بزرگنمايي:
آریا بانو-
«محسن روحی‌صفت» در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی ایرنا، درباره آخرین وضعیت تدوین سند همکاری‌های جامع راهبردی میان ایران و افغانستان گفت: روابط ایران و افغانستان دارای پیشینه‌ای طولانی با زمینه‌های مشترک فرهنگی، تاریخی و زبانی و... است. حمایت ایران از مقاومت و مبارزات مردم افغانستان در مقابل اشغالگری و پذیرایی از میلیون‌ها پناهنده افغانستانی نیز به پشتوانه قوی‌ای برای روابط دو کشور کرده است.
وی با بیان اینکه زمینه‌های متعدد در روابط ایران و افغانستان، وجود مناسباتی همه‌جانبه و سازماندهی شده را میان دو کشور ضروری کرده است، اظهار داشت: از چند سال پیش این فکر شکل گرفته بود که برای داشتن روابطی همه‌جانبه در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، فرهنگی، دفاعی، امنیتی و... باید برنامه‌ریزی‌ای انجام شده و نقشه راهی تدوین شود.
فقط چند جمله برای نهایی شدن نقشه‌راه روابط ایران و افغانستان باقی مانده است
این کارشناس مسائل افغانستان با بیان اینکه تهران آماده توسعه اقتصادی و ارتقای سطح صلح، ثبات و امنیت با کابل است، تصریح کرد: ماحصل ماه‌ها همفکری، رایزنی و گفت‌وگو منجر به تدوین سند جامع همکاری‌های راهبردی و بلند مدت میان ایران و افغانستان شده است. یکی، دو بخش از این سند باقی مانده بود که این بخش‌ها در سفر اخیر عراقچی به کابل نهایی شده و اکنون فقط چند جمله و عبارت برای نهایی شدن نقشه‌راه روابط دو کشور باقی مانده است.
روحی‌صفت ادامه داد: اکنون این امیدواری بیش از پیش شده است که با سفر حمدالله محب، مشاور امنیت ملی رئیس‌جمهور افغانستان به تهران، همین چند جمله و عبارت باقی نیز حل شود.
وی با تاکید بر اینکه بسته نهایی مورد توافق ایران و افغانستان، نقشه راهی است که روابط دو کشور را همه‌جانبه خواهد کرد، خاطرنشان کرد: در واقع، سند جامع همکاری‌های راهبردی دو کشور یک نوع توازن در روابط و همکاری را میان دو کشور ایجاد می‌کند.
روش آمریکا موجب توهمات یکی از طرفین مذاکرات صلح شده است
معاون پیشین دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه با بیان اینکه ایران می‌تواند نقش مهمی در توسعه زیرساخت‌های افغانستان ایجاد کند، ابراز داشت: در هفته‌های گذشته افتتاح خط راه‌آهن خواف – هرات افتتاح و مورد بهره‌برداری قرار گرفت که می‌تواند در توسعه افغانستان و گسترش مناسبات افغانستان با سایر کشورها موثر باشد. این کمک به توسعه افغانستان هم می‌تواند مردم این کشور را منتفع کرده و هم برای ایران ثبات و امنیت بیشتر را به ارمغان بیاورد.
روحی‌صفت درباره تاثیر گفت‌وگوهای صلح با طالبان بر سرنوشت و اجرای سند جامع همکاری‌های راهبردی ایران و افغانستان بیان کرد: ایران با اصل و اساس گفت‌وگوهای بین‌الافغانی موافق است و تاکید دارد که بحران داخلی افغانستان راه‌حل نظامی ندارد و تنها راه حل و فصل آن، گفت‌وگوهای سیاسی میان تمامی گروه‌های افغانی برای رسیدن به توافق مشترک است. همچنین ایران آتش بس را عامل مهمی در پیشبرد گفت‌وگوها می‌داند.
وی ادامه داد: انتقاد ایران به متدلوژی و شیوه‌ای است که از سوی آمریکا برای حل بحران افغانستان در پیش گرفته شد. در واقع روش آمریکا موجب شده یک طرف از طرفین گفت‌وگوهای صلح بی‌جهت دچار توهم شده و زیاده‌خواهی‌هایی کند و با طرح مطالبات حداکثری و بدون انعطاف‌پذیری، عملا دولت مرکزی افغانستان را نادیده بگیرد.
طالبان هم فرایند سیاسی را می خواهد و هم عدم آتش بس را
به گفته این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی، این شیوه موجب اخلال در پیشبرد مذاکرات صلح شده کمااینکه طالبان خواستار آزادی تعداد بیشتری از زندانیان طالبان شده است. این موضوع با واکنش اشرف غنی روبه‌رو شده و خواستار آتش بس شده که حرف درستی نیز است چراکه فرایند سیاسی از طریق روش‌های مسالمت‌آمیز زمانی رخ می‌دهد که طرفین از جنگ با یکدیگر دست بکشند.
روحی‌صفت افزود: زمانی صلح و توافق سیاسی به دست می‌آید که جنگ راه‌حلی شکست خورده تلقی شود ولی طالبان هم خواستار ادامه فرایند سیاسی است و هم آتش بسی در کار نباشد.
وی با بیان اینکه آمریکایی‌ها نتوانستند صحنه افغانستان را به درستی مدیریت کنند، عنوان کرد: به نتیجه رسیدن مذاکرات صلح دوحه با توجه به عمق مشکلات افغانستان بسیار زودهنگام است هرچند که این راه باید پیموده شده و طی شود چراکه بحران در افغانستان بدون گفت‌وگو حل شدنی نیست.