آریا بانو - تسنیم / با توجه به اینکه امروز از ساعت 16 رسماً چراغ چهل‌ویکمین دور از جشنواره فیلم فجر روشن می‌شود برای آگاهی کامل علاقه‌مندان به روند این دور از جشنواره صفر تا صد چهل‌ویکمین دور از جشنواره بین‌المللی فیلم فجر را تا نقطه آغاز مرور می‌کنیم.
کمتر از 8 ساعت به آغاز رسمی چهل و یکمین دوره از جشنواره فیلم فجر، یکی از مهمترین رویدادهای هنری کشورمان، باقی مانده است و اگرچه میان دست‌اندرکاران برگزاری و البته فعالان عرصه هنر هفتم هیاهوی خاصی برای برگزاری باشکوه آن برقرار است، اما برخی علاقه‌مندان به صنعت سینمایی که تازه امروز در تدارک برنامه‌ریزی برای شرکت در این مراسم هستند و از این رو بد نیست تا صفر تا صد رسیدن به نقطه شروع چهل و یکمین دور از جشنواره فیلم فجر را یک‌بار دیگر مرور کنیم.
چند فیلم در جشنواره شرکت می‌کنند؟
امسال این رویداد سینمایی که باید آن را مهم‌ترین رویداد فرهنگی کشور دانست، 24 فیلم در بخش ملی (سودای سیمرغ) و 26 فیلم در بخش بین‌الملل دارد. البته بخش بین‌الملل خود دارای سه جایزه سینمای سعادت، جلوه‌گاه شرق و جشنواره جشنواره‌ها است. این دوره از جشنواره بعد از جدایی دو بخش بین‌الملل و ملی در سال 1395، بار دیگر مانند ادوار قبلی خود در کنار یکدیگر برگزار می‌شود که یکی از اولین تصمیمات خزاعی رئیس سازمان سینمایی در ابتدای دوره مدیریتش بود.
هیئت انتخاب این دوره، روح الله سهرابی مدیر کل عرضه و نظارت بر سینما، محمدحسین نیرومند مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدرضا عباسیان مستندساز و دبیر وقت جشنواره فیلم فجر، پرویز شیخ طادی کارگردان سینما و تلویزیون، رضا شرف‌الدین تهیه‌کننده و مدیر جلوه‌های ویژه سینما، دکتر رضا پورحسین استاد دانشگاه و مدیر فرهنگی و حبیب احمدزاده نویسنده و فیلمساز است.
اسامی فیلم‌های بخش اصلی جشنواره امسال عبارتند از (اسامی داخل پرانتز نام کارگردان است)، آن‌ها مرا دوست دوست داشتند (محمدرضا رحمانی)، آه سرد (ناهید عزیزی)، اتاقک گلی (محمد عسگری)، استاد (سید عماد حسینی)، بعد از رفتن (رضا نجاتی)، بچه زرنگ (هادی محمدیان، بهنود نکویی و محمدجواد جنتی)، پرونده باز است (کیومرث پوراحمد)، جنگل پرتقال (آرمان خوانساریان)، چرا گریه نمی‌کنی (علیرضا معتمدی)، در آغوش درخت (بابک خواجه پاشا)، روایت ناتمام سیما (علیرضا صمدی)، سرهنگ ثریا (لیلی عاج)، سینما متروپل (محمدعلی باشه‌آهنگر)، شماره 10 (حمید زرگرنژاد)، عطر آلود (هادی مقدم‌دوست)، غریب (محمدحسین لطیفی)، کت چرمی (حسین میرزامحمدی)، کاپیتان (محمد حمزه‌ای)، گل‌های باوارده (مهرداد خوشبخت)، وابل (تورج اصلانی)، های پاور (هادی محمدپور)، هفت بهار نارنج (فرشاد گل‌سفیدی)، هوک (حسین ریگی) و یادگار جنوب (پدرام دوماری و حسین امیری).
این فهرست از میان 75 فیلم متقاضی حضور در جشنواره فیلم فجر است. همچنین 578 فیلم از 72 کشور متقاضی حضور در بخش بین الملل چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر شدند که در نهایت 26 فیلم از 25 کشور در بخش بین‌الملل جشنواره حضور دارند.
اسامی فیلم‌های رزرو نیز عبارتند از، "بهشت تبهکاران" (مسعود جعفری جوزانی)، "اخت الرضا" ( سید مجتبی طباطبایی)، "جان جانان" (شادی آفرین الهیاری)، "48 ساعت"( ابوذر حیدری) است.
در ادامه جدول فیلم‌های جشنواره را در سینمای رسانه (سینما ملت) می‌بینید. در روزهای تعطیل سه سانس و در روزهای غیر تعطیل دو سانس در نظر گرفته شده است:

تنها فیلم پویانمایی جشنواره فیلم فجر
تنها فیلم پویانمایی امسال «بچه زرنگ» است و البته قرار بود که پویانمایی «ببعی» نیز در جشنواره حاضر باشد که به خاطر امور فنی‌اش نتوانست به جشنواره فیلم فجر برسد. این موضوع شامل فیلم‌های دیگری چون «بهشت تبهکاران» ساخته مسعود جعفری جوزانی نیز شده است که در بخش رزرو جشنواره قرار دارد. برای همین جایزه بخش پویانمایی در این جشنواره وجود ندارد و تنها این فیلم به خاطر اهمیت صنعت انیمیشن‌سازی و تلاش گروه سازنده برای رسانده اثر خود به جشنواره در این رویداد شرکت کرده و مورد تقدیر واقع خواهد شد.
مستندها کدامند؟
در بخش مستند نیز 6 فیلم برای شرکت در بخش مسابقه جشنواره حضور دارند که اسامی آنها عبارت است از: «6410 روز اسارت » به کارگردانی زهره نجف‌زاده و تهیه کنندگی سیدمصطفی موسوی‌تبار، «خونه مامان شکوه» به کارگردانی مهدی بخشی مقدم و تهیه کنندگی مهدی شامحمدی، «در پس جنگ» به کارگردانی محمدحسین محمودیان و تهیه کنندگی مرتضی شعبانی، «دنیای وحشی زاگرس» به تهیه کنندگی و کارگردانی فرشاد افشین پور، «کوهستان بی صدا» به کارگردانی فرود عوض پور و تهیه کنندگی پژمان لشکری پور و «غیرمسکونی» به تهیه کنندگی و کارگردانی مسعود زارعیان.
این درحالی است که براساس اخبار منتشر شده از سوی ستاد برگزاری چهل و یکمین دور از جشنواره فیلم فجر رضا خوشدل راد (تهیه کننده و مستندساز)، مصطفی رزاقی کریمی (مستندساز)، امین قدمی(تهیه کننده و مستندساز)، سلیم غفوری (قائم مقام معاون سیما، تهیه کننده و مستندساز) و مهدیه سادات محور( تهیه کننده و مستندساز) نیز قرار است مستندهای راه یافته به این دور از جشنواره فیلم فجر را داوری کنند.
برنامه‌های برج میلاد و پردیس ملت
با توجه به تصمیم‌گیری‌های انجام شده امسال خانه جشنواره فیلم فجر در پردیس سینمایی ملت است و همانجا نشست‌های خبری مربوط به فیلم‌های اکران شده برگزار می‌شود و برج میلاد پایتخت نیز میزبان بخش بین‌الملل با حضور مهمانان خارجی و بازار فیلم است. البته برای اینکه مهمانان حاضر در این مکان بتوانند فیلم‌های بخش ملی را هم تماشا کنند اکران این گروه از فیلم‌ها نیز در برج میلاد براساس جداول اعلام شده تدارک دیده شده است. کارگاه‌ها و رویدادهای جنبی و محافل علمی و فرهنگی مانند جایزه سینمایی ققنوس نیز در برج میلاد برگزار می‌شود.
بیشتر بخوانیدمعرفی فیلم‌های چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر(2) /فیلم‌ اولی‌ها و تنوع ژانر و موضوع+تصاویر
از سوی دیگر چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر اکران‌های خود را همزمان با خانه جشنواره در پردیس سینمایی آزادی، سینما استقلال، پردیس‌های سینمایی اطلس‌مال، ایران‌مال، زندگی، شهرک، پرندمال، صبامال، کوروش، کیان، گالریا، مگامال، هروی سنتر، هدیش‌مال، سینما تماشا، سینما تیراژه2، سینما جوان، سینما راگا، سینما شهر قرچک، سینما فجر اسلام‌شهر، سینما فرهنگ، سینما نارسیس، سینما هنر پیشوا، سینما شمیران سنتر، سینما مهر شاهد، موزه سینما و سینما نسیم‌شهر میزبان اکران آثار این رویداد خواهند بود. جدول اکران‌های مردمی جشنواره را می‌توانید از اینجا ببینید.
همچنین در مراکز استان‌ها نیز فیلم‌ها از 17 بهمن اکران می‌شوند و برای بهبود ارایه خدمات به علاقمندان در آستانه آغاز بکار این دور از جشنواره دو پردیس سینمایی در شهرهای پرند و قرچک ورامین نیز افتتاح شد.
این درحالی است که بلیت‌های سینماهای مردمی از ساعت 10 صبح دوشنبه 10 بهمن همزمان با برگزاری نشست آغاز شده و نیمه همان روز در میانه نشست خبری نیز اعلام شد که بیش از 6 هزار و 500 بلیت در ساعات اولیه فروخته شده است. علاقمندان برای خرید بلیت فیلم‌های سینمایی جشنواره فیلم فجر می‌توانند با مراجعه به پلت‌فرم‌ اعلام شده اقدام کنند اما نکته مهم اینجاست که هر کد ملی و شماره تلفن متعلق به همان کد ملی می‌تواند تنها 4 بلیت برای هر فیلم حاضر در جشنواره خریداری کند.
سهم نهادهای دولتی در جشنواره چقدر است؟
حالا اگر بخواهیم سهم نهادهای دولتی و بخش خصوصی از فیلم‌های راه‌یافته به جشنواره را هم بررسی کنیم می‌بینیم امسال از میان 24 فیلم سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر، 9 فیلم محصول بنیاد سینمایی فارابی، 2 فیلم محصول سازمان هنری و رسانه‌ای اوج و 1 فیلم نیز محصول حوزه هنری است. بنیاد فرهنگی روایت فتح هم یک فیلم دارد. البته کانون پرورشی فکری کودکان و نوجوانان از سهامداران انیمیشن «بچه زرنگ» است و در تولید فیلم «در آغوش درخت» نیز با حوزه هنری مشارکت داشته است. می‌توان گفت که کمی بیش از 50 درصد فیلم‌های جشنواره توسط نهادهای دولتی ساخته شده است.
البته لازم به یادآوری است که در بسیاری از این نهادها موضوع صرفاً حمایت از تولید فیلم است نه اینکه این سازمان‌ها یا نهاده مشخصاً و مستقیماً خودشان اقدام به تولید فیلم کرده باشند تا این اثر به جشنواره یاه‌یابد.
چند فیلم اولی در جشنواره است؟
در همین حال به‌گفته مسئولان و دست‌اندرکاران برگزاری چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر، امسال یکی از نقاط قوت حضور پررنگ فیلم اولی‌هاست که حکایت از پویایی این صنعت در ایران اسلامی دارد به صورتی که نام 10 فیلم اولی در چهل و یکمین دور از جشنواره فیلم فجر دیده می‌شود که برخی از آنان بعد از ساختن فیلم‌های کوتاه به سینمای بلند داستانی آمده‌اند، برخی بعد از سال‌ها دستیار کارگردانی، برخی دیگر بعد از مدیریت فیلمبرداری و برخی دیگر بعد از کارگردانی تئاتر. اسامی فیلم‌ اولی‌ها عبارتند از، ناهید عزیزی، محمد عسکری، سیدعماد حسینی، رضا نجاتی، آرمان خوانساریان، بابک خواجه پاشا، لیلی عاج، حسین میرزا محمدی، هادی محمدپور و فرشاد گل سفیدی.
حواشی پررنگ اما بی‌خاصیت
این دوره از جشنواره فیلم فجر به خاطر طولانی شدن پروسه تولید در برخی از آثار، اعلام اسامی فیلم‌هایش کمی به طول انجامید، نکته‌ای عاملی شد تا برخی تلاش کنند تا این طولانی شدن پروسه تولید را به حواشی ماه‌های اخیر گره زده و به قول معروف از آب گل‌آلود ماهی بزرگ بگیرند، اما همانطور که در نشست خبری جشنواره رسماً اعلام شد واقعیت این بود که امسال به‌دلیل حضور چند فیلم به‌اصطلاح BIG PRODUCTION‌ انجام مراحل فنی آنها طولانی شد و برای اینکه سطح کیفی فیلم‌ها حفظ شود مسئولان و دست‌اندرکاران برگزاری جشنواره تصمیم‌گرفتند برای تکمیل فرآیند تولید این آثار مهم کمی برنامه اعلام آثار را به تاخیر بیندازند و بنابر درخواست برخی از صاحبان آثار مبنی بر اختصاص زمان بیشتر جهت تحویل نسخه نهایی فیلم، با موافقت دبیر جشنواره زمان ارسال آثار تمدید شد.
بیشتر بخوانیدنشست خبری چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر/ توضیح دبیر جشنواره درباره دلایل اعلام دیرهنگام اسامی فیلم‌ها + فیلم
از سوی دیگر هم برخی هم از نیامدن و قهر با جشنواره حرف زدند. تلاش‌های ضدهنری که در مورد جشنواره فیلم کوتاه تهران و جشنواره مستند حقیقت نیز به کار گرفته شد اما نتیجه آنکه هر دو جشنواره به حضور هنرمندان و مردم برگزار شدند که نشان از اهمیت هنر هفتم در دید مردم و البته مسئولان داشت. اما در هر صورت مسائل جاری تا حدودی جشنواره را تحت تأثیر خود قرار داد اما در نهایت با حضور پررنگ فیلم‌های گوناگون و اعلام اسامی آنها مشخص شد اگرچه رنگ حواشی تند بود اما خبری از اثرگذاری این تندی در جشنواره نیست.