چاپ

آریا بانو - رشته پرستاری یکی از رشته‌های دانشگاهی علوم تجربی بوده و با توجه به این که بازار کار خوبی دارد، رشته‌ای پرتقاضا در میان داوطلبان کنکور تجربی است. پرستاری علم مراقبت از بیماران است و به نظر می‌رسد آ یند شغلی خوبی خواهد داشت؛ زیرا اخیرا با توجه به سیاست‌های استخدامی وزارت بهداشت، فارغ‌التحصیلان این رشته، راحت‌تر جذب بازار کار می‌شوند. در ادامه این رشته را بیشتر تشریح می‌کنیم و با گرایش‌ها ، دروس و بازار کار رشته پرستاری نیز آشنا خواهیم شد؛ با ما همراه باشید.
بازار کار رشته پرستاری
برای موفقیت در شغل پرستاری باید از سلامت جسمی و روحی کامل برخوردار بود؛ چراکه این شغل یکی از پرچالش‌ترین شغل‌هاست. ساعات کاری طولانی و سختی بسیار آن، سلامت جسمی کاملی می‌طلبد. همچنین از آن‌جایی که پرستاران اولین افرادی هستند که با بیمار و همراه او ارتباط دارند، باید بسیار صبور و خوش‌برخورد باشند. به علاوه کار کردن در محیط‌های بیمارستانی با بیمارانی که شبانه‌روز متحمل درد و رنج هستند، روحیه‌ای قوی می‌خواهد. اگر چنین شرایطی را دارید، رشته و شغل پرستاری بهترین گزینه برای شماست.
1. بازار کار رشته پرستاری در مقطع کارشناسی
فارغ‌التحصیلان کارشناسی پرستاری پس از پایان تحصیلات و گذراندن طرح عملی خود، بلافاصله جذب بازار کار می‌شوند. البته برخی از آن‌ها در حین گذراندن طرح، متوجه می‌شوند که مهارت‌های لازم (تحمل سختی کار و روحیه بالا) را ندارند و تصمیم می‌گیرند شغل پرستاری را ادامه ندهند. اما کسانی که مهارت‌های خود را کافی ببینند، می‌توانند بلافاصله جذب بیمارستان‌ها شوند.

آریا بانو

2. بازار کار رشته پرستاری در مقطع کارشناسی ارشد
شغل پرستاری شغلی است که با توجه به سطح مدرک تحصیلی و همچنین میزان تجربه کاری، می‌تواند جای پیشرفت داشته باشد. فردی که مدرک کارشناسی ارشد پرستاری دارد، می‌تواند در بخش‌های حساس‌تر بیمارستان‌ها مانند آی سی یو، سی سی یو، اطاق عمل، اطفال و … مشغول به کار شود که طبیعتا دریافتی بیشتری نیز به همراه دارد.
به علاوه داشتن مدرک کارشناسی ارشد، پرستاران را به پست‌های سوپروایزری بخش پرستاری، نزدیک‌تر می‌کند. آن‌ها می‌توانند پس از کسب تجربه کافی، سوپروایزر پرستاران دیگر شده و افزایش حقوق داشته باشند. سوپروایزری هم در بخش‌های مختلف مانند بالینی، کنترل عفونت، اورژانس و … حقوق متفاوتی خواهد داشت.
3. بازار کار رشته پرستاری در مقطع دکتری
فرد دارای مدرک دکترای پرستاری، می‌تواند علاوه بر مشاغلی که در بخش‌های قبل معرفی شد، مستقیما در پست‌های سوپروایزری بخش ، سوپروایزری پرستاران بخش‌های مختلف و ریاست پرستاری بیمارستان مشغول به کار شود. همچنین مشاغل ت دریس در دانشگاه‌ها و کار در محیط‌های علمی به عنوان پژوهشگر نیز یکی دیگر از فرصت‌های شغلی برای فارغ‌التحصیل دکترای پرستاری است.
بازه درآمد شغل پرستاری
پرستاران تازه‌کار ماهانه در حدود 1 و نیم تا 2 میلیون تومان دریافتی دارند؛ اما با افزایش تجربه و میزان اضافه کاری یا دریافت کارانه بیمارستان، حقوق آن‌ها به 4 میلیون تومان هم می‌تواند افزایش یابد. همان طور که در بخش قبل گفتیم، هر چه مدرک و سطح شغلی پرستاران بالاتر رود، دریافتی آن‌ها نیز افزایش می‌یابد. سرپرستاران و سوپروایزرها با توجه سابقه و بخشی که در آن مشغول به کار هستند، درآمدی در حدود 6 تا 9 میلیون تومان دریافت می‌کنند.

آریا بانو

خطرات شغل پرستاری
با توجه به این که پرستاران در محیط‌های بیمارستانی مشغول به کار بوده و با بیماری‌های مختلف در ارتباط هستند، مخاطراتی هم متوجه آن‌ها خواهد بود. برخی از این مخاطرات عبارتند از:
احتمال ابتلا به ب یماری‌های مسری و عفونی ، به خصوص اگر در بخش‌های کنترل عفونت مشغول به کار باشند. احتمال ابتلا به بیماری‌هایی که ممکن است از طریق خون سایر بیماران منتقل شود؛ مانند سل، ایدز، هپاتیت و … قرار گرفتن در معرض انواع مواد شیمیایی مانند شوینده‌ها و ضدعفونی کننده‌های مختلف، گازهای بیهوشی، دارو، لاتکس (دستکش‌هایی که قسمت داخلی آن‌ها حاوی نوعی پودر برای ساده‌تر کردن پوشیدن دستکش است) و … سرپا بودن در طولانی‌مدت، جابجایی وسایل سنگین و بیماران در برخی مواقع، احتمال سوختگی با لوازم استریل کننده و … عوامل روانی محیط بیمارستان؛ مانند کار در شیفت‌های شب ، کار در شرایط اورژانسی که نیاز به تصمیم‌گیری‌های سریع و صحیح (منبع ایجاد استرس) دارد، مواجهه با بیمارانی که گاها اوضاع خوبی نداشته و می‌توانند روحیه هر انسانی را جریحه‌دار کنند و …
گرایش های رشته پرستاری
رشته پرستاری در هر سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌های ایران تدریس می‌شود. در این بخش گرایش‌های مختلف کارشناسی ارشد و دکترای این رشته را معرفی می‌کنیم.
1. گرایش ها در مقطع کارشناسی ارشد
کارشناسی ارشد رشته پرستاری شامل‌ گرایش‌های زیر است:
پرستاری داخلی – جراحی روان‌پرستاری پرستاری کودکان پرستاری سلامت جامعه پرستاری داخلی – جراحی
بازار کار رشته پرستاری در گرایش پرستاری داخلی – جراحی نسبت به سایر گرایش‌ها بهتر است. این گرایش به منظور تربیت پرستارانی متخصص برای کار اختصاصی در بخش‌های داخلی – جراحی ایجاد شده است و در میان داوطلبان کنکور کارشناسی ارشد پرستاری بیشترین طرفدار را دارد. بیشتر درس‌ها و آموزش‌های این رشته در زمینه‌ اندام‌های داخلی بدن و کار با آن‌هاست.
روان‌ پرستاری
همانطور که از نام آن پیداست، این رشته کار در زمینه‌های روانشناختی و اختلالات یادگیری و هوشی را به دانشجویان آموزش می‌دهد. کارشناسان ارشد روان‌پرستاری می‌توانند با به کار گرفتن اصول و نظریه‌های روانشناختی و ارتباطی از بیماران، به خصوص بیماران بخش‌های روانی، مراقبت کنند.

آریا بانو

پرستاری کودکان
رشته پرستاری کودکان، به دانشجویان چگونگی مراقبت‌های بالینی از کودکان، از پیشگیری تا درمان و توانبخشی را یاد می‌دهد. این دانشجویان می‌آموزند که نیازهای بالینی و بیولوژیکی کودکان را شناسایی کرده و در مراقبت و درمان آن به پزشکان کمک کنند.
پرستاری سلامت جامعه
این رشته سعی کرده است علم پرستاری و امور مرتبط با سلامت جامعه را ادغام کرده و به دانشجویان روش استفاده از این علم جدید را آموزش دهد. دانشجویان می‌آموزند نیازهای بیولوژیکی، شناختی، اجتماعی و فرهنگی جامعه را شناسایی کرده و در راستای مراقبت از بیماران جوامع مختلف موفق‌تر عمل کنند.
فارغ‌التحصیلان کارشناسی پرستاری علاوه بر چهار گرایشی که معرفی شد، برای شرکت در کنکور وزارت بهداشت و قبولی در گرایش‌های زیر نیز مجاز هستند.

اپیدمیولوژی	آموزش بهداشت
آمار زیستی	سم‌شناسی
پرستاری سالمندی	پرستاری بالغین
علوم بهداشت در تغذیه	پرستاری اورژانس
پرستاری نظامی	پرستاری مراقبت‌های ویژه
رفاه اجتماعی	پرستاری مراقبت‌های ویژه نوزادان
مدیریت پرستاری	علوم تشریحی
علوم تغذیه	فیزیولوژی
کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی	مدارک پزشکی
مدیریت خدمات بهداشتی درمانی	مدیریت توانبخشی
اقتصاد بهداشت	نانوتکنولوژی پزشکی
آموزش پزشکی	تاریخ علوم پزشکی
آموزش پزشکی	سلامت سالمندی
زیست‌فناوری پزشکی	ارگونومی
انفورماتیک پزشکی	اتاق عمل
مهندسی پزشکی (زیست مواد)	ژورنالیسم پزشکی
مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)	آمار زیستی
برنامه‌ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی	اکولوژی انسانی
مدیریت توانبخشی	علوم تشریحی
پرستاری توانبخشی	رشته ارزیابی فناوری سلامت
تکنولوژی آموزشی در علوم پزشکی	فناوری اطلاعات سلامت
اقتصاد بهداشت	–

2. گرایش ها در مقطع دکتری
مقطع دکترای پرستاری شامل گرایش‌های زیر است:

سلامت جامعه و خانواده	پرستاری و بهداشت مدارس
پرستاری داخلی و جراحی	پرستاری سرطان و خون‌شناسی
پرستاری سالمندی	پرستاری کودکان و نوزادن
روان‌پرستاری	پرستاری اورژانس
پرستاری در بلایا و تروما	پرستاری توانبخشی
آموزش پرستاری	رهبری مدیریت پرستاری
پرستاری مراقبت‌های ویژه	کنترل عفونت
پرستاری قبل و عروق	–

لیست دروس رشته پرستاری
این بخش را به معرفی دروسی که در هر کدام از مقاطع رشته پرستاری تدریس می‌شود، اختصاص داده‌ایم.
1. لیست دروس رشته پرستاری در مقطع کارشناسی
مقطع کارشناسی پرستاری شامل 130 واحد بوده که 22 واحد دروس عمومی، 15 واحد دروس پایه، 54 واحد دروس تخصصی، 18 واحد دروس کارآموزی و 21 واحد نیز کارآموزی در عرصه است.

دروس عمومی	دروس پایه
دو درس از دروس مبانی نظری اسلام	تشریح
یک درس از دروس اخلاق اسلامی	میکروب شناسی
یک درس از دروس انقلاب اسلامی	فیزیولوژی
یک درس از دروس تاریخ و تمدن اسلامی	انگل شناسی
یک درس از دروس آشنایی با منابع اسلامی	ژنتیک و ایمونولوژی
تاریخ و تمدن اسلام و ایران	آمار حیاتی مقدماتی
ادبیات فارسی	بیوشیمی
زبان عمومی	تحقیق در پرستاری
تربیت بدنی 1 و 2	فناوری اطلاعات در پرستاری
دانش خانواده و جمعیت	دروس تخصصی
دروس کارآموزی	تغذیه و تغذیه درمانی
اصول و مهارت‌های پرستاری	اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماری‌های شایع در ایران
پرستاری بهداشت مادر و نوزاد	روانشناسی فردی و اجتماعی
پرستاری سلامت فردی، خانواده، جامعه و محیط	داروشناسی
پرستاری بزرگسالان و سالمندان 1 و 2 و 3	زبان تخصصی
پرستاری در مشکلات شایع ایران	فرآیند آموزش بیمار
پرستاری کودک سالم و بیماری‌های کودکان	اخلاق پرستاری و ارتباط حرفه‌ای
پرستاری بیماری‌های کودکان	پرستاری سلامت فرد و خانواده
پرستاری بهداشت روان و بیماری‌های روان	پرستاری سلامت جامعه
فارماکولوژی بالینی	پرستاری و بهداشت محیط
پرستاری مراقبت‌های ویژه	اصول و مهارت‌های پرستاری
دروس کارآموزی در عرصه	بررسی وضعیت سلامت
پرستاری بهداشت مادر و نوزاد	پرستاری بهداشت مادر و نوزاد
پرستاری سلامت فردی	مفاهیم پایه پرستاری
پرستاری بزرگسالان و سالمندان 1 و 2 و 3	پرستاری بزرگسالان و سالمندان 1 و 2 و 3
پرستاری مراقبت در منزل	مراقبت‌های پرستاری در منزل
پرستاری بیماری‌های کودکان	مراقبت‌های جامع پرستاری در بخش‌های ویژه
اصول مدیریت خدمات پرستاری	پرستاری اورژانس در بحران‌ها و حوادث غیرمترقبه
پرستاری مراقبت‌های ویژه	پرستاری کودک سالم
پرستاری اورژانس در بحران‌ها و حوادث غیرمترقبه	پرستاری بیماری‌های کودکان
پرستاری سلامت خانواده	پرستاری بهداشت روان
پرستاری سلامت جامعه	پرستاری بیماری‌های روان
پرستاری سلامت محیط	اصول مدیریت خدمات پرستاری

2. لیست دروس رشته پرستاری در مقطع کارشناسی ارشد
گرایش‌های مختلف مقطع کارشناسی ارشد رشته پرستاری شامل دروس و تعداد واحد متفاوتی هستند که در زیر گردآوری کرده‌ایم.

گرایش داخلی – جراحی (34 واحد)	گرایش روان‌پرستاری (32 واحد)
روش تحقیق	اصول و سلامت روان
آمار پیشرفته	اخلاق حقوق و قانون روان‌پرستاری
پرستاری داخلی جراحی 1 و 2 و 3	نظریه‌ها و الگوهای روان‌پرستاری و کاربرد آن‌ها
طرح و برنامه ریزی درسی	مدیریت پرستاری در بخش‌های روان‌پزشکی
مفاهیم و نظریه‌های پرستاری	روش‌های آموزشی
زبان تخصصی	داروشناسی اختصاصی
فیزیولوژی پیشرفته	اصول مشاوره در روان‌پرستاری
روش‌ها و فنون تدریس	اختلالات روانی بزرگسالان و مراقبت‌های روان‌پرستاری
پروژه، سمینار و تحقیق	مداخلات روان‌پرستاری فردی
اطلاع‌رسانی پزشکی	مداخلات روان‌پرستاری گروهی و خانوادگی
سمینار مسادل	مداخلات روان‌پرستاری کودکان و نوجوانان
سنجش و اندازه‌گیری	اختلالات روانی سالمندان و مراقبت‌های روان‌پرستاری
تمرین تدریس	پرستاری اعتیاد
کارورزی	فوریت‌های روان‌پرستاری
پایان نامه	کارورزی
–	پایان نامه

گرایش پرستاری کودکان (32 واحد)	گرایش سلامت جامعه (32 واحد)
اخلاق پرستاری در کودکان و روابط حرفه‌ای	اخلاق پرستاری و روابط حرفه‌ای
نظریه‌های الگوهای پرستاری و کاربرد آن‌ها	نظریه‌های الگوهای پرستاری سلامت جامعه و کاربرد آن‌ها
مدیریت پرستاری بالینی	برنامه‌ریزی و ارزشیابی مراقبت‌های پرستاری برای سلامت جامعه
آشنایی با روش‌های آموزشی	روش‌های آموزش به فرد، خانواده و جامعه
بیماری‌های ژنتیک و مشاوره	اپیدمیولوژی پیشرفته
بررسی وضعیت سلامت کودک	سلامت زنان و مردان در سنین باروری
تکامل و سلامت خانواده	ارتقای سلامت و سبک زندگی سالم
پرستاری در دوره نوزادی	اقتصاد و پرستاری
پرستاری در دوره شیرخوارگی	فرهنگ و پرستاری
پرستاری در دروه نوپایی و خردسالی	نظام‌های عرضه خدمات سلامت
پرستاری در سنین مدرسه	پرستاری سلامت جامعه (خانواده)
پرستاری در سنین نوجوانی	پرستاری سلامت جامعه (گروه‌های آسیب‌پذیر)
سلامت روان کودک و نوجوان	کارورزی
پرستاری کودکان در سوانح، حوادث و بلایا	پایان نامه
کارورزی	–
پایان نامه	–

3. لیست دروس مقطع دکتری
مقطع دکترای پرستاری در مجموع شامل 45 است که 19 واحد دروس اختصاصی – اجباری، 6 واحد اختصاصی‌اختیاری و 20 واحد پایان نامه را شامل می‌شود.

دروس اختصاصی – اجباری	دروس اختصاصی – اختیاری
فلسفه علم و پرستاری	پرستاری سلامت جامعه و خانواده
نظریه پردازی در پرستاری	پرستاری و بهداشت مدارس
مدیریت و رهبری در آموزش پرستاری	پرستاری داخلی و جراحی
روش شناسی و نقد پژوهش‌های کمی و کیفی در پرستاری	پرستاری سرطان و خون شناسی
آمار استنباطی پیشرفته	پرستاری سالمندی
مدیریت، رهبری و سیاست گذاری در پرستاری	پرستاری کودک و نوزاد
نظام‌ها و برنامه‌های آموزشی در پرستاری	روان‌پرستاری
مباحث ویژه در پرستاری	پرستاری در بلایا و تروما
پایان نامه	پرستاری اورژانس
–	پرستاری توانبخشی
–	آموزش پرستاری
–	رهبری و مدیریت پرستاری
–	پرستاری مراقبت‌های ویژه
–	پرستاری کنترل عفونت
–	پرستاری قلب و عروق

دانشگاه‌های پذیرنده رشته پرستاری
اغلب دانشگاه‌های کشور در رشته پرستاری دانشجو می‌پذیرند. حتی در سال‌های اخیر با توجه نیاز شدید به پرستار، ظرفیت پذیرش دانشگاه‌ها افزایش چند برابری را شاهد بود. این موضوع بار دیگر ثابت می‌کند بازار کار رشته پرستاری نسبت به اکثر رشته‌های دانشگاه‌های کشور، بهتر است.

دانشگاه علوم پزشکی ایران	بندرعباس	جهرم	شوشتر
ارومیه	رفسنجان	سبزوار	مازندران
اصفهان	بجنورد	زاهدان	گراش
ایلام	تربت حیدریه	زنجان	گلستان
دزفول	بوشهر	سمنان	کردستان
اراک	بیرجند	شهید بهشتی	سیرجان
اردبیل	جندی شاپور	جیرفت	مراغه
البرز	تهران	بابل	دانشگاه شاهد
بقیه‌الله	تبریز	شاهرود	لارستان
شیراز	بم	شهرکرد	کرمان
کاشان	قم	فسا	کرمانشاه
قزوین	گیلان	یزد	نیشابور
لرستان	یاسوج	ساوه	گناباد
ارتش	مشهد	خلخال	تربت جام
سراب	اسفراین	آبادان	ایران شهر
همدان	بهبهان	–	–

حرف آخر
در این مطلب گفتیم که رشته پرستاری نسبت به سایر رشته‌های دانشگاهی ایران از موقعیت شغلی خوبی برخوردار است. اما مشکلاتی هم دارد که از جمله‌ آن‌ها می‌توان به سختی و ساعات طولانی کار، مشکلات روحی و روانی و حقوق کم نسبت به سایر کشورها اشاره کرد. همچنین ظرفیت دانشگاه‌های دولتی و غیردولتی در سال‌های اخیر شاهد افزایش چشمگیری بوده که می‌تواند خطر اشباع شغل پرستاری را همانند اغلب رشته‌ها، به دنبال داشته باشد. با همه این اوصاف، رشته پرستاری فعلا بازار کار خوبی دارد و حداقل تا 5 الی 6 سال آینده خطری آن را تهدید نمی‌کند.
آیا علاقه‌ای به کسب اطلاعات بیشتر در مورد سایر رشته‌ها هم دارید؟ اگر چنین است، می‌توانید در مورد رشته‌های شنوایی سنجی ، روانشناسی و ژنتیک نیز در انگیزه بیشتر مطالعه کنید. در آخر لطفا نظرات و پیشنهادات خود در رابطه با هر کدام از رشته‌ها را با ما و سایر همراهان انگیزه به اشتراک بگذارید.