آریا بانو - همه چیز درباره رفتار حرفه ای
رفتار حرفه ای از جمله پربحث ترین موارد در حوزه های روانشناسی و کسب و کار می باشد که تعاریف مختلفی از آن وجود دارد. در ادامه جهت آشنایی کامل با اصول و نحوه رفتار حرفه ای از دیدگاه های مختلف همراه ما باشید.
رفتار حرفه ای چیست؟
رفتار حرفه ای به گستره بزرگی از رفتارها و اصولی گفته می شود که می تواند شامل موارد بسیاری همچون رعایت نوع پوشش،‌ اخذ مدارک تحصیلی و آکادمیک و... می باشد. به زبانی دیگر می توان رفتار حرفه ای را اقدامات، اهداف و کیفیت هایی با توجه به شخصیت و شغل تعریف کرد. حال با توجه به این تعاریف به معرفی برخی از عواملی که رفتار حرفه ای را تعریف می کنند می پردازیم:
• داشتن دانش یا تسلط به حرفه
حرفه یا دانش مورد نیاز اولین موضوعی است که همیشه مورد بررسی قرار می گیرد. اما افراد حرفه ای همیشه به دنبال ارتقا و بهبود دانش خود هستند و مهارت های زیادی دارند که ممکن است برای برخی از آنها مدارک یا گواهی نامه هایی هم دریافت کرده باشند که در معرفی آنها تاثیر گذار است. البته این به این معنی نیست که دائما باید وقت خود را صرف تحصیلات آکادمیک کنید چرا که افراد حرفه ای با جدیت، تمرکز و تلاش زیادی تخصص مورد نیاز خود را به هر نحوی به دست می آورند و سعی می کنند همیشه دانش خود را بروز نگه دارند.
• پایبندی به تعهدات

افراد حرفه ای همیشه کار را تمام می کنند و با مسئولیت پذیری به تعهدهای خود عمل می کنند. در صورتی که شرایطی غیر مناسب پیش بیاید که آنها را از برنامه و تعهدات عقب بی اندازد سعی می کنند مطابق انتظارات و با توجه به اولویت ها و شرایط بهترین اقدام را انجام دهند. این افراد هرگز بهانه و توجیه نمی آورند و به دنبال راه های حل مسئله هستند.
• مسئولیت پذیری
افراد حرفه ای تحت هر شرایطی حتی در صورت بروز خطاهایی در نظرات، صحبت ها، انتقادها یا اقداماتشان انجام می دهند را می پذیرند. این ویژگی در کنار صداقت و فروتنی یکی از اصلی ترین بخش های رفتار حرفه ای به شمار می رود.
• صداقت و فروتنی
این افراد همواره به وعده های خود عل کرده و اعتماد بیشتری از دیگران جلب می کنند. حرفه ای برای ارزش های خود احترام قائل هستند و نسبت به آنها مصالحه نمی کنند. همیشه مناسب ترین کار را انجام می دهند حتی اگر بهای سنگینی داشته باشد.
همچنین افراد حرفه ای متواضع هستند؛ یعنی اگر کاری خارج از حوزه تخصصی‌شان به آنها ارائه شود از اعتراف آن هراسی ندارند. همچنین در صورت نیاز به کمک از دیگران درخواست کرده و مشتاق یادگیری از آنها هستند.
• خود تنظیمی
کسی که رفتار حرفه ای دارد تحت فشار هم حرفه ای کار می کند. برای مثال فروشنده ای را تصور کنید که با یک مشتری عصبانی روبرو شده است اما به جای پاسخ نامناسب و حرکتی نادرست با حفظ آرامش اقدام صحیحی به عمل می رساند. 
این افراد تحت شرایط بسیاری به سایرین احترام گذاشته و نشان می دهند که هوش هیجانی بالایی دارند که تصمیم و رفتار دیگران تاثیری روی آن ندارد.
• ارائه تصویر حرفه ای

پوشیدن لباس های متناسب با شرایط، مرتب بودن و رعایت نظافت در نهایت باعث جلب اعتماد و احترام از جانب دیگران شده و تصویری حرفه ای به جای می گذارد.
• شرافت و امانت داری
رفتار شرافت‌مندانه نشان دهنده «اصالت روح، جوانمردی و عدم کم کاری» است که از اعماق شخصیت برون می آید. همچنین افراد حرفه ای امانت دار و با اخلاق هستند تا وجدانی آسوده داشته باشند.
• احترام به حریم خصوصی

یکی از مهم ترین مواردی که افراد حرفه ای به آن اهمیت می دهند حفاظت از اسرار است؛ این بدین معنی است که هرگز نباید اطلاعات محرمانه شرکت یا همکاران و... که در طول دوران کاری با شما به اشتراک گذاشته می شوند فاش کنید.
چگونه رفتار حرفه ای داشته باشیم؟
اصول اخلاقی کار اهمیت بسیاری دارند اما درگیر بودن سر کار تا نیمه های شب، گذراندن تعطیلات در دفتر کار، عدم حضور در اتفاقات مهم زندگی خانواده و... می تواند عوارض منفی داشته باشد. شما باید بدین منظور تعادل لازم را برقرار کنید و مجبور نیستید همیشه اضافه کاری کنید یا بیشتر زمان خود را برای کار صرف کنید. مواردی که باید برای اخلاق حرفه ای مد نظر بگیرید عبارتند از:
• حضور به موقع در محل کار و تحویل به موقع پروژه ها
• مطمئن شدن از پایان کار بدون عیب و ایراد
• انجام کار کمی بیشتر از حداقل مقدار
• بهبود و توسعه مهارت های فردی
راه های بدست آوردن اخلاق حرفه ای
اگر سری به یکی از مجله های خبری و کسب و کار بزنید مقالاتی در رابطه با افراد موفق پیدا می کنید که شامل برنامه هایی همچون سحرخیزی، ورزش و رعایت رژیم مناسب پیدا می کنید. در کنار این موارد می توانید مراحل زیر هم طی کنید:
1. خودکاوی
به لطف شوق حضور در شبکه های اجتماعی و گوشی های موبایل امروزه دقیقه های کمی را تنها به گذراندن زمانی در سکوت و فکر کردن می پردازیم اما مقداری خودکاوی و درون نگری می تواند تاثیر فوق العاده ای داشته باشد.
2. به جسم خود اهمیت دهید
علاوه بر ذهن، داشتن بدنی سالم اهمیت زیادی دارد چرا که اگر هرروز با بیماری ها یا مشکلات مختلفی روبرو شوید یا به عادت هایی همچون پرخوری و تنبلی دچار شوید به مرور در کار و زندگی روزمره هم به مشکل می خورید. تنها کمی تلاش نیاز دارید تا با اصلاح رژیم غذایی، سحرخیزی (مخصوصا در روزهای تعطیل و آخر هفته)، پیاده روی یا ورزش های سبک بتوانید سلامتی خود را بهبود ببخشید.
3. حواس پرتی ها را از بین ببرید

محرک های درونی و بیرونی بسیاری وجود دارند که باعث حواس پرتی ما می شوند که در نهایت ما را از هدف اصلی دور می کنند. برای اینکه بتوانید در زمان کار به خوبی تمرکز کنید بهتر است:
ابزارهای دیجیتال مانند موبایل را خاموش کنید یا در حالت سکوت قرار دهید
به ذهن خود استراحت دهید و به یاد داشته باشید رفتار حرفه ای به معنای کار شبانه روزی نیست
سخت ترین کارها در مواقعی که انرژی بیشتری دارید انجام دهید
هنگامی که انرژی دارید حداقل 80 درصد کار را انجام دهید تا فقط بخش کوچکی برای زمان دیگر بماند
4. زمان خود را منطقی تقسیم کنید
یکی دیگر از رفتار های حرفه ای که باید بیاموزید «مدیریت زمان» می باشد که برای آن ابزارهای بسیاری هم در اختیار دارید. بدین منظور می توانید اولویت بندی کنید، با برنامه ریزی پیش بروید، در مواقع لازم نه بگویید و وقت خود را هدر ندهید.
5. هوش هیجانی خود را بهتر کنید
حرفه ای ها در بسیاری از مواقع با گوش دادن فعال و مشاهده شرایط، همواره پاسخی مناسب به مشتریان یا همکاران خود می دهند چرا که نیازهای احساسی دیگران را به خوبی درک می کنند. بدین منظور بهتر است هوش هیجانی خود را ارتقا دهید و برای بهبود آن تلاش کنید.
6. به تعهدات خود پایبند بمانید

سعی کنید هر قولی که به مدیر یا همکاران و مشتریان خود می دهید را به موقع عملی کنید. اگر قادر نیستید کار مورد نظر را تا زمان مقرر شده تمام کنید بهتر است به افراد مورد نیاز اطلاع دهید و به جای توجیه کردن شرایطی بهتر بسازید.
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته