آریا بانو - وقتی شخصی را انتخاب می‌کنیم که شریک زندگی ما باشد، چیزهای زیادی را باید در خاطر داشته باشیم. یکی از مواردی که باید بررسی شود، گروه خونی است. در واقع گروه خونی مسئله‌ای نیست که در ابتدا برای انتخاب شریک زندگی برایمان مهم باشد، اما ناهماهنگی در گروه خونی زوج‌ها می‌تواند منجر به عوارضی برای کودکان متولد شده از آن‌ها شود. به همین دلیل بهتر است اطلاعاتمان درباره گروه خونی برای ازدواج را کامل‌تر کنیم.
در این مقاله می‌خواهیم انواع گروه خونی ، اهمیت هماهنگی گروه خونی زوجین، بهترین گروه خونی ، آزمایش‌های مربوط به آن و گروه خونی در ازدواج‌های فامیلی را برای شما همراهان انگیزه بیان کنیم.
انواع مختلف گروه خونی
به طور کلی چهار گروه خونی وجود دارد. این گروه‌ها شامل موارد زیر هستند:
گروه خونی A گروه خونی B گروه خونی O گروه خونی AB ماده‌ای در خون به نام آنتی‌ژن وجود دارد که وظیفه آن تحریک پاسخ سیستم ایمنی بدن به انواع آسیب‌های خارجی مثل انواع ویروس‌هاست. بسته به نوع آنتی‌ژن‌ها، حضور و عدم حضورشان نوع گروه خونی متفاوت می‌شود. فاکتور RH فاکتوری است که حضور یا عدم حضور این آنتی‌ژن‌ها را مشخص می‌کند. به همین دلیل گروه‌های خونی با علامت مثبت و منفی نشان داده می‌شوند. حدود 85% افراد آنتی‌ژن را در خون خود داشته و گروه خونی با RH مثبت دارند که مثلا به شکل A + نشان داده می‌شود. با توجه به این ویژگی گروه‌های خونی در یک دسته‌بندی جزئی‌تر به شکل زیر قرار می‌گیرند:
گروه خونیA + گروه خونی B + گروه خونی O + گروه خونی AB + گروه خونی A – گروه خونی B – گروه خونی AB – گروه خونی O – نکته مهم: همه افراد با نوع پلاسمای خون مشخص خود متولد می‌شوند. به همین دلیل ویژگی گروه خونی یک ویژگی ژنتیکی محسوب می‌شود که تا آخر عمر قابل تغییر نیست.

اهمیت هماهنگ بودن گروه خونی زوج ها
در واقع عدم هماهنگی در گروه‌های خونی بین دو نفر برای خود افراد مشکل خاصی ایجاد نمی‌کند، اما می‌تواند بر فرزندان آن‌ها اثرات منفی گذاشته و آن‌ها را دچار ناهنجاری‌های متفاوت جسمی یا روحی بکند. هماهنگی پلاسما یا گروه خونی یک نگرانی مهم در زوج‌هایی است که قصد بچه‌دار شدن دارند. زیرا در هنگام بارداری فاکتور RH بین دو شریک متاهل درگیر می‌شود. به همین دلیل اطلاع داشتن از هماهنگی گروه خونی قبل از ازدواج و در واقع قبل از بارداری بسیار مهم است.
گروه خونی ناسازگار چه خطراتی برای ازدواج ایجاد می‌کند؟
خطر اصلی این اتفاق در هنگام بارداری ایجاد می‌شود. از نظر علمی گفته می‌شود بارداری اول خطر پایین‌تری نسبت به بارداری‌های بعدی دارد، اما کاملا بی خطر نیست. اگر گروه خونی زوجین از نظر RH با هم هماهنگ نباشند، ممکن است از نظر بیولوژیکی روی جنین تاثیر منفی بگذارد. در واقع می‌تواند بیماری‌هایی مانند کم خونی و زردی ایجاد کند که در صورت شدید بودن می‌توانند باعث ایجاد نارسایی‌های قلبی و حتی مرگ جنین شوند.
فاکتور Rh یک پروتئین ارثی است، بنابراین Rh منفی (-) یا Rh مثبت (+) توسط والدین شما تعیین می‌شود. مثبت بودن یا منفی بودن Rh به طور معمول بر سلامتی شما تأثیر نمی‌گذارد، اما می‌تواند بر بارداری تأثیر بگذارد. اگر مادر دارای فاکتور Rh منفی باشد و نوزاد فاکتور Rh مثبت داشته باشد، می‌تواند نگران کننده باشد. زیرا سیستم پاسخ گویی بدن کودک و مادر نسبت به جریان خون متفاوت می‌شود و ممکن است به دلیل پاسخ سیستم ایمنی، در مقابل همدیگر قرار بگیرند. به همین دلیل در مراجعه خانم‌های باردار قبل از زایمان، آزمایش غربالگری فاکتور Rh انجام می‌شود، تا از لحاظ ایمنی و بیولوژیکی مشکلی برای جنین به وجود نیاید.

بیشتر بخوانید: علت زردی نوزاد چیست؟
برای ازدواج چه گروه‌های خونی با هم هماهنگی دارند؟
معمولا در افرادی که گروه خونی پدر و مادر یکسان است، کمترین خطر برای بیماری‌ها وجود دارد. بنابراین بهترین حالت برای دو زوج یکسان بودن گروه خونی است. در صورتی که گروه خونی یکسان نباشد، تنها گروه‌های خونی می‌توانند با خیال راحت با یکدیگر ازدواج کنند که براساس جدول زیر عمل کنند. تیک‌ها نشان دهنده هماهنگی و دایره‌های قرمز نشان دهنده عدم هماهنگی گروه خونی است.
البته قبلا هم این نکته ذکر شد که اگر دو گروه خونی ناهماهنگ با یکدیگر ازدواج کردند، برای خودشان مشکلی پیش نمی‌آید و تنها ممکن است برای فرزندانشان احتمال برخی از بیماری‌های ژنتیکی مثل تالاسمی وجود داشته باشد.
مرد دارای گروه خونی A+: گروه خونی‌های A+ و AB+ زن دارای گروه خونی A+: گروه خونی‌های -A+ ،A- ،O+ ،O مرد دارای گروه خونی O+: گروه خونی‌های +A+ ،B+ ،AB+ ،O زن دارای گروه خونی O+: گروه خونی‌های -O+ ،O مرد دارای گروه خونی B+: گروه خونی‌های +B+ ،AB زن دارای گروه خونی B+: گروه خونی‌های -B+ ،B- ،O+ ،O مرد دارای گروه خونی AB+: گروه خونی AB+ زن دارای گروه خونی AB+: همه گروه‌های خونی برای یک مرد با گروه خونی منفی: خونی‌های A+، A-، AB+ و AB- مناسب هستند و برای یک زن A- یا O-. مرد با گروه خونی O-: با همه گروه های خونی سازگاری دارد؛ اما برای زنان تنها گروه O- مناسب است. مرد با گروه خونی B-: با تمام گروه‌ها به جز A+ و A- سازگاری دارد؛ اما برای یک زن تنها B- و O- مناسب هستند. مرد با گروه خونی AB-: تنها با AB+ و AB- سازگاری دارد و زنان دارای این گروه AB- ،A- ،B- یا O-.
چگونه تشخیص دهیم که خون دختر و پسر سازگاری دارد؟
با اینکه جدول هماهنگی گروه‌های خونی می‌تواند خیال ما را از نظر هماهنگی برای ازدواج راحت کند، زیرا همه ما گروه خونی خود را می‌شناسیم، باید قبل از ازدواج برای اطمینان بیشتر آزمایش خون برای هر دو نفر انجام شود. این آزمایش به این صورت است که در آزمایشگاه نمونه خون شما را با سه نمونه A، B و پادتن ترکیب می‌کنند، تا بفهمند پادتن‌زایی در خون وجود دارد یا خیر؟ و این روش میزان تطابق فاکتور RH در دو نفر را بررسی می‌کنند.
در برخی موارد افراد باید قبل از ازدواج علاوه بر آزمایش ساده خون، برخی از آزمایش‌های ژنتیکی را نیز انجام دهند. در زیر به این موارد مهم اشاره شده است:
وقتی یکی از زوج‌ها دارای اختلالات ژنتیکی باشد. زمانی که یکی از فامیل‌های درجه یک زوج‌ها دچار اختلالات ژنتیکی شده باشد. وقتی دو نفر باهم نسبت فامیلی داشته باشند. افرادی که در مراکز پرخطر با مواد شیمیایی و هسته‌ای کار می‌کنند.
گروه خونی های مناسب برای ازدواج فامیلی کدامند؟
در ازدواج فامیلی نیز ابتدا باید فاکتور RH دو نفر از طریق آزمایش خون بررسی شود. در مرحله بعد باید توجه داشته باشید که همه افراد چه فامیل باشند و چه نباشند بهتر است قبل از ازدواج و یا بارداری با مشاوره ژنتیک صحبت کنند. اما اگر دو نفر نسبت فامیلی داشته باشند، باید حتما مشاوره ژنتیکی و آزمایشات مربوط به آن، قبل از ازدواج انجام شود.
به طور کلی در همه افراد 7 الی 8 ژن معیوب وجود دارد. در افراد غریبه امکان قرار گرفتن این ژن‌ها در کنار هم و احتمال ایجاد بیماری‌هایی مثل انواع معلولیت‌ها برای جنین 2 درصد است. اما این رقم برای ازدواج‌های فامیلی 3 الی 4 برابر افزایش پیدا می‌کند. همچنین هرچه نسبت فامیلی نزدیک‌تر باشد، احتمال خطر نیز افزایش پیدا می‌کند. بنابراین در چنین مواردی انجام آزمایشات ژنتیکی، ضرورت دارد.

بهترین گروه خونی چیست؟
اگر فردی نیاز به دریافت خون اضافی بر اثر بیماری‌های خاص یا صدماتی مثل تصادف داشته باشد، با توجه به نوع گروه خونی که دارد باید خون دریافت کند و نمی‌تواند از هر نوع گروه خونی، خون دریافت کند. به همین دلیل گروه خونی O بهترین نوع گروه خونی شناخته شده است، زیرا یک اهداکننده جهانی است و با همه گروه‌های خونی سازگار است. بعد از گروه خونی O، بهترین گروه خونی AB است. زیرا گیرنده جهانی است و می‌تواند از همه گروه‌های خونی، خون دریافت کند.

سخن آخر
امروزه علم با سرعت بالایی در حال پیشرفت است. در علم پژشکی و ژنتیکی نیز به خصوص در کشور عزیزمان ایران پیشرفت‎های قابل توجهی ایجاد شده است. بنابراین افرادی که علاوه بر آزمایش خون، نیاز به آزمایشات ژنتیکی قبل از ازدواج دارند، با خیال راحت می‌توانند این کار را انجام داده و در صورت مشاهده مشکلات، تحت درمان قرار گرفته و آن را حل کرده و زندگی عاشقانه خود را با خیال راحت شروع کنند.
در پایین همین صفحه برای ما بنویسید آیا تا به حال در خانوده‌تان تجربه انجام آزمایشات ژنتیکی را داشته‌اید و نتایج به شکلی بوده است؟ منتظر خواندن نظرات و تجربیات شما عزیزان هستیم. شما در انگیزه می‌توانید با انواع آزمایش هپاتیت ب و تفسیر آن‌ها نیز که از جمله بیماری‌های خونی محسوب می‌شود آشنا شوید.