آریا بانو - تبیان / پوشیدن کفش پاشنه‌بلند شاید مُد روز و شیک باشد و به شما احساس قدبلندتر بودن و زیباتر بودن بدهد؛ اما به چه قیمتی؟
کفش‌های پاشنه‌بلند می‌توانند مشکلات گوناگونی برای پا ایجاد کنند و احتمال انواع آسیب‌ها را بالا ببرند. کمردرد و پادرد تنها برخی از مشکلاتی هستند که مربوط به پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند می‌شوند. استفادهٔ طولانی‌مدت از کفش پاشنه‌بلند حتی می‌تواند تغییرات ساختاری در خود پا ایجاد کند و باعث پینه پا، کجی شست، تومور عصبی و اکواینوس (انحراف مچ پا) و دیگر عوارضی شود که ممکن است جهت اصلاح نیاز به عمل جراحی داشته باشند.
پاشنه‌های بلند علاوه بر آسیب، فشار زیادی به کمر و پاها وارد می‌کنند و می‌توانند بر وضعیت بدن و تعادل و راه‌رفتن اثر بگذارند.
بازار

وضعیت بدن
پاشنه‌های بلند کفش، پاها را در وضعیت پلانتار فلکشن قرار می‌دهند (دورشدن روی پا از استخوان ساق) و طی آن فشار زیادی به روی پای‌تان وارد می‌شود. همین فشار باعث می‌شود باقی قسمت‌های بدنتان در تلاش برای جبران این فشار و حفظ تعادل تحت‌تأثیر قرار بگیرند.
با متمایل‌شدن بدن به سمت جلو جهت حفظ تعادل، بالاتنه باید به سمت عقب متمایل شود تا وزن را متعادل کند. در نتیجه تراز بدن به هم می‌خورد و وضعیت بدن دیگر راحت و خنثی نیست.
هر چه پاشنه‌ها بلندتر باشند، بر وضعیت بدن بیشتر اثر می‌گذارند. هر دو سانتیمتر پاشنه، فشار وارد بر روی پاها را 25 درصد افزایش می‌دهد. در نتیجه پاشنه‌های شش سانتیمتری، 75 درصد فشار بیشتری نسبت به حد نرمال به روی پاها وارد می‌کنند.
حتی در مورد پاشنه بلندپوش‌های ماهر، پاشنه‌های بلند، بدن را وادار می‌کند مرکز تعادلش را به لگن‌ها انتقال بدهد و همین سبب انحنای غیرطبیعی در پایین کمر می‌شود.
در کفش‌های پاشنه‌بلند، وضعیت پیوسته خمیدهٔ زانوها باعث چرخ استخوان تیبیا به سمت داخل جهت حفظ تعادل می‌شود. این وضعیت تغییریافته سبب تحت‌فشار قرارگرفتن داخل زانو می‌شود و آرتروز زانو نیز معمولاً در همین قسمت رخ می‌دهد
راه‌رفتن
در قدم برداشتن نرمال، قوزک پا حرکت می‌کند و پا از پاشنه به سمت پنجه می‌چرخد و تا انگشتان پا تمام می‌شود. اما وقتی کفش پاشنه‌بلند می‌پوشید، همان‌طور که گفتیم قسمت روی پا از ساق فاصله می‌گیرد و باعث می‌شود نتوانید پایتان را به طور مؤثر و درست روی زمین بگذارید (گام بردارید).
این تغییر غیرمعمول در وضعیت پا حین راه‌رفتن باعث می‌شود عضلات فلکسور لگن سخت‌تر کار کنند تمایل بدن به سمت جلو را خنثی نمایند. زانوها نیز لازم است بیشتر تا شوند و در نتیجه عضلات زانو نیز سخت‌تر از حد نرمال فعالیت می‌کنند.
باز هم هر چه پاشنه‌ها بلندتر باشند، شرایط بدتر می‌شود. خانم‌هایی که کفش‌های بسیار پاشنه‌بلند می‌پوشند، وضعیت راه‌رفتنشان شبیه راه‌رفتن زرافه می‌شود، خصوصاً اگر کمر و زانوها و ساق پاهایشان آن‌قدر قوی نباشد که عدم تعادل را جبران کند.
تعادل
راه‌رفتن با کفش‌های پاشنه‌بلند می‌تواند مثل حفظ تعادل روی میله باشد! وقتی با کفش‌های پاشنه‌بلند روی سطوح مختلف با پستی و بلندی‌ها راه می‌روید مجبورید هرطورشده تعادلتان را حفظ کنید. اگر بخواهید سریع‌تر هم راه بروید پس وزن بیشتری روی پاشنه‌هایتان می‌افتد تا بتوانید تعادل خود را حفظ کنید. با راه‌رفتن روی پنجه‌ها و انگشتان پا در معرض آسیب به استخوان‌ها و بافت‌های همبند پا قرار می‌گیرید.
کفش‌های پاشنه سوزنی بسیار چالش‌برانگیزتر هم هستند، چون پاشنه‌های نازک و بلند از پاهایتان حمایتی نمی‌کنند و ثبات ندارند. این پاشنه‌ها وادارتان می‌کنند به قوزک پا و پایین‌تر از آن به سمت بیرون فشار وارد کنید و در نتیجه ممکن است بیفتید و قوزکتان پیچ بخورد.
کمر
انحنای نرمال کمر هدفش این است که به‌عنوان یک ضربه‌گیر عمل کند و از فشار و وزنی که روی ستون مهره‌ها و لگن تحمل می‌کنید کاسته شود. پاشنه‌های بلند باعث می‌شوند قسمت پایین ستون فقرات که پایین کمرتان است مجبور شود مسطح شده و به قسمت گردنی ستون فقرات و قسمت میانی ستون فقرات فشار بیشتری وارد نماید و آنها را در وضعیت انحنای بیش از حد معمول قرار بدهد.
برای جبران این همه وضعیت غیرعادی (خصوصاً اگر ساعت‌های طولانی با پاشنه‌های بلند باشید و خسته شوید)، ناخودآگاه به جلو متمایل می‌شوید تا کمی از فشار وارد بر کمرتان کم کنید. این تراز نادرست بدن باعث می‌شود از عضلات کمر خود بیش از حد نرمال استفاده کنید و در معرض کمردرد مزمن قرار بگیرید.
لگن
عضلات فلکسور لگن در قسمت بالای ران‌هایتان قرار دارند. پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند این عضلات را وادار می‌کند مدام در وضعیت خمیده قرار بگیرند. شاید فکر کنید این وضعیت مثل ورزش برای فلکسورهای لگن و عضلات ساق است، اما در واقع استفادهٔ طولانی‌مدت از این عضلات باعث کوتاه و منقبض شدن آنها خواهد شد.
انقباض فلکسورهای لگن می‌تواند باعث شود قسمت کمری ستون فقرات به‌تدریج مسطح شده و دچار کمردرد و درد لگن شوید.
زانوها
آرتروز زانو در خانم‌ها خیلی بیشتر از آقایان شایع است و درصد زیادی از آن را می‌توان به استفاده از کفش‌های پاشنه‌بلند ربط داد. پاشنه‌های بلند باعث فاصلهٔ بیشتر بین زانوها و زمین می‌شوند و زانوها را وادار می‌کنند بیشتر چرخش کنند و تحت‌فشار باشند.
در کفش‌های پاشنه‌بلند، وضعیت پیوسته خمیدهٔ زانوها باعث چرخ استخوان تیبیا به سمت داخل جهت حفظ تعادل می‌شود. این وضعیت تغییریافته سبب تحت‌فشار قرارگرفتن داخل زانو می‌شود و آرتروز زانو نیز معمولاً در همین قسمت رخ می‌دهد.
اگر در حال حاضر آرتروز دارید پس بهتر است کفش پاشنه‌بلند نپوشید و آسیب مفصل و بدفرمی آن را سرعت ندهید.
قوزک پا
پاشنه‌های بلند، حرکت و قدرت مفصل قوزک را محدود می‌کنند. وقتی کفش‌های پاشنه‌بلند می‌پوشید، عضلات ساقتان به دلیل ارتفاع زیاد کوتاه می‌شوند و همین باعث می‌شود وقتی می‌خواهید پا را به سمت جلو ببرید قدرتشان کمتر شود. وضعیت تغییریافتهٔ قوزک پا می‌تواند باعث انقباض تاندون آشیل در قسمتی که به استخوان پاشنه می‌چسبد نیز بشود. به‌مرور زمان، یکی از پیامدهای رایج رخ می‌دهد که یک بیماری التهابی به نام تاندونیت آشیل است.
پا (از مچ به پایین)
وقتی پا در وضعیت متمایل به داخل قرار می‌گیرد، فشار قابل‌توجهی به پلانتار (رباط کف پا) وارد می‌شود و این فشار اگر همراه به پاشنه‌های بلند باشد بیشتر هم خواهد شد.
فشار زیاد پلانتار می‌تواند پادرد و بد فرمی‌هایی مانند پینه پا و کجی شست نیز ایجاد کند. شیب‌دار شدن پا می‌تواند تراز تاندون آشیل را نیز به هم بزند و باعث عارضه‌ای به نام تغییر شکل هاگلند شود (بزرگ‌شدن استخوانی پاشنه).
پاشنه‌های بلند باعث می‌شوند تاندون‌ها و رباط‌هایی که از قوس کف پا حمایت می‌کنند منقبض و کوتاه شوند و در نتیجه در قسمت قوس کف پا دچار دردی شوید که به آن فاشیت پلانتار می‌گویند.
انگشت‌های پا
با پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند، انگشت‌ها در محدودهٔ جلوی کفش تحت‌فشار قرار می‌گیرند و اگر محدودهٔ جلوی کفش بسیار تنگ و باریک باشد انگشت‌ها به هم نیز فشرده می‌شوند و در نتیجه انگشت‌های شست و کوچک به دلیل مدام در وضعیت نامناسب قرارگرفتن دچار بدشکلی خواهند شد. حتی اگر قسمت جلوی کفشتان پهن‌تر هم باشد باز هم فشار وارد بر انگشت‌ها و پوست آنها می‌تواند پینه‌ها و تاول‌هایی ایجاد کند.
پس چطور کفش پاشنه‌بلند بپوشیم؟
. پوشیدن کفش‌های پاشنه‌بلند را محدود به موقعیت‌هایی خاص کنید.
. اگر می‌توانید کفش‌های پاشنه‌بلندتان را از خانه نپوشید و آنها را با خود ببرید و وقتی به مقصد رسیدید آنها را بپوشید.
. طی روز گاهی کفش‌ها را از پا درآورید و به پاها استراحت بدهید و آنها را بکشید.
. اغلب کفش‌های راحت و بدون پاشنه بپوشید، کفش‌هایی که کفی‌های راحت دارند، حامی پاهایتان هستند و پاشنه‌های بلندتر از دو و نیم سانتیمتر ندارند.