آریا بانو - خود ارضایی در کودکان
امکان دارد شما هم مانند همه والدین دیگر بعضی اوقات رفتاری در کودک خود ببینید که سبب تعجب یا شوکه شدن و حتی ترس در شما گردد. یکی از این رفتار ها خودارضایی کودکان است. در این مقاله می‌توانید با علل خودارضایی و چگونگی برخورد با مشاهدهٔ این رفتار در کودکان آشنا شوید. همراه ما باشید.
علائم خود ارضایی در کودکان
علت مالیدن کودک به زمین نشانه خود ارضایی کودک می باشد، امکان دارد خود را به عروسک و یا دیگر وسائل بمالند. کودکان معمولا در زمان‌های استرس و اضطراب دست به خود ارضایی می‌زنند، به طور مثال سعی در تحریک اندام جنسی خود می‌کنند. خود ارضایی در کودکان بیشتر به صورت ناگهانی است و نشانه هایی مانند گر گرفتگی، تنفس سریع و عرق کردن را از خود نشان می‌دهند. در این شرایط امکان دارد بعضی والدین فکر کنند کودک بیمار است و یا در حال تشنج کردن است.

علل خودارضایی کودک
شاید از خود بپرسید آیا کودکان نیز ارضا می‌شوند؟ پزشکان اعتقاد دارند که علل خود ارضایی کودکان، برعکس بزرگسالان رفع نیاز جنسی نیست. چون پیش از دوران بلوغ سطح هورمون‌های جنسی به اندازه ای نیست که به تامین غرایز کمک کند. تا سن 6 سالگی بیشتر به علت کنجکاوی و شناخت اندام‌های تناسلی انجام می‌شود و پس از آن علامت استرس بیش از اندازه کودک است.
مستربیشن در کودکان یا خودارضایی علل کاملا مختلفی نسبت به بزگسالان دارد. کودکان اغلب درحال کاوش اندام جنسی، خودارضایی را کشف می کنند و به علت این که حس خوبی به آن ها می دهد، این کار را ادامه می دهند. بعضی از کودکان زمانی که از چیزی ناراحت می شوند هم دست به خودارضایی می زنند. در ادامه به علل خودارضایی در کودکان اشاره کرده ایم.
- عفونت مجرای ادرار
امکان دارد عفونت در قسمت مجرای ادراری سبب التهاب و به وجود آمدن احساس خارش در این اندام شده و کودک با خارش آن، به لذت خودارضایی برسد. این موضوع در کودکان دختر نسبت به کودکان پسر رایج تر است.
- مشکلات روده
امکان دارد کودک مشکلی در روده داشته باشد که سبب خارش در قسمت مقعد و اطراف آلت تناسلی شود. کودک با خارش این ناحیه، آلت تناسلی را تحریک می کند که این امکان دارد آغاز خودارضایی باشد.
- کمبود توجه
چنانچه کودک به علت نبود یکی از والدین یا دریافت نکردن توجه کافی از والدین و اطرافیان دچار کمبود عاطفی شود، محبت را در خودش پیدا می کند و در این راه امکان دارد به خودارضایی هم کشیده شود.
- به شکم خوابیدن
به شکم خوابیدن در کودکان کاری طبیعی است و نمی توان جلوی آن را گرفت ولی چنانچه کودک این کار را بیش از حد انجام داد و آلت تناسلی خود را به اجسام می مالید، باید با رعایت مسائلی، مانع این کار شوید.

- مشکلات بهداشت دفع
به علت نزدیک بودن محل دفع مدفوع به آلت تناسلی، به ویژه در دختران، رعایت نکردن بهداشت در این باره می تواند به ایجاد احساس خارش و در نتیجه افزایش احتمال کشف لذت خودارضایی کودک دختر شود.
- شستشوی نادرست
اگر والدین در حمام یا دستشویی به صورت نادرست و یا به طور افراطی به شستشوی اندام جنسی کودک بپردازند، امکان دارد حس لذت جنسی به کودک دست بدهد و باعث خودارضایی کودک شود.
- قلقلک دادن
بعضی از اطرافیان، برای سرگرم کردن کودک شکم و کشاله ران ها را قلقلک می دهند. تماس بیش از اندازه دست افراد با قسمت شکم، ران و ناحیه تناسلی می تواند سبب تحریک کودک و لذت بردن او از این احساس گردد.
- بازی با آلت تناسلی
دست زدن کودک به اندام خصوصی اش در برخی از کودکان دیده می شود در واقع بعضی از کودکان به صورت ناخودآگاه دست در شلوار خود می کنند و با آلت تناسلی خود بازی می کنند. هرچند در ابتدا این کار ریشه جنسی ندارد ولی در صورت تکرار می تواند باعث خودارضایی کودک گردد.
- صحنه های مستهجن
کودکی که والدین خود را در حال انجام رابطه جنسی می بیند یا کودکی که فیلم یا عکس مستهجن دیده باشد و یا کودکانی که مورد سو استفاده جنسی قرار گرفته باشند بیشتر از دیگر کودکان خودارضایی می کنند.
- نداشتن دوست
کودکی که از بازی کردن با دوستان و اسباب بازی های خودش شاد نگردد حس ناکامی و طردشدگی می کند و برای عبور از رنج تنهایی، به دنبال راهی برای لذت بردن می گردند که آسان ترین راه خودارضایی است.
- اضطراب کودک
کودکی که دچار اضطراب های گوناگون مانند اضطراب جدایی، اضطراب از جمع، ترس از مدرسه و دیگر انواع ترس داشته باشد برای رهایی از این اضطراب ها و گرفتن آرامش امکان دارد به سوی خود ارضایی کشیده شود.
- عصبانیت کودک
کودکی که عصبانی می شود و به راحتی و با هر مشکل کوچک یا کمبود چیزی پرخاشگری می شود، امکان دارد از این وضعیت خسته شده و برای کم کردن هیجانات و پرخاشگری ها به سوی خودارضایی کشیده شود و کم کم عوارض خود ارضایی در آنها نمایان شود.
کودکان از چه سنی آغاز به خود ارضایی می کنند
مطابق گفته محققان تحریک جنسی امکان دارد از دوران کودکی و حتی شیرخوارگی وجود داشته باشد. کودک در سن پانزده تا نوزده ماهگی به دنبال تشخیص و شناخت محیط اطرافش است و همینطور که انگشتان و دهان خود را جستجو می کند به دنبال جستجو دستگاه تناسلی خود هم هست . 
کودکان امکان دارد به آلت تناسلی حیوانات یا والدین خود علاقه پیدا کنند و تمایل به دست زدن آن داشته باشند، می توان گفت هنگامی کودک با کسی بازی می کند نسبت به آلت تناسلی او هم کنجکاو می شود . همینطور حس لذتی که از لمس این ناحیه به او دست می دهد سبب می شود به خود ارضایی کشیده شود.
در زمان بلوغ و نوجوانی که هورمون های جنسی و اندام های تناسلی آغاز به رشد می کنند در نتیجه کنجکاوی های کودک هم بیشتر می شود و خود ارضایی افزایش پیدا میکند ، زیرا جوانان با نزدیک شدن به سن بلوغ از لحاظ جسمی توانایی رابطه جنسی را دارند و همینطور تحت فشارهای جنسی قرار می گیرند.

عوارض خودارضایی در کودکان
- اضطراب و استرس
- صدمه به دستگاه تناسلی
- عفونت ادراری
- منزوی شدن
- افت تحصیلی
- خجالتی شدن
- کاهش اعتماد به نفس
- وسواس فکری
- احساس گناه
درمان خودارضایی در کودکان
- باید شرایطی به وجود آید که کودک بتواند همه وقت خود را به بازی و فعالیت های مورد علاقه اش قرار دهد و زمانی برای بازی با اعضای تناسلی، که تقریبا یک کار شرطی شده است، باقی نماند.
- باید از افزودن حس گناه و تقصیر در کودک پرهیز شود. همینطور بهتر است اطلاعاتی به والدین در مورد خود ارضایی و عوارض واقعی آن و تأکید بر اینکه خود ارضایی سبب کارهایی مانند جنون، کوری و کری و بیماری جسمی کودک نمی شود، هم ارائه شود.
- بهتر است به کودک تاکید کرد که این کار از نظر اجتماعی، رفتار ناپسندی است، همان گونه که انگشت کردن در بینی در انظار کار پسندیده ای محسوب نمی شود.
- دلواپسی بیش از اندازه و غیرمنطقی والدین، ایجاد حس گناه و تقصیر در کودک، سبب بر هم خوردن تعادل روانی کودک شده و بر تعداد دفعات خود ارضایی اضافه میکند.
- کمبود محبت در خانواده، ناکامی و محرومیت در مدرسه، سرخوردگی و حس حقارت در اجتماع از دلایل مهم خود ارضایی هستند.
- برای پیشگیری از ابتلا به این اختلال، باید از طریق شیوه های روان درمانی تلاش گردد میزان آن را کمتر کرده و همینطور میزان توانایی او را برای مقابله با مشکلات زندگی بالا برد.
- همینطور مطالعه و پیشگیری از خواندن مجلات و دیدن عکس های تحریک آمیز، از شیوه های پیشگیری از ابتلا به این اختلال می باشد.
- ورزش کردن نیز سبب صرف انرژی روانی و جنسی کودک می گردد.

تربیت جنسی کودک به وسیله والدین
- موقع وارد شدن به اتاق کودک، در ابتدا در زده و حضور خود را اعلام کنید.
- از کنترل شدید و ایجاد ترس در او نسبت به احساس جنسی پرهیز کنید.
- کودک را در اتاق جداگانه بخوابانید.
- زمانی که چند کودک در اتاق مشغول بازی هستند هر چند وقت یکبار با بهانه های گوناگون به آنها سر بزنید تا متوجه کنترل شما شوند.
- از نشان دادن احساسات شدید نسبت به همسرتان در مقابل کودک دوری کنید.
- کودکان در این دوران اندام جنسی خود را با والدین مقایسه می کنند، بنابراین با لباسهای پوشیده آنها را به حمام برده و رعایت مسائل بهداشتی مخصوص به هر جنس را با زبانی ساده به آنها یاد دهید.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
علت اینکه استمنای کودک یا خود ارضایی در کودکان، والدین را آزار می‌دهد این است که ما تمایل داریم کارهای کودکان را از نظر بزرگسالان ببینیم. برای یک کودک، خودارضایی قسمتی از روند آشنایی با اندام‌های جنسی است. نوزادان و کودکان در جستجوی بدن خود متوجه می‌شوند که لمس بعضی از قسمت‌ها بیشتر از قسمت‌های دیگر با حس لذت همراه هستند.
شما هنگامی باید به پزشک یا روانپزشک مراجعه کنید که این کار به یک عادت تبدیل شود و حتی با رفتارهای خشونت‌آمیزی که باعث آسیب به اندام‌‎های تناسلی می‎شوند همراه شود. این نشانه ها دیگر نشانه کنجکاوی نیستند، بلکه نشانه آشکاری از استرس و اضطراب درونی کودک هستند.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته