بزرگنمايي:

آریا بانو - مهر / لزوم صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در سال‌های اخیر با فراگیری اینترنت در دنیا به یکی از موضوعات مورد توجه کشور‌ها تبدیل شده است و اغلب کشور‌ها بر این موضوع توافق دارند که باید با هرزه نگاری کودکان و نوجوانان در فضای مجازی مقابله شود.
تا سال 2000 بیشترین تمرکز کشور‌ها روی هرزه نگاری کودکان مربوط به آسیب‌هایی بود که می‌تواند به صورت مستقیم متوجه کودک شود، اما پس از آن دغدغه‌های حضور کودکان در فضای مجازی سبب شد تا موضوع مقابله با فحشاء و هرزه نگاری کودکان در فضای مجازی در قالب یک پروتکل الحاقی به کنوانسیون حقوق کودک افزوده شود و ایران هم به این کنوانسیون پیوست.
این موضوع حتی در کنوانسیون‌های دیگری مانند کنوانسیون بوداپست هم مورد توجه قرار گرفت و جوامع مختلف به صورت توسعه یافته و یا محدود، مجموعه متنوعی از اقدامات مربوط به صیانت از کودکان در فضای مجازی را تدوین کردند.
اتحادیه اروپا نیز به‌منظور بهره‌گیری بهتر کودکان از اینترنت، سند استراتژی «اینترنت بهتر برای کودک» را تدوین کرد که هدف آن ارائه مهارت‌ها و ابزار‌های دیجیتالی به کودکان برای بهره‌مندی کامل و ایمن از اینترنت عنوان شده است.
در این استراتژی، اتحادیه اروپا مجموعه‌ای از اقدامات را پیشنهاد می‌کند که نخستین گام آن تولید محتوای آنلاین خلاقانه و آموزشی برای کودکان و همچنین همرسانی تجربه‌های آنلاین مثبت برای کودکان خردسال است. در همین حال بهره‌گیری از تنظیمات حریم خصوصی متناسب با سن با استفاده از کنترل‌های والدین و همچنین توجه به رتبه‌بندی سنی و طبقه بندی محتوا، در زمره راهکار‌های عملی سند راهبردی کمیسیون اروپا عنوان شده است.
این سند که ملاک عمل تمامی کشور‌های عضو این اتحادیه در خصوص سازوکار‌های کنترل کودکان در فضای مجازی و اقدامات و راهکار‌های پیش رو است، استفاده از ابزار‌های نرم افزاری و سخت افزاری را برای مدیریت استفاده کودکان از اینترنت و دستگاه‌های هوشمند به والدین پیشنهاد می‌دهد تا سطح دسترسی کودک به اینترنت، برنامه‌ها و محتوا‌های مختلف و حتی درگاه‌های ورودی و خروجی را تنظیم و برای استفاده از ابزاری مانند تبلت و یا گوشی، برنامه زمانی تعریف کنند.
در همین حال کشور‌های مختلف نظام‌های رده‌بندی سنی محتوا برای کودکان در فضای مجازی را تعریف کرده اند که از جمله می‌توان به نظام رده‌بندی ESRB در آمریکا و نظام PEGI در اروپا برای بازی‌های دیجیتالی و نظام‌های رده‌بندی سنی فیلم و انیمیشن اشاره کرد. همانطور که در ایران نیز نظام اسرا (ESRA) برای بازی‌های دیجیتال وجود دارد.
از سوی دیگر موضوع افزایش آگاهی و توانمندسازی کودکان و نوجوانان از طریق آموزش سواد دیجیتال و ایمنی آنلاین در دستور کار و سرفصل دروس مدارس بسیاری از کشور‌ها از جمله مدارس اتحادیه اروپا قرار گرفته است.
در ایران نیز سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی خردادماه 1400 در راستای تبیین الزامات و طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات و با هدف ساماندهی فضای مجازی کودک و ایجاد یک زیست بوم محافظت شده، به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید.
حال با گذشت یک سال از تصویب سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، نگاهی مجدد به ابعاد مختلف این سند و نحوه پیاده سازی آن طی یکسال اخیر خالی از لطف نیست.
سیاست‌های کلان سند صیانت از کودکان در فضای مجازی چیست
همانطور که گفته شد سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در راستای تبیین الزامات و طرح کلان و معماری شبکه ملی اطلاعات و با هدف انتقال بهره برداری از فضای مجازی و صیانت از خردسالان کودکان و نوجوانان تدوین و در 17 خرداد 1400 به تصویب شورای عالی فضای مجازی رسید.
در این سند سیاست‌های کلان و اقدامات کلان و تقسیم کار ملی دیده شده است تا هدف «فراهم‌سازی فضای مجازی ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان در چارچوب فرهنگ اسلامی- ایرانی برای استفاده مناسب از فضای مجازی و پیشگیری از آسیب‌های احتمالی آن» محقق شود.
در این سند بر ایجاد محیط صیانت شده و تأمین زیست بومی بر بستر شبکه ملی اطلاعات با سطح مشخص و تعریف شده از دسترسی به اطلاعات، ارتباطات و خدمات بر حسب سن، جنس و دیگر ویژگی‌های فرهنگی و اجتماعی خردسال، کودک و نوجوان تاکید شده است.
در بخش سیاست‌های کلان سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی، علاوه بر توسعه محیط‌های صیانت شده بر بستر شبکه ملی اطلاعات ویژه خردسالان، کودکان و نوجوانان با محتوای متنوع و جذاب و قابلیت پاسخگویی به نیاز‌های ضروری ارتباطی و محتوایی آنها، بر آگاه‌سازی، هوشیار سازی و توانمندسازی اولیا و مربیان و ایفای نقش محوری خانواده در هدایت، حمایت و مراقبت کودکان تاکید شده است.
رده بندی کلیه محتوا و خدمات متناسب با سن، جنسیت و ویژگی‌های جسمی و فرهنگی و تأمین اطمینان و اعتماد و نیز تشویق ساماندهی و مشارکت محوری بخش غیر دولتی فعال در ارائه محتوا و خدمات سالم مفید و ایمن ویژه این قشر از دیگر سیاست‌های کلان این سند است.
تشدید مقابله قضائی و انتظامی کارآمد با بزهکاران، مجرمان و تهدید کنندگان امنیت خردسالان، کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و همچنین ارتقای سواد فضای مجازی و مهارت افزایی به این قشر برای استفاده کارآمد و هدفمند از فضای مجازی و نیز مراقبت روانی و اجتماعی از آن‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از فضای مجازی از دیگر سیاست‌های کلان این سند به شمار می‌رود.
در نهایت نیز این سند بر ساماندهی و مشارکت محوری بخش غیر دولتی و استفاده از ظرفیت نوجوانان در تولید و توزیع خدمات و محتوای سالم با ایجاد مشوق‌های لازم و جلوگیری از انحصار، توسعه همکاری‌های بین المللی در حوزه فضای مجازی سالم و مفید و ایجاد ساز و کار فنی و قانونی سلامت محتوا برای پیشگیری از مخاطرات تاکید کرده است.
تقسیم کار ملی برای صیانت از کودکان در فضای مجازی
اقدامات کلان و تقسیم کار ملی در سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی در 6 محور دیده شده است که شامل «مدیریت و راهبری»، «ایجاد محیط صیانت شده»، «توسعه محتوا و خدمات رده بندی»، «حمایت و مراقبت»، «فرهنگ سازی و ارتقای سواد فضای مجازی» و «تعاملات بین‌المللی» می‌شود که به هر یک از دستگاه‌های مرتبط با این سند مسئولیت‌ها و وظایفی محول شده است.
برای مثال در اقدام مربوط به «مدیریت و راهبری» به مرکز ملی فضای مجازی تکلیف شده که مدیریت کلان راهبری و تدوین الگوی عملیاتی و مقررات عمومی صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی را از طریق تشکیل کمیته‌ای با عضویت نمایندگانی از وزارتخانه‌های فرهنگ، آموزش و پرورش، ارتباطات، کار، اطلاعات، صنعت و قوه قضائیه، نیروی انتظامی، صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، سازمان بسیج مستضعفین و اساتید دانشگاه و نمایندگان بخش خصوصی و اعضای حقیقی شورای عالی فضای مجازی پیش ببرد.
در خصوص «ایجاد محیط صیانت شده» نیز وزارت ارتباطات مسئول ایجاد زیرساخت و خدمات پایه و پیشران ویژه برای محیط صیانت شده مجازی اعم از احراز هویت، امکان دسترسی طبقه بندی شده و امکان نظارت اولیا شده که باید این مسئولیت با همکاری نهاد‌های ذی ربط ظرف 6 ماه عملیاتی می‌شد و اپراتور‌های خدمات ارتباطی نیز برای توسعه زیرساخت و خدمات پایه ترغیب می‌شدند.
در بخش «توسعه محتوا و خدمات رده بندی شده»، تأمین پایداری کسب و کار محتوا و خدمات مورد نیاز در محیط صیانت شده به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صدا و سیما تکلیف شده است.
همچنین تدوین ضوابط و نصاب‌های اعتبارسنجی، ممیزی و نشان دار کردن محتوا و خدمات و ایجاد سامانه نظارت و رده بندی محتوا و خدمات برعهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که باید با همکاری سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت آموزش و پرورش و سازمان صدا و سیما آن را نهایی کند.
حمایت از توسعه نرم افزار‌ها و سخت افزار‌های بومی مورد نیاز محیط صیانت شده اعم از جویشگر ایمن، نرم افزار‌های نظارت اولیا و تبلت‌های دانش آموزی نیز برعهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با همکاری وزارتخانه‌های صنعت و ارتباطات است.
طبق این سند تمامی سکو‌ها و ارائه دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی مرتبط با کودک و نوجوان ملزم به ارائه خدمات در بستر محیط صیانت شده هستند که یک سال به آن‌ها زمان داده شده است.
همچنین به کارگیری نوجوانان مستعد و خلاق برای توسعه محتوا و خدمات مفید و سازنده از دیگر مسئولیت‌هایی است که در این سند برعهده وزارت آموزش و پرورش با همکاری سازمان بسیج مستضعفین، سازمان تبلیغات اسلامی، صدا و سیما و وزارت ارشاد سپرده شده است.
در «حوزه حمایت و مراقبت» نیز در این سند بر توسعه نظام خدمات مشاوره و مددکاری به خانواده‌ها و نیز راه اندازی خط تماس مشاوره برخط و خط تماس اضطراری ویژه جرایم خردسالان، کودکان و نوجوانان در فضای مجازی تاکید شده است.
همچنین تقویت دفتر حمایت از اطفال و نوجوانان قوه قضائیه و موظف بودن کلیه سکو‌ها و ارائه دهندگان محتوا و خدمات فضای مجازی به نظارت، صیانت از داده‌ها، رده بندی و و تفکیک محتوا و خدمات ویژه هر رده بندی سنی از دیگر تکالیف این سند است که بسیاری از دستگاه‌ها مبتنی بر آن وظایفی دارند.
در بخش «تعاملات بین‌المللی» نیز تعامل مؤثر و هم افزا با کشورها، سرویس‌دهندگان خارجی و نهاد‌های بین‌المللی برای رعایت استاندارد‌ها و معیار‌های جمهوری اسلامی به وزارت ارتباطات و با همکاری با وزارتخانه‌های امور خارجه، فرهنگ، صمت و قوه قضائیه سپرده شده است.
اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی در کجای راه است؟
در هفته جاری سومین جلسه کمیته راهبردی سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی به میزبانی وزارت آموزش و پرورش و با حضور عیسی زارع پور وزیر ارتباطات، ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی و نمایندگان دستگاه‌ها و بخش خصوصی برگزار شد.
آرش وکیلیان مسئول پیگیری اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی به تشریح روند برگزاری این جلسه و نیز آخرین وضعیت پیاده سازی این سند با توجه به گذشت یک سال از تصویب آن، پرداخت.
وی با اشاره به برگزاری جلسات کمیته راهبردی سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی که با محوریت مرکز ملی فضای مجازی در جریان است، گفت: تعامل خوبی با وزارت آموزش و پرورش در خصوص بحث پرورش مربیانی که بتوانند با دانش آموزان در تعامل باشند و نیز بکارگیری دانش آموزان خبره‌ای که بتوانند در پیشبرد و طرح این موضوع کمک کنند، صورت گرفته است.
وکیلیان با بیان اینکه مطابق گفته وزیر آموزش و پرورش، امکان فعالیت 100 هزار نفر از معلمان و دانش آموزان خبره برای ترویج و آموزش صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی ایجاد شده است، ادامه داد: وزارت آموزش و پرورش همچنین قول داده است که در زمینه بازارسازی شرایط را برای دسترسی بخش خصوصی به بازار آموزش و پرورش ذیل قوانین و مقررات مصوب این وزارتخانه فراهم کند.
وی با بیان اینکه این بازارسازی بر بستر شاد و سایر بستر‌های ارائه خدمات می‌تواند بخشی از مشکلات اقتصادی این سند را حل کند، ادامه داد: وزارت آموزش و پرورش قول داده است که در اسرع وقت یک سری فعالیت‌ها را در پیشبرد این سند در حوزه مأموریت‌های خود انجام دهد.
مسئول پیگیری اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی در مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه بخشی از اقدامات این سند در سطح کارشناسی و مدیریت میانی تعریف شده است و جلسات متعددی نیز برای پیشبرد آن با دستگاه‌های ذیربط در حال برگزاری است، خاطرنشان کرد: در حال تعریف پروژه‌ای پژوهشی برای ترسیم وضعیت مطلوب در کشور هستیم.
وکیلیان با بیان اینکه ما قبلاً وضعیت کشور‌های دیگر را در خصوص صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی به صورت تطبیقی بررسی کرده ایم، ادامه داد: برای الگوی مطلوب کشورمان نیاز داریم که مطالعات عمیق‌تری انجام دهیم. بر این اساس این پروژه را مطابق با شاخص‌های فرهنگ اسلامی - ایرانی تعریف کرده ایم و اگر این نقشه راه تهیه شود به طور قطع، اجرای سند دقیق‌تر و کامل‌تر پیش خواهد رفت.
وی با اشاره به مسئولیت‌های وزارت ارتباطات در بخش مدل دسترسی به محتوا و خدمات، به ایجاد زیست بوم «بومینو» توسط یکی از اپراتور‌ها و نیز اقدامات سایر اپراتور‌های برای ایجاد محیط‌های مدیریت دسترسی ویژه خانواده‌ها اشاره کرد و گفت: خانواده‌ها می‌توانند متناسب با سن فرزندشان از این محیط‌ها استفاده کنند.
این مقام مسئول در مرکز ملی فضای مجازی با اشاره به اینکه هم اکنون سیم کارت کودکان نیز به عنوان یکی از مدل‌های خدمات صیانت شده در دسترس خانواده‌ها قرار دارد، گفت: البته این خدمت، بهینه‌ترین محسوب نمی‌شود و نمی‌تواند فراگیر باشد. چرا که سیم کارت را کسانی خریداری می‌کنند که بتوانند گوشی جدا برای فرزند خود تهیه کنند. اما بسیاری از خانواده‌ها بضاعت اقتصادی آن را ندارند؛ بنابراین مدل‌های دیگر خدمات دسترسی نیز در این سند تعریف شده که لزوماً روی سیم کارت مجزا ارائه نمی‌شود.
پیش نویس نظام رده بندی محتوای ویژه کودک در فضای مجازی آماده شد
مسئول پیگیری اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی در خصوص آخرین وضعیت رده بندی محتوا و خدمات مربوط به کودکان و نوجوانان نیز گفت: برای این موضوع کارگروهی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با حضور صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت آموزش و پرورش و سایر دستگاه‌های مرتبط تشکیل شده است که هم اکنون نیز پیش نویس نظام رده بندی محتوای ویژه کودک در فضای مجازی توسط این کارگروه آماده شده و در مرحله ارائه به خبرگان این حوزه برای اخذ تأیید آن‌ها قرار دارد و پیش بینی می‌شود که در جلسه بعدی کمیته راهبردی سند صیانت از کودکان و نوجوانان با حضور وزیر فرهنگ رونمایی شود.
وکیلیان درباره مباحث مربوط به درآمدزایی، حمایت و سرمایه گذاری در این سند نیز گفت: این موضوعات مربوط به کمیته اقتصادی می‌شود که جلسات آن آغاز شده، اما هنوز خروجی نداشته است و چالش‌های خاص خود را دارد. برای مثال باید یک سری مقررات برای تسهیل کسب و کار در این حوزه تدوین شود و یا در مواردی به کسب و کار‌ها یارانه تخصیص یابد. این موضوع همچنان در حال کار است.
وی اظهار داشت: از دیگر بخش‌هایی که در این سند پیشرفت خوبی داشته است مربوط به حوزه‌های مراقبت و نظارت است که وزارت آموزش و پرورش در حوزه خدمات مشاوره با همکاری دستگاه‌هایی از جمله بهزیستی، یک سند تهیه کرده و این سند هم اکنون در کمیسیون عالی ارتقای محتوای مرکز ملی فضای مجازی تصویب و ابلاغ شده است.
وکیلیان کاربرد این سند را ارائه مشاوره لازم برای آسیب‌های ناشی از فضای مجازی به دانش آموزان عنوان کرد که برخی دستگاه‌ها را ملزم به همکاری می‌کند و ادامه داد: از سوی دیگر پلیس فتا نیز وب سایتی را آماده کرده تا کسانی که در معرض آسیب و جرم ناشی از فضای مجازی قرار می‌گیرند و یا آن را مشاهده می‌کنند بتوانند موضوع را گزارش دهند.
مسئول پیگیری اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی تصریح کرد: البته توسعه این خدمات و فراگیری ملی آن با چالش بودجه مواجه است، اما با این وجود سرویس مشاوره آموزش و پرورش و سرویس تماس پلیس هم اکنون راه اندازی شده است؛ فقط محدودیت بودجه‌ای دارد وهنوز خدمات فراگیر ملی ارائه نمی‌دهد. این در حالی است که مجلس شورای اسلامی می‌تواند ذیل بودجه آسیب‌های اجتماعی ماده 80 برنامه ششم، برای این بخش بودجه تصویب کند.
گزارش گیری از پلتفرم‌ها برای اقداماتی که علیه کودکان انجام می‌شود
وکیلیان در مورد مسئولیت‌های مربوط به دادستانی کل کشور ذیل سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی گفت: دادستانی تلاش‌های خوبی داشته و موارد مربوط به جرایم علیه کودکان و نوجوانان را که در قانون حمایت از اطفال و نوجوانان تکلیف شده بود، جز مصادیق محتوای مجرمانه احصا کرده است. از سوی دیگر دادستانی پیشنهاد عملیاتی برای ایجاد سازوکار گزارش گیری از پلتفرم‌ها برای اقداماتی که علیه کودکان انجام می‌شود را تهیه کرده است که قرار است امسال عملیاتی شود.
وی افزود: در بحث فرهنگ‌سازی و آموزش نیز منطبق بر این سند، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت فرهنگ و نیروی انتظامی فعالیت‌های خوبی داشته اند. پلیس فتا نیز پویشی برای ترویج نیاز‌های کودکان و نوجوانان در فضای مجازی و آسیب‌هایی که ممکن است به آن‌ها وارد شود، برگزار کرده است. از سوی دیگر وزارت فرهنگ نیز محتوا و پویش‌هایی را در این زمینه داشته است. همچنین سامانه «کدومو» با این هدف توسط سازمان تبلیغات اسلامی راه اندازی شده و خدمات دیگری نیز در این بخش ارائه می‌دهد.
به گفته وکیلیان وزارت آموزش و پرورش و سازمان صدا و سیما که پوشش ملی و دسترسی ملی به مخاطب دارند هنوز در حوزه فرهنگسازی در حد ملی وارد صحنه نشده اند.
تعاملات بین المللی ایران برای تعامل با پلتفرم‌های خارجی
مسئول پیگیری اجرای سند صیانت از کودکان در فضای مجازی در خصوص تعاملات بین المللی مدنظر در این سند نیز گفت: یک سری بحث تعاملات بین المللی در این سند دیده شده که امسال باید انجام شود. البته ارتباط موردی صورت گرفته، اما به صورت سازمان یافته امسال از طرف وزارت ارتباطات و وزارت دادگستری انجام خواهد شد.
وی تعاملات بین المللی را شامل تعامل با پلتفرم‌های خارجی، تعامل با خبرگان و نهاد‌های بین المللی مانند اینترپل و ITU و یونیسف عنوان کرد که بر حسب مورد این تعاملات باید شکل بگیرد و گفت: برای مثال از طریق مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل، ایران می‌تواند نسبت به نقض حقوق کودک توسط پلتفرم‌های خارجی در سطح بین المللی اعتراض کند.
وکیلیان ادامه داد: همچنین از طریق ارتباطاتی که در سطح اتحادیه جهانی مخابرات یا GSMA و نظایر آن‌ها وجود دارد می‌توانیم با شرکت‌هایی که در حوزه ارائه سرویس در دنیا در این حوزه کار می‌کنند ارتباط بگیریم. از سوی دیگر با یک سری خبرگان که در حوزه تعالیم و ترتیب در دنیا معروف هستند و تجارب موفقی داشته اند در ارتباط هستیم. این تعاملات متنوع است.
وی با بیان اینکه ایران به مرجع ملی کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل، محلق شده است و قانون حمایت از اطفال و نوجوانان که در سال 99 به تصویب مجلس رسیده است، در اجرای اهداف آن کنوانسیون است، خاطرنشان کرد: در سند صیانت از کودکان یک بند به آن قانون ارجاع شده است و مربوط به جرایم علیه کودکان و نوجوانان می‌شود.
اهتمام خوب دولت برای پیشبرد سند صیانت از کودکان
وی با بیان اینکه اهتمام خوبی در این دولت برای پیشبرد اهداف این سند ایجاد شده و جلسات کارگروه در سطح وزرا تشکیل می‌شود، گفت: وزیر ارتباطات پیگیری زیادی نسبت به موضوع دارد و این وزارتخانه حمایت‌های خوبی صورت داده تا بخش خصوصی، اپراتور‌ها و سکو‌ها و شرکت‌ها در این حوزه فعال شوند.
وکیلیان با اشاره به اینکه یک سری محدودیت‌ها و مشکلاتی در زیست بوم وجود دارد که سبب شده هنوز آن چرخه اقتصادی شکل نگیرد، گفت: برای مثال درآمد از طریق تبلیغات در حوزه کودک، چالش‌ها و آسیب‌های خودش را دارد. از سوی دیگر یک مقدار در حوزه تأمین محتوای سالم محدودیت داریم و میزان محتوای سالمی که در کشور تولید می‌شود براساس نیاز کاربران کم است. همچنین یک سری مقررات زائدی وجود دارد که دست بخش خصوصی را برای فعالیت در این حوزه می‌بندد. در مجموع اگر این پروژه را به یک خانه تشبیه کنیم ما بخش‌هایی از دیوار و پنجره و در و به طور کل زیرساخت‌ها را آماده کرده ایم، اما وصل شدن این موارد به یکدیگر برای شکل گیری یک خانه، نیازمند یک ملات است که آن هنوز فراهم نشده است.
وی با اشاره به اینکه مقررات این طراح و اینکه چه ضوابطی باید داشته باشد تهیه شده است، اما مدل اقتصادی آن هنوز ایجاد نشده تا به یک زیست بوم پایدار برسیم، در پاسخ به این سوال که ارزیابی شما چند درصد پیشرفت این سند را نشان می‌دهد؟ تاکید کرد: به صورت درصدی نمی‌توان چیزی گفت. چرا که در برخی بند‌ها خیلی پیشرفت داشتیم و در برخی پیشرفت نداشته ایم. اما زیرساخت‌های اولیه آماده شده است و ما ضوابطی که بر این فضا باید حاکم باشد را نیز جمع آوری کرده و شاخص‌های ارزیابی سند را احصا کرده ایم. پایش بازار را انجام داده ایم و کیفیت محصولات را نیز ارزیابی کرده ایم. می‌دانیم محصولات در چه وضعیتی هستند.
وکیلیان تاکید کرد: ما سعی کرده ایم دستگاه‌ها را به هم متصل کنیم و برای این موضوع بخش خصوصی را هم پای کار بیاوریم. در بخش مشاوره و مراقبت نیز دستگاه‌های مسئول فعال شده اند و مجموع این عوامل وجود دارد، اما برای اینکه یک زیست بوم و خدمت پایدار شکل گیرد باید درآمدزایی هم اتفاق بیافتد، اما این بخش هنوز ضعف دارد.
وی گفت: حتی ممکن است 60 درصد تکالیف مرتبط با این سند انجام شده باشد، اما مصرف کننده شاید 20 درصد آن را احساس کند. چرا که بخش مربوط به مؤلفه اقتصادی به آن سطح مورد نظر نرسیده است و کاربر در نقطه مصرف، آن را احساس نمی‌کند.
شکی نیست که همه پدران و مادران در سراسر دنیا این موضوع را درک کرده اند که کودکان در فضای مجازی نیازمند حمایت هستند و باید چارچوب‌هایی برای مواجهه آن‌ها با محتوای موجود در اینترنت در نظر گرفته شود. از این رو سیاست گذاران در کشور‌های مختلف تدوین راهبرد‌های مشخصی را برای بهره مندی کامل کودکان از اینترنت همزمان با مواجهه ایمن با این فضا به کار گرفته اند و به طور قطع پیاده سازی این راهبردها، نیازمند دغدغه مندی خانواده‌ها و استفاده همزمان از خدماتی است که برای کودکان و نوجوانانشان در نظر گرفته می‌شود.