بزرگنمايي:
آریا بانو - روایات مختلفی از پیامبر (ص) و ائمه اطهار در مورد فضایل نماز شب نیمه شعبان ، احیای شب نیمه شعبان و روزه نیمه شعبان بیان شده است؛ اینها همگی نشان دهنده اهمیت و ثواب بسیار زیاد انجام این اعمال در این ماه و به طور خاص روزه نیمه شعبان است.
در این مطلب میخوانید:
نیت روزه نیمه شعبان
احکام روزه نیمه شعبان
فضیلتهای روزه نیمه شعبان در روایات معصومین
نیت روزه نیمه شعبان
در مورد نیت روزه نیمه شعبان و لزوم نیت کردن برای روزه گرفتن در نیمه شعبان نظرات و اعتقادات مختلفی وجود داشته است. به طوری که برخی از علما روزه مستحب معین را به روزه ماه رمضان ملحق کرده و تعیین نوع آن را در نیت روزه شرط ندانستهاند .
برخی دیگر از علما نیز بر این عقیده هستند که در روزههای مستحب دارای زمان خاص از جمله روزه نیمه شعبان، گرفتن روزه در زمان خاص خود به معنی نیت داشتن برای گرفتن روزه است و لزومی به نیت کردن برای آن نیست. همچنین زمان نیت در روزه مستحب بنا بر قولی تا ظهر ادامه دارد.
برخی دیگر از علما نیز معتقد هستند که زمان نیت در روزههای مستحب تا قبل از غروب خورشید فرصت دارد.
احکام روزه نیمه شعبان
از جمله مهمترین احکام روزه نیمه شعبان از نظر علمای مختلف به شرح زیر هستند:
یک فرد برای گرفتن روزه نیمه شعبان و سایر روزههای مستحب خود نباید روزه واجب قضا داشته باشد. بسیاری از علما معتقد هستند که فرو بردن سر در آب بر روزهدار حرام است؛ اما در مورد باطل شدن یا نشدن روزه در نتیجه این عمل، اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. همچنین بسیاری از علما بر این موضوع اتفاق نظر دارند که افطار سهوی منجر به باطل شدن روزه نیمه شعبان و سایر روزههای مستحب (مانند روزه واجب) نمیشود . مانند سایر روزههای مستحب، افطار روزه نیمه شعبان نیز بعد از گذشتن از زمان ظهر کراهت دارد. کسی که در نیمه شعبان روزه گرفته است، اگر مهمان مؤمنی شود و او برایش غذایی تهیه کند، مستحب است تا بدون بیان روزه بودن خود به میزبان، نزد او افطار کند. فرد روزهدار مستحب است تا روزههایی مانند روزه نیمه شعبان و سایر روزههای مستحب را از دیگران مخفی کند.
فضیلتهای روزه نیمه شعبان در روایات معصومین
1. دیدگاه پیامبر (ص) در مورد روزه نیمه شعبان
پیامبر اکرم (ص) در مورد روزه گرفتن در نیمه شعبان میفرمایند:
«إِذَا کانَ لَیلَهُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ فَقُومُوا لَیلَهَا وَ صُومُوا نَهَارَهَا فَإِنَّ اللَّهَ ینْزِلُ فِیهَا مِنْ غُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى السَّمَاءِ فَیقُولُ أَ لَا مُسْتَغْفِرٍ فَاغْفِرْ لَهُ أَ لَا مسترزق فأرزقه حَتَّى یطْلُعَ الْفَجْر.»
«هر گاه شب نیمه شعبان فرا رسید، در آن شب برخیزید و روز آن را روزه بدارید. زیرا از غروب آفتاب آن شب خداوند به آسمان فرود مىآید و تا سپیدهدم مىگوید: آیا آمرزش خواهى هست تا او را بیامرزم؟ آیا روزى خواهى هست تا به او روزى بدهم؟»
همچنین رسول خدا (ص) در روایتی درباره ماه شعبان و رمضان میفرمایند: «شعبان ماه من است و رمضان ماه خدای عزوجل. پس هر که ماه مرا روزه بدارد، در روز قیامت شفیعش خواهم بود و هر که ماه خدا را روزه بدارد خداوند در قبرش وحشتش را از بین میبرد و او را مأنوس میسازد و تنهاییاش را میزداید و هر گاه از قبرش خارج شود با روی سفید و در حالی باشد که در دست راستش کتابش را گرفته و جاودانگی را در دست چپش و میآید تا در برابر خدای عزوجل قرار میگیرد …»
2. روزه نیمه شعبان از نظر امام علی (ع)
امیرالمؤمنین (ع) در مورد فضیلتهای روزه گرفتن در ماه شعبان میفرمایند: «ماه رسول خدا را روزه بدارید تا در روز رستاخیز شفیعتان باشد و ماه خدا را روزه بگیرید تا از رحیق مختوم (شراب گوارای بهشتی) بیاشامید و هر که ماه شعبان را به ماه رمضان بپیوندد، برای او پاداش دو ماه پی در پی نوشته شود.»
3. کلام امام سجاد (ع) در مورد فضایل روزه ماه شعبان
«در ماه شعبان امام زینالعابدین (ع) اصحاب خود را جمع میکردند و میفرمودند: یاران من! میدانید این چه ماهی است؟ این ماه شعبان است که رسول خدا (ص) میفرمودند: شعبان ماه من است، پس در آن روزه بگیرید به خاطر محبت و دوستی پیامبرتان و برای تقرب به پروردگارتان، به همان خدایی که جان علی بن الحسین در دست اوست از پدرم حسین بن علی (ع) شنیدم که امیرالمؤمنین (ع) میفرمودند: هر که به خاطر محبت پیامبر و برای تقرب به خدای عزوجل ماه شعبان را روزه بدارد، خداوند او را
دوست خواهد داشت و به کرامتش در روز رستاخیز نزدیک خواهد کرد و بهشت را بر او واجب خواهد گردانید.»
4. فضیلت روزه ماه شعبان در کلام امام صادق (ع)
امام صادق (ع) در فضیلت روزه ماه شعبان فرمودهاند: «هر که سه روز از ماه شعبان را روزه بدارد، بهشت برای او واجب شود و رسول خدا در روز قیامت شفیعش خواهد بود.»
5. دیدگاه امام رضا (ع) در مورد فضیلت روزه ماه شعبان
ابوالصلت هروی گوید: در آخرین جمعه از ماه شعبان خدمت امام هشتم (ع) مشرف شدم. حضرت فرمودند: «ای اباالصلت! ماه شعبان بیشترش گذشت و اینک جمعه آخرش فرا رسیده پس تلافی کن در این چند روز آخر، آنچه از تقصیرهایت در این ماه گذشته است و رو آور به آنچه برای تو سودمند است و بسیار دعا کن و از خدا طلب آمرزش گناهانت نما و قرآن را بسیار تلاوت کن و از گناهانت توبه کن تا چون ماه مبارک رمضان فرا رسد خود را برای خدا خالص و آماده گردانیده باشی و امانت کسی را در گردن خود نگذار جز آنکه آن را ادا کنی و کینه مؤمنی را در دل قرار نده جز آنکه بیرونش کنی و تقوای الهی داشته باش و بر او در پنهان و آشکار توکل کن زیرا هر که بر خدا توکل کند، خدا او را بس است و در بقیه این ماه بسیار خدا را بخوان.»
جمعبندی
در این مطلب لزوم نیت کردن برای روزه گرفتن در نیمه شعبان و احکام آن را مورد بررسی قرار داده و در ادامه فضیلتهای روزه نیمه شعبان را از دیدگاه معصومین (ع) تشریح کردیم. نظر شما در مورد روزه گرفتن در ماه شعبان و به طور خاص روز نیمه شعبان چیست؟ چه فضیلتهای دیگری در مورد روزه گرفتن در این ماه مطالعه کردهاید؟ نظرات و دیدگاههای خود را با ما در میان بگذارید.
همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد اعمال مستحب ماه شعبان میتوانید به مقالاتی مانند « اعمال ماه شعبان » و « اعمال شب نیمه شعبان » مراجعه کنید.