‌شود. در اثر خوب شدن رابطه با این سه قاعده، میان مردم چنان همدلی و وحدتی ایجاد می‌شود که آسمان به وجد می‌آید و باب رحمت و برکت از هر نوع، بر انسان‌ها باز می‌شود. طبق فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در بیانیه گام دوم که یک آرمان را برای انقلاب و ایران معرفی کرده‌اند که همان ایجاد تمدن نوین اسلامی و رفع موانع ظهور ولایت است. باید این سه فرهنگ را در جامعه رواج دهیم. اگر مردم به این سه قاعده عمل کنند، به‌سرعت تمدن نوین اسلامی ساخته می‌شود. بزرگ‌ترین مانع در راه ایجاد تمدن نوین اسلامی و ظهور، بی‌عاطفگی‌ها و رحمان نبودن‌هاست.
حجت‌الاسلام شجاعی بیان کرد: این کتاب به همین نیت نوشته شده تا جامعه ما بتواند به جامعه آرمانی دولت کریمه امام زمان (عج) نزدیک شود. اگر قواعد این کتاب رعایت شود، جامعه‌ای مترقی و با خیر و برکت خواهیم داشت.
سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از بیست‌ویکم اردیبهشت ماه آغاز شده و تا سی‌ویکم اردیبهشت‌ماه 1401 در دو بخش حضوری در مصلای امام خمینی(ره) و مجازی در سامانه موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برقرار است.