آریا بانو - زومیت / کندر صمغ معطر و ارزشمندی است که قرن‌ها در طب سنتی شرق و غرب کاربرد داشته و به دلیل ترکیبات فعال خود دارای خواص متعددی برای سلامتی است.
کندر از درختان جنس Boswellia، به‌ویژه درخت کندر هندی (Boswellia serrata) به‌دست می‌آید. این درخت بومی هند، شمال آفریقا و خاورمیانه است. کشاورزان با ایجاد شکاف‌هایی در تنه درخت، صمغ درخت کندر را جمع‌آوری می‌کنند. صمغ کندر دارای بوی معطر و طعمی خاص است و علاوه بر مصرف دارویی، به‌عنوان بخور خوشبو کاربرد دارد. علاوهبراین، کندر قرن‌هاست در طب سنتی آسیایی و آفریقایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. باور بر این است که این ماده در درمان بیماری‌های التهابی مزمن و برخی دیگر از مشکلات سلامتی مؤثر است.
بازار 
فواید کندر برای سلامتی
در طب سنتی و درمان‌های طبیعی، کندر قرن‌هاست برای درمان بیماری‌های مزمن التهابی مختلف به‌کار گرفته می‌شود. هرچند تحقیقات علمی درباره کندر در مراحل اولیه قرار دارد، به تدریج کاربردهای بالقوه این صمغ و عصاره‌های آن را آشکار می‌سازد. در ادامه، به شواهد و مدارک علمی پرداخته می‌شود که نشان می‌دهند کندر ممکن است در درمان یا بهبود برخی بیماری‌ها موثر باشد.
روماتیسم مفصلی
التهاب اطراف مفاصل، اصلی‌ترین عامل بروز علائم آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی) است. بسیاری از درمان‌های این بیماری، ازجمله داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی (NSAIDs) و استروئیدها، بر کاهش التهاب تمرکز دارند. به‌نوشته‌ی مدیکال نیوز تودی، کندر می‌تواند التهاب را کاهش دهد و ازآن‌جا که التهاب عامل اصلی بروز علائم آرتریت روماتوئید است، کندر ممکن است به کاهش این علائم کمک کند و باعث بهبود وضعیت بیماران شود. برخی مطالعات نشان می‌دهند کندر ممکن است در فرآیندهای خودایمنی اختلال ایجاد کند و همین ویژگی می‌تواند آن را به گزینه‌ای مؤثر در درمان آرتریت روماتوئید تبدیل نماید.
آرتروز
بسیاری از مطالعات بررسی تأثیر کندر بر آرتروز نشان داده‌اند کندر در کاهش درد و التهاب ناشی از آرتروز مؤثر است. در مطالعه‌ای که سال 2003 در مجله‌ی Phytomedicine منتشر شد، تمامی 30 فرد مبتلا به درد زانوی ناشی از آرتروز که کندر مصرف کردند، کاهش قابل‌توجه درد زانو را گزارش نمودند. علاوهبراین، بهبود در میزان خم شدن زانو و افزایش توانایی در پیمودن مسافت‌های طولانی‌تر نیز در این افراد مشاهده شد. مطالعات جدیدتر نیز استفاده مستمر از کندر را در درمان آرتروز تأیید می‌کنند.
سرطان
مطالعه‌ای مروری در سال 2016 گزارش کرد اسیدهای بوسولیک ممکن است دارای خواص ضد توموری بوده و برای سلول‌های سرطانی خاصیت سمی داشته باشند. نویسندگان مقاله نتیجه گرفته‌اند که این ویژگی‌ها می‌تواند کندر را به‌عنوان گزینه‌ی درمانی بالقوه در مبارزه با سرطان مطرح کند.
مطالعات همچنین نشان داده‌اند کندر می‌تواند در مقابله با سلول‌های سرطان سینه مؤثر باشد و ممکن است از گسترش سلول‌های بدخیم لوسمی و تومورهای مغزی جلوگیری کند. مطالعه‌ای دیگر نشان داده است اسیدهای بوسولیک در مهار نفوذ سلول‌های سرطان پانکراس نقش مؤثری دارند.
مطالعه‌ای که اخیرا در مجله‌ی Oncotarget منتشر شد، نشان داد روغن اسانسی کندر بدون آن‌که به سلول‌های سالم پوست آسیب برساند، می‌تواند سلول‌های سرطانی پوست تهاجمی را مهار کند. با‌این‌حال، این تحقیقات روی سلول‌ها و مدل‌های حیوانی انجام شده است و تأیید نهایی نیازمند انجام آزمایش‌های بالینی است.
بیماری‌های التهابی روده
خواص ضدالتهابی کندر ممکن است برای افراد مبتلا به بیماری‌های التهابی روده مانند کولیت زخمی (کولیت اولسراتیو) و بیماری کرون مفید باشد. مطالعه‌ی منتشرشده در نشریه‌ی World Journal of Gastroenterology به بررسی اثر این ترکیبات پرداخته است. در مدل‌های حیوانی، اسید بوسولیک باعث بهبود شاخص‌های بیماری‌های التهابی روده شدند، بدون اینکه اثر منفی روی اعضای مجاور داشته باشند. بنابراین، این ترکیبات ممکن است به‌عنوان درمان مکمل مؤثری برای مدیریت این بیماری‌های مزمن مورد استفاده قرار گیرند. گرچه باید تأکید کرد این تحقیقات در مراحل ابتدایی قرار دارند و برای اینکه کارشناسان بتوانند توصیه‌ای قطعی ارائه دهند، انجام مطالعات بیشتری بر روی انسان‌ها ضروری است.
آسم
برخی مطالعات نشان می‌دهند اسید بوسولیک موجود در کندر قادر است از تولید لکوترین‌ها در بدن جلوگیری کند. لوکوترین‌ها مولکول‌هایی هستند که عامل اصلی التهاب بوده و می‌توانند باعث بروز علائم آسم شوند. مطالعات همچنین نشان داده‌اند اسید بوسولیک می‌تواند التهاب مسیرهای هوایی را کاهش داده و ترشح سیتوکین‌ها که نقش کلیدی در فرآیند التهابی دارند، را مهار کند. بنابراین، به نظر می‌رسد اسید بوسولیک بتواند واکنش‌های آلرژیک اولیه را که باعث بروز حملات آسم می‌شوند، مهار کند.
در آینده، این موضوع می‌تواند کندر را به عنوان درمان مکملی مفید در کنترل آسم مطرح سازد، اما درحال‌حاضر، پژوهشگران باید بر انجام مطالعات بالینی گسترده روی انسان‌ها تمرکز کنند.
بیماری پارکینسون
در مدل‌های حیوانی، کندر دارای اثرات ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی بوده که به‌نظر می‌رسد از سلول‌های عصبی مغز محافظت کرده و عملکرد حرکتی را در مدل موش بیماری پارکینسون بهبود بخشد. با این وجود، این تحقیقات هنوز در مراحل اولیه قرار دارند و برای تأیید قطعی باید مطالعات بالینی روی انسان‌ها انجام شود.
خواص کندر برای مردان
کندر برای مردان فواید متعددی دارد که در مطالعات علمی به آن اشاره شده است. این فواید شامل بهبود سلامت پروستات، افزایش سطح انرژی و کاهش استرس است. کندر به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی ممکن است به کاهش التهاب پروستات و کاهش خطر مشکلات ادراری کمک کند. همچنین، برخی تحقیقات نشان داده‌اند کندر می‌تواند به بهبود کیفیت خواب و کاهش اضطراب کمک کند که به سلامت کلی مردان کمک می‌کند. علاوهبراین، خواص ضدالتهابی کندر ممکن است به کاهش دردهای عضلانی و مفصلی که در اثر فعالیت‌های بدنی یا سن بروز می‌کند، کمک کند. با‌این‌حال، برای تأیید کامل این فواید و دوز مصرفی مناسب، به مطالعات بیشتری نیاز است و توصیه می‌شود قبل از مصرف منظم با پزشک مشورت شود.
خواص کندر برای زنان
کندر به دلیل خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدانی می‌تواند به کاهش دردهای مرتبط با قاعدگی و علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) کمک کند. همچنین، کندر ممکن است به بهبود سلامت پوست زنان، کاهش التهابات پوستی و جلوگیری از پیری زودرس کمک نماید. برخی مطالعات نشان داده‌اند که کندر می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به تعادل هورمونی کمک کند، که این مسئله برای سلامت کلی زنان اهمیت دارد. علاوهبراین، مصرف کندر ممکن است به کاهش استرس و بهبود کیفیت خواب کمک کند که در سلامت روانی زنان نقش مهمی دارد. با‌این‌حال، برای اثبات کامل این خواص و تعیین دوز مناسب، نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد و مشورت با پزشک قبل از مصرف منظم توصیه می‌شود.
کندر را چگونه مصرف کنیم؟
کندر در اشکال مختلفی عرضه می‌شود و کیفیت آن می‌تواند بسیار متفاوت باشد. بسیاری از فروشندگان، چه به‌صورت آنلاین و چه در فروشگاه‌های حضوری، کندر را به شکل کپسول عرضه می‌کنند. گاهی نیز ممکن است کندر بتوان به شکل صمغ خام آن را که بافتی سخت و مشابه شیره دارد، خریداری کرد. افراد ممکن است ترکیبات فعال مانند اسید بوسولیک را از رزین استخراج کرده و آن‌ها را به صورت کپسول یا قرص تولید کنند.
روغن اسانسی خالص کندر نیز می‌تواند ترکیبات فعال را به بدن منتقل کند. با رقیق‌سازی این روغن در روغن حامل و مالیدن آن روی پوست، ممکن است ترکیبات موثر ازطریق پوست جذب شوند. البته پیش از استفاده‌ی گسترده، باید ابتدا مقدار کمی از روغن رقیق‌شده روی ناحیه کوچکی از پوست آزمایش شود تا احتمال بروز حساسیت بررسی گردد.
مطالعات علمی مشخص و دقیق درباره بهترین زمان مصرف کندر وجود ندارد، اما معمولاً توصیه می‌شود کندر را صبح ناشتا یا قبل از وعده‌های غذایی مصرف کنید تا جذب بهتری داشته باشد و تأثیرات ضدالتهابی و تقویتی آن بهتر نمایان شود. همچنین برخی افراد ترجیح می‌دهند آن را در طول روز و با وعده‌های غذایی مصرف کنند تا احتمال عوارض گوارشی کاهش یابد.کندر ممکن است همراه با مواد طبیعی دیگری مثل زردچوبه، در محصولات ضد التهاب استفاده شود. اگر می‌خواهید این محصولات را مصرف کنید، بهتر است ابتدا با پزشک صحبت کنید چون ممکن است داروهایی که مصرف می‌کنید، با این محصولات تداخل داشته باشند و مشکلاتی ایجاد شود.
روش‌های مصرف کندر
جویدن کندر: کندر به شکل صمغی طبیعی است که می‌توان آن را به صورت آدامس مانند جوید. جویدن کندر ممکن است به تقویت لثه‌ها، کاهش التهاب دهان، پیشگیری از بوی بد دهان و عفونت‌های دهانی کمک کند.
عصاره یا مکمل: کندر در قالب کپسول یا عصاره مایع نیز موجود است که معمولاً دوزهای مشخصی دارد و راحت‌تر قابل مصرف است.
دمنوش: کندر را می‌توان به صورت دمنوش نیز مصرف کرد. کافی است مقداری از صمغ کندر را در آب داغ قرار دهید تا عصاره‌اش خارج شود.
عوارض جانبی و تداخلات دارویی کندر
کندر عصاره‌ای طبیعی است، اما ممکن است عوارض جانبی نیز داشته باشد. این عوارض ممکن است شامل مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، رفلاکس اسید معده و اسهال باشد. برخی افراد ممکن است در اثر استفاده از کندر، به‌ویژه هنگام مصرف موضعی روی پوست، دچار حساسیت پوستی و جوش شوند.
کندر ممکن است باعث افزایش جریان خون در رحم و ناحیه لگن شود. این موضوع می‌تواند خونریزی قاعدگی را تشدید کند و در زنان باردار احتمال سقط جنین را افزایش دهد.
کندر به علت داشتن خواص ضد التهابی ممکن است با داروهای مشابه مانند داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی تداخل داشته باشد. بنابراین، پیش از مصرف کندر همراه با سایر داروها، ازجمله آسپیرین، ناپروکسن و ایبوپروفن مشورت با پزشک ضروری است.
کندر ممکن است بر عملکرد برخی داروها، ازجمله داروهای ضد انعقاد خون و ضد پلاکت، تأثیر بگذارد. افرادی که این داروها را مصرف می‌کنند، لازم است پیش از استفاده از کندر با پزشک مشورت نمایند.
برخی منابع ادعا کرده‌اند مصرف طولانی‌مدت یا بیش‌ازحد کندر ممکن است به دندان‌ها و لثه‌ها آسیب وارد کند. این ادعاها معمولاً به دلیل خاصیت اسیدی کندر و توانایی آن در ایجاد التهاب لثه یا آسیب به مینای دندان مطرح می‌شوند. با این حال، برخی منابع دیگر نیز به خواص ضدباکتریایی کندر و فواید آن برای سلامت دهان و دندان اشاره می‌کنند. بنابراین، بهتر است از مصرف طولانی‌مدت یا بیش‌ازحد کندر به‌صورت جویدنی خودداری شود. مصرف متعادل، همراه با رعایت بهداشت دهان و مشورت با دندان‌پزشک، می‌تواند ضمن بهره‌مندی از خواص ضدباکتریایی و ضدالتهابی کندر، خطر آسیب به مینای دندان و لثه را کاهش دهد.