آریا بانو - خراسان / آیا چهره واقعی افراد افسرده با تصورات ما درباره مبتلایان به این اختلال شایع همخوانی دارد؟ گاهی‌اوقات نه!
هرازگاهی تصاویری از بعضی افراد که به افسردگی حاد مبتلا شدند، در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی پربازدید می‌شود که در آن بسیار خندان هستند. حتی گاهی ادعا می‌شود که آن عکس‌ها، مربوط به لحظاتی قبل از خودکشی آن‌ها به دلیل افسردگی بوده است. تصورات ذهنی بیشتر ما از چهره مبتلایان به این اختلال شایع روان‌شناسی، گریه کردن، ناراحتی و ... است، اما آیا چهره واقعی افراد افسرده با تصورات ما درباره مبتلایان به این اختلال روان شناختی همخوانی دارد؟ آیا داشتن چهره‌ای خندان هم ممکن است از علایم ابتلای یک فرد به افسردگی باشد؟ در ادامه به این سوالات پاسخ خواهیم داد.
تشخیص افسردگی کار سختی نیست
با توجه به ماهیت زندگی و موفقیت ها و شکست‌های همراه آن، بیشتر افراد جامعه در مقطعی از زندگی خود نشانه‌های افسردگی را بروز می‌دهند. از این رو از افسردگی به عنوان سرماخوردگی روانی هم یاد می‌شود. افسردگی فقط به یک علت خاص محدود نمی‌شود. گاهی این بیماری در پی ناملایمات زندگی، بیماری‌های جسمی یا دیگر عوامل محرک بروز می‌کند و گاهی هم به طور ناگهانی بدون این که با هیچ یک از این موارد مرتبط باشد، ظاهر می‌شود. افسردگی به معنای روانی آن دارای نشانه‌هایی همچون احساس غم، لذت نبردن از فعالیت‌های مختلف و حتی مفرح، مشکلاتی در اشتها، خواب و وزن، احساس پوچی، نداشتن تمرکز، انزوا و گوشه‌گیری، یأس و ناامیدی و بروز احتمالی افکار خودکشی است. با توجه به نشانه‌های مطرح شده، تشخیص افسردگی کار سختی به نظر نمی‌رسد ولی باید در نظر داشت که همیشه این نشانه‌ها واضح نیستند و در پاره‌ای از موارد می‌توانند به شکل کاملا وارونه خود را نمایان کنند.
نشانه های کاملا متضاد افسردگی
تشخیص افسردگی حاد که همراه با نشانه‌های مطرح شده باشد برای افراد جامعه کار راحتی است ولی گاهی برخی افراد بنا به دلایل مختلفی، نه تنها نشانه‌های کلاسیک اختلال افسردگی را نشان نمی‌دهند بلکه به شکل نشانه‌های کاملا متضاد در انظار دیگران ظاهر می‌شوند. از جمله این نشانه‌های متضاد می‌توان به خنده، حس شوخ طبعی زیاد، معاشرتی بودن و استفاده اغراق‌آمیز از طنز اشاره کرد. بنابراین این افراد به دلیل این که نشانه‌های کلاسیک افسردگی را نشان نمی‌دهند، به عنوان فرد افسرده تشخیص داده نمی‌شوند و از این منظر که مورد توجه و حمایت حرفه‌ای و اجتماعی قرار نمی‌گیرند، به شدت در معرض آسیب قرار دارند.
چرایی بروز این نشانه های باورنکردنی
شاید بپرسید که چرا این افراد به جای بروز نشانه‌های کلاسیک افسردگی، وارونه رفتار می‌کنند و علایمی در رفتارهایشان بروز می یابد که باورش سخت است؟ برخی از افراد بنا به دلایل مختلفی نشانه‌های افسردگی خود را پشت خنده‌های شان پنهان می‌کنند. بعضی از افراد به دلیل نقشی که در جامعه دارند، سعی می‌کنند که با بروز نشانه‌های وارونه خود را ضعیف نشان ندهند. مانند مادری که دارای چند
فرزند است و باید به آن‌ها رسیدگی کند و سعی می‌کند که با خوشحال نشان دادن خود، اوضاع را عادی جلوه دهد یا مدیری که نمی‌خواهد نزد همکارانش فردی منفعل شناخته شود و مدام در جلسات حضور دارد و راهکار ارائه می‌دهد. برخی افراد هم نمی‌خواهند که مشکل خود را بپذیرند و به منظور انکار افسردگی شان رفتارهای وارونه نشان می‌دهند.
نشانگان وارونه افسردگی همیشگی نیست
البته ذکر این نکته ضروری به نظر می‌رسد که نشانگان وارونه همیشگی نیست و این افراد غالبا در محیط‌های خصوصی و شخصی نشانگان کلاسیک افسردگی را بروز می‌دهند. بنابراین در صورت مشاهده دقیق و مستمر نشانه‌ها و رفتارهای این افراد در محیط‌های مختلف خانوادگی، کاری، دوستانه و ... دیدن نشانه‌های کلاسیک افسردگی امکان‌پذیر است، ولی متاسفانه به دلیل شدت رفتارهای معاشرتی و شادی که از سوی این افراد وجود دارد، توجهی به نشانه‌های کلاسیک نمی‌شود و فرد به تدریج در مصاف با افسردگی تنهای تنها می‌شود.
نویسنده : مصطفی نجمی| کارشناس ارشد روان شناسی