مغز انسان تا ۳۲ سالگی «بالغ» نمی‌شود

آریا بانو - آخرین خبر / بر اساس یک مطالعه جدید، مغز انسان تا 32 سالگی به بلوغ کامل نمی‌رسد و ساختار آن از بدو تولد تا اواخر دهه هشتم زندگی، پنج مرحله متمایز را پشت سر می‌گذارد. این مطالعه نشان می‌دهد ساختار مغز انسان ازچهار نقطه عطف عبور می‌کند که درسنین 9، 32، 66 و 83 سالگی قراردارند. به این ترتیب، مغز در طول زندگی در پنج فاز مجزا تحول می‌یابد. این پژوهش نخستین مطالعه‌ای است که مراحل اصلی «سیم‌کشی مغز» را درسراسر طول عمر مشخص می‌کند و درک تازه‌ای از دوره‌هایی ارائه می‌دهد که مغز درآن‌ها ممکن است آسیب‌پذیرتر باشد؛ از جمله در برابر اختلالات یادگیری کودکی یا بیماری‌های مرتبط با سالمندی مانند زوال عقل. تیم تحقیقاتی دردانشگاه کمبریج اسکن‌های مغزی حدود 3800 نفر دربازه سنی صفر تا 90 سال را بررسی کرده است. این داده‌ها نشان می‌دهد که تحول مغز برخلاف تصور رایج، صرفاً محدود به کودکی و نوجوانی نیست، بلکه تا دهه‌های پایانی عمر هم ادامه پیدا می‌کند. درنخستین مرحله، از نوزادی تا حدود 9 سالگی، میلیاردها اتصال عصبی جدید شکل می‌گیرد واتصال‌های غیرفعال هرس می‌شوند و هم ماده خاکستری و هم ماده سفید به سرعت رشد می‌کنند. پس از آن مغز وارد مرحله نوجوانی می‌شود؛ مرحله‌ای که با رشد ماده سفید وکارآمدتر شدن اتصال‌ها میان بخش‌های مختلف دستگاه عصبی تعریف می‌شود. براساس این مطالعه، دوره نوجوانی به طور میانگین تا 32 سالگی ادامه دارد و سپس مغز به دوره بزرگسالی گذار می‌کند؛ دوره‌ای که پژوهشگران آن را «قوی‌ترین نقطه عطف توپولوژیک» در زندگی ما نامیدند. ساختار مغز در اوایل دهه 30 زندگی به ثبات می‌رسد و پس از آن تا سه دهه پیش از ورود به مرحله بعدی تقریبا ثابت می‌ماند. حدود 66 سالگی مغز وارد مرحله «پیرشدن زودهنگام» می‌شود و ماده سفید رو به زوال می‌گذارد و این اتصال‌ها کاهش می‌یابند. مرحله پایانی حوالی 83 سالگی آغاز می‌شود؛ زمانی که اتصال‌ها همچنان کاهش می‌یابد و مغز بیش از پیش بر برخی نواحی تکیه می‌کند، هرچند داده‌های مربوط به این مرحله محدود است. پژوهشگران گفتند این یافته‌ها می‌تواند به دانشمندان کمک کند پایه‌های عصبی شرایطی را که بر توجه، زبان، حافظه و رفتار اثرمی‌گذارند بهتر درک کنند.