چاپ

آریا بانو - ایسنا / درس‌گفتار «پیدایش ابرقهرمان‌ها»، مطالعه و بررسی فرهنگی و اجتماعی کمیک‌های ابرقهرمانی قرن بیستم میلادی از 1930 تا 2020، برگزار می‌شود.
به نقل از روابط عمومی حوزۀ هنری، پژوهشکده‌ فرهنگ و هنر اسلامی درس‌گفتار «پیدایش ابرقهرمان‌ها» را به صورت برخط و حضوری از 30 مردادماه به مدت هفت جلسه برگزار می‌کند.
این درس‌گفتار با ارائۀ محمدحسن یادگاری (دکتری علوم ارتباطات اجتماعی از دانشگاه تهران)، از سی‌ام مردادماه به مدت هفت جلسه از ساعت 16 الی 18 برگزار خواهد شد و این دوره هم‌زمان به صورت برخط (اسکای روم) و حضوری در محل پژوهشکدۀ فرهنگ و هنر اسلامی واقع در خیابان سمیه، حوزۀ هنری اجرا می‌شود.
در خبر برگزاری این درس‌گفتارها می‌خوانیم: کتاب‌های کمیک از اواخر 1800 میلادی به صورت صنعتی شروع به فعالیت کردند و رفته‌رفته قصه‌گویی تصویری در بین مردم جای خود را باز کرد. بعد از جنگ جهانی اول، در کمیک، ژانرهای مختلفی ساخته می‌شود. ژانر ابرقهرمان‌، در سال 1938 به وجود می‌آید و اولین ابرقهرمان به نام سوپرمن خلق می‌شود.
بستر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی و بحران سنگین اقتصادی آن زمان، سبب پیدایش کاراکتر سوپرمن می‌شود.
شرکت‌های کمیک‌سازی بر پایۀ مطبوعات کار می‌کردند. دهه‌های بعد و در دهۀ 60، کتاب‌های کمیک به کمیک‌بوک‌استور و کمیک‌بوک‌شاپ تبدیل می‌َشوند. بنابراین این شرکت‌ها باید کاری می‌کردند که برای دوام خود، بفروشند. پس باید نبض جامعه را در دست می‌گرفتند. بدین منظور، جامعه‌شناسی، تعاملات سیاسی، آمار و ذائقه‌سنجی لازم داشتند و هم‌چنین به جامعه می‌بایست امید می‌دادند.
کتاب‌های کمیک همچنین واسط ادبیات داستانی و تصویری به سینما هستند. عمدۀ فیلم‌های ابرقهرمانی، قصه‌ها و خرده قصه‌های آن‌ها، همه متعلق به کمیک‌های بیست، سی سال قبل خودشان هستند.
در این درس‌گفتار دهه‌های 1920 و 1930 آمریکا را مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ سوپرمن و دیگر ابرقهرمان‌ها چگونه خلق شدند؟ ابرقهرمان‌ها بهانه‌ای هستند که ما تاریخ آمریکا و جهان را مرور کنیم و ببینیم که مخاطب به چه شکل با جهان پیرامونی کنار آمده و به چه جهان‌بینی رسیده است که این ابرقهرمانان را می‌پذیرد؟
در این درس‌گفتار از پیدایش ابرقهرمان‌ها و تاریخچه‌ای از سیر تطوری آن‌ها در قرن 20 م از 1930 تا 2020 گفته می‌شود. تا با رویکرد مطالعات فرهنگی امکان به وجود آمدن صنایع فرهنگی خرد مورد بررسی قرار گیرد.
جنگ ویتنام که اوج می‌گیرد، تصمیم گرفته می‌شود که جوانان آمریکایی کنترل شوند. قوانینِ مصرف ال‌اس‌دی و قرص‌های روان‌گردان و مواد مخدر را کاهش می‌دهند و باعث می‌شوند که مصرفشان برای توده‌های مردم تسهیل شوند. بعد از آن روابط آزاد جنسی در دهه 70 افزایش پیدا می‌کند. برای کنترل نخبگان نیز، از مبارزه با انرژی هسته‌ای، محیط زیست، موج‌های سبز و… استفاده می‌شود تا این موضوعات سوپاپ اطمینان شوند. به طور مثال در همین‌راستا پنتاگون برای آزادسازی مصرف مواد مخدر، به استنلی مارتین لیبر می‌گوید که این موضوع را روی صفحه یک کار کند و به همین دلیل، ابرقهرمان کماندار سبز، معتاد می‌شود.
دانستن تاریخ این محصول فرهنگی، بینش دقیق‌تری از وضع جامعه و سیاست‌های فرهنگی می‌دهد. حجم انبوه علاقه‌مندی کودکان و نوجوانان به آیکون‌ها، نیاز به سواد و دانش انتقادی در مواجهه با این شخصیت‌ها را در جامعه دو چندان کرده است. هم‌چنین در حوزه صنایع خلاق و هنری کمیک‌ها و کمیک‌های ابرقهرمانی، می‌تواند تجربیات زیادی را در اختیار هنرمندان و سرمایه‌گذاران در عرصه فرهنگ و هنر قرار دهد. تا به عنوان یک صنعت فرهنگی خلاق مورد توجه قرار گیرد. صنایعی مانند بازی موبایلی و رمان کمیک تعاملی.
رویکرد پرداختی به موضوع در این درس‌گفتار مطالعات فرهنگی است. در مطالعات فرهنگی، نسبت قدرت و مقاومت در سوژه مورد بررسی و تحلیل قرار می‌گیرد. به عبارت دیگر، یک موضوع روزمره، مورد تحلیل قرار می‌گیرد. در این‌جاتلاش می‌شود که نسبت ابرقهرمان‌ها در آن دوره تاریخی با حکومت و جامعه را مشخص کند.
در این درس‌گفتار قرار است با عکس و فیلم، در هفت جلسه موضوع تشریح شود و با پرداختن به محورهای موضوعی زیر به تحلیل و بررسی تاریخی موضوع پرداخته شود:
ابرقهرمانان و بحران اقتصادی دهه30
جنگ جهانی دوم
دوران هسته‌ای
دهه 40 و 50 رؤیای آمریکایی
قهرمانان از توده مردم / ضد فرهنگی
دوران رخوت آمریکایی دهه 70
محافظه‌کاران و گاوچرانی ریگان
دهه 90 در دجستجوی مسیر جدید
دهه وحشت آغاز قرن 21