چاپ

آریا بانو - ایبنا / نیازی به گستردن سخن نیست که یکی از برجسته‌ترین متفکران دینی در روزگار ما دکتر علی شریعتی است. از همین روست که کتاب‌ها و مقالات بسیاری درباره او نوشته‌اند. بسیار بیشتر از دیگران. نویسنده این کتاب از همان هنگام که با شریعتی آشنا شده بر آن شد تا هر چه درباره او نوشته می‌شود، گرد آورد و در آنها تأمل کند و شریعتی را، چنانکه هست، بشناسد. پس از هزار و یک شب، چون به گرداگرد خود نگریست، نگریست که کتاب‌هایی در گرداگرد خود دارد که هیچکس ندارد و حتی نزدیکان و بستگان شریعتی از آنها اطلاع ندارند. این چنین شد که به تألیف این کتاب پرداخت؛ خاصه اینکه دانسته بود که ظریفی می‌گفت ارزش یک کتاب به این است که فردی دیگر، غیر از نویسنده‌اش، نتوانسته باشد آن را بنویسد.
کتاب حاضر، در حجمی مختصر، در سال 1366 نوشته شد و مقدمه آن در مجله کیهان فرهنگی (خرداد 1366)، به چاپ رسید. مولف در جوانی احتیاط علمی کرد و از انتشار آن خودداری ورزید. در نهایت این کتابشناسی در سال 1377 به چاپ رسید و از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب تشویقی سال برگزیده شد و در سال 1390 چاپ ویراست دوم آن منتشرشد.
در مقدمه این کتاب آمده است: «کتاب‌شناسی حاضر به دو بخش تقسیم شده است: «منابع مستقل» و «منابع غیر مستقل». در بخش اول به معرفی کتاب‌هایی پرداخته شده که یکسره درباره شریعتی است، و در بخش ١. البته چند کتاب که در عنوان آن نام شریعتی آمده، اگر چه یک بخش آن درباره اوست، در بخش منابع مستقل معرفی شده است.
یکی از ویژگی‌های اثر حاضر، کتابشناسی بی‌واسطه است و یکایک کتاب‌های معرفی شده را نویسنده، مطالعه کرده است. در این کتاب، بیش از اغلب کتاب‌شناسی‌های توصیفی به توصیف کتاب‌ها پرداخته شده است. همچنین اطلاعات کتاب‌شناختی‌ که از کتاب‌ها ارائه شده، بیش از اطلاعاتی است که در کتاب‌شناسی‌های دیگر آمده است.
این اثر از معدود کتاب‌شناسی‌هایی است که کتاب‌هایی را معرفی کرده که فقط پاره‌ای از آن درباره موضوع کتابشناسی است (منابع غیر مستقل). در کتابشناسی حاضر به قطع همه کتاب‌ها، که معرف حجم آنهاست، اشاره شده است. کتابشناسی حاضر تنها کتابشناسی‌ است که کتاب‌های مهم در آن مشخص شده است.
همچنین کتاب‌شناسی حاضر تنها کتابشناسی‌ای است که در آن، جزوه‌ها و بروشورها، و نیز آثاری که به صورت فتوکپی عرضه شده، معرفی شده است. در این کتابشناسی از نام نویسندگانی که در کتاب نیامده است، و یا از نام مستعار استفاده کرده‌اند، پرده برداشته شده است.
مولف درباره نتایجی که از این کتاب به دست آمد است در مقدمه بیان کرده است: «درباره هیچ شخصیتی، چه دینی و چه غیر دینی، چه ایرانی و چه خارجی، چه از گذشتگان و چه از معاصران، به اندازه شریعتی در ایران کتاب نوشته نشده است. برای اینکه خواننده از کنار این موضوع نگذرد، یادآور شویم که از میان گذشتگان، درباره ارسطو و کانت و مارکس، و درباره فردوسی و مولوی و سعدی و حافظ، و درباره رازی و ابن سینا و غزالی و ملاصدرا، آن تعداد کتاب در ایران تألیف نشده که درباره شریعتی نوشته شده است. از میان معاصران نیز، درباره نیما یوشیج و صادق هدایت و سهراب سپهری، و درباره اقبال و طالقانی و بازرگان و مطهری، آن اندازه کتاب وجود ندارد که درباره شریعتی موجود است.»
کتاب «کتابشناسی توصیفی دکتر علی شریعتی»، اثر محمد اسفندیاری، با قیمت 155000 تومان و در 343 صفحه از سوی انتشارات قصیده‌سرا روانه بازار نشر شده است.