بزرگنمايي:

آریا بانو - فارس /ژاپن با کمبود شدید نیروی کار در بخش مراقبت از سالمندان روبه‌رو است و به توسعه ربات‌های هوش مصنوعی مانند «آیرک» برای کمک به این بحران روی آورده است.
به نقل از رویترز، در توکیو، رباتی مجهز به هوش مصنوعی به نام «آیرک» برای کمک به سالمندان در حال توسعه است. این ربات که 150 کیلوگرم وزن دارد، می‌تواند افراد را جابه‌جا کند تا از زخم بستر جلوگیری کرده یا در تعویض پوشک کمک کند. ژاپن با جمعیتی رو به سالمندی و کمبود نیروی کار در بخش مراقبت‌های سالمندان روبه‌رو است. به گفته پروفسور «شیگکی سوگانو» از دانشگاه «واسدا» ژاپن که روی این پروژه با حمایت دولت کار می‌کند، این کشور برای آینده نیازمند استفاده از ربات‌ها در مراقبت‌های پزشکی و زندگی روزمره است.
ژاپن یکی از پیرترین جوامع جهان است و با کاهش نرخ زاد و ولد و سیاست‌های سختگیرانه مهاجرتی مواجه است. جمعیت سالمندان این کشور به سرعت در حال افزایش است و تا پایان سال 2024 تمام متولدین دوره انفجار جمعیت پس از جنگ جهانی دوم، یعنی نسل «بیبی بومر»، حداقل 75 ساله شده‌اند. در سال 2024، تعداد تولدها برای نهمین سال متوالی کاهش یافت و به پایین‌ترین رقم تاریخی 720,988 نوزاد رسید. این در حالی است که در بخش پرستاری و مراقبت از سالمندان، برای هر 4.25 فرصت شغلی تنها یک متقاضی وجود دارد.

اگرچه ژاپن به جذب نیروی کار خارجی در این بخش روی آورده، اما در سال 2023 تنها 57 هزار نیروی خارجی در این حوزه مشغول به کار بودند که کمتر از 3 درصد کل نیروی کار این بخش را تشکیل می‌دهند. زِنکوکای، یکی از اپراتورهای مراکز مراقبت از سالمندان، اعلام کرده است که با بحران نیروی انسانی مواجه است و بدون کمک فناوری، آینده این بخش بحرانی خواهد شد. برخی مراکز از ربات‌های کوچک برای کمک به سالمندان، مانند خواندن آواز و هدایت تمرینات کششی، استفاده کرده‌اند.
یکی از کاربردهای رایج فناوری در این مراکز، حسگرهای خواب زیر تشک است که وضعیت خواب سالمندان را بررسی می‌کند و نیاز به حضور شبانه کارکنان را کاهش می‌دهد.
با این حال، توسعه ربات‌های پرستار پیشرفته چالش‌های زیادی دارد. به گفته پروفسور سوگانو، بیشتر ربات‌های انسان‌نما در حال حاضر برای کارهای خانگی یا صنعتی طراحی شده‌اند و به‌ندرت به‌طور مستقیم با انسان‌ها تعامل فیزیکی دارند. ایمنی و نحوه تطبیق حرکات ربات با نیازهای هر فرد، از مهم‌ترین چالش‌های پیش رو است. آیرک قادر به انجام برخی کارهای روزمره مانند کمک به نشستن، پوشاندن جوراب، پختن تخم‌مرغ و تا کردن لباس‌هاست، اما انتظار نمی‌رود که تا قبل از سال 2030 وارد مراکز مراقبتی شود. همچنین قیمت اولیه آن حدود 10 میلیون ین (67,000 دلار) خواهد بود.
برخی از پرستاران نسبت به آینده استفاده از این ربات‌ها خوش‌بین هستند اما معتقدند که ربات‌ها نمی‌توانند تمام نیازهای مراقبتی سالمندان را درک کنند. به گفته تاکاکی ایتو، یک پرستار در مرکز زِنکوکای، اگر ربات‌های مجهز به هوش مصنوعی بتوانند شرایط زندگی و ویژگی‌های شخصی هر سالمند را تشخیص دهند، ممکن است بتوانند به‌طور مستقیم در مراقبت از آن‌ها نقش داشته باشند. اما او معتقد است که بهترین راه‌حل، همکاری انسان و ربات برای بهبود خدمات مراقبتی است.