آریا بانو - همه ما گاهی وقت ها حس خستگی، بدبختی و ناراحتی می کنیم، این احساسات معمولاً بیش از یک یا دو هفته ماندگاری ندارد و آنقدر هم با روند زندگی ما تداخل ایجاد نمی کند. گاهی وقت ها علت خاصی برای آن وجود دارد، گاهی هم تنها از غم و اندوه ناشی میشود.
ما معمولاً خودمان از پس آن ها برمی آییم و نیازی به کمک گرفتن از افراد دیگر نداریم.
زمانی اشخاص افسردگی جدّی دارند که:
- حس افسردگی سریع رفع نشود.
- به قدری حالشان بد باشد که زندگی روزانه آن ها دچار اختلال گردد.
افسردگی چیست؟
یک وضعیت خلقی شامل کم حوصلگی و فرار از فعالیت یا بی علاقگی و بی‌میلی است و میتواند بر روی افکار، رفتار، احساسات و خوشی و سلامت یک شخص تأثیر بگذارد.
افرادی که دارای وضعیت افسردگی هستند، میتوانند حس ناراحتی، استرس، پوچی، نومیدی، درماندگی، بی ارزشی ، شرمساری یا بیقراری داشته باشند.
امکان دارد آنها شوق خود در انجام فعالیت هایی که زمانی برای شان لذتبخش بوده از دست بدهند، نسبت به غذا بی میل و کم اشتها شوند، تمرکز خویش را از دست بدهند، در بخاطرسپردن جزئیات و تصمیم گیری دچار مشکل شوند، در ارتباطات خود به مشکل برخورد کنند و به خودکشی فکر کرده، تصمیم آنرا داشته باشند و حتی خودکشی کنند. اختلال افسردگی همچنین امکان دارد سبب بیخوابی، خواب بی اندازه ، حس خستگی و کوفتگی، مشکلات گوارشی، یا کاهش انرژی بدن شود.

دلایل افسردگی چه چیزهایی هستند؟
دلایل گوناگون بسیاری برای افسردگی وجود دارد که بازه ای از مسایل بیولوژیک تا وضعیت محیطی دارد. دلایل رایج شامل موردهای زیر میشوند :
سابقه ی خانوادگی: چنانچه سابقه ی خانوادگی افسردگی یا اختلال خلق دیگری وجود داشته باشد، شخص در ریسک بالای ابتلا به افسردگی قرار دارد.
حادثه های زمان بچگی: بعضی اتفاق ها، روش عکس العمل بدن به وضعیت ترس و اضطراب را تحت‌تأثیر قرار می دهند.
ساختار مغز: چنانچه لوب فرونتال مغز فعالیت کمتری داشته باشد ریسک بالاتری برای ابتلا به افسردگی وجود دارد. گرچه، دانشمندان نمی دانند که این فعالیت کم تر پیش یا بعد از آغاز علایم افسردگی اتفاق می افتد.
ماده های شیمیایی مغز: نوروترنسمیترها ماده های شیمیایی طبیعی مغز هستند که در افسردگی نقش دارند. مطالعه های اخیر نشان داده اند که تغییرات در عملکرد و تأثیر نوروترنسمیترها و روش تعامل آن ها با چرخه های نورونی دخیل در حفظ ثبات خلق، نقش مهمی در افسردگی و درمان آن ایفا می کند.
هورمون ها: تغییر در بالانس هورمون های بدن میتواند در ایجاد افسردگی مؤثر باشد. تغییرات هورمونی میتوانند ناشی از بارداری و طی هفته ها یا ماه های پس از زایمان و یا مشکلات تیروئید، یائسگی یا اختلال های دیگر باشند.
بیماری ها: بعضی بیماری ها مثل بیماری های مزمن، بیخوابی، درد مزمن، یا اختلال کم توجهی، بیش فعالی( ADHD)، شخص را در معرض ریسک بالاتری برای افسردگی قرار می دهند.
مصرف مواد: سابقه ی سوء مصرف مواد یا الکل میتواند مقدار ریسک را تغییر دهد. حدود 30 درصد افرادی که مشکل سوء مصرف مواد دارند، افسردگی را تجربه می کنند.
دیگر موارد: دلیل افسردگی بسیاری از اشخاص ناشناخته باقی می ماند. علاوه بر دلائل یادآوری شده، دیگر ریسک فاکتورهای افسردگی شامل اعتماد به نفس پائین یا انتقاد بیش از اندازه از خویش، سابقه ی بیماری های روحی، مصرف داروهای خاص، حادثه های پراسترس مثل از دست دادن عزیزان، مشکلات اقتصادی یا طلاق می شود.

علایم افسردگی شامل:
- تغییرات خواب
- تغییرات اشتها
- عدم تمرکز
- کمبود انرژی
- بی علاقگی
- کمبود اعتماد به نفس 
- نومیدی
- تغییرات حرکتی
- دردهای جسمی
- افکار خودکشی
انواع افسردگی
بسته به شدت علایم، افسردگی میتواند به دسته بندی های مختلفی تقسیم شود. بعضی اشخاص افسردگی را خفیف و زودگذر تجربه می کنند، در حالیکه بعضی دیگر اختلال افسردگی شدید و پی در پی را تجربه می کنند.
اختلال افسردگی به چند گروه طبقه بندی میشود:
اختلال افسردگی اساسی
اختلال افسردگی اساسی از شدیدترین مدل افسردگی است. این نوع از اختلال با احساسات مداوم غم، نومیدی و ناکارآمدی معلوم می شود که به تنهایی و بدون پیگیری و درمان از بین نخواهد رفت.
برای تشخیص اختلال افسردگی عمده حداقل باید پنج نشانه از نه علامت زیر دست کم به مدت دو هفته در شخص وجود داشته باشد:
- داشتن خلق افسرده و ناراحت در بیشتر ساعتهای روز
- کم شدن علاقه به بیشتر فعالیتهای روزانه
- افزایش و یا کاهش چشم‌گیر وزن چنانچه شخص از برنامه غذایی و یا رژیم خاصی استفاده نمیکند. و کاهش اشتها
- بی خوابی یا پر خوابی
- بی قراری غیر طبیعی یا کاهش فعالیت جسمی
- خستگی مفرط یا از دست دادن انرژی
- حس بی ارزش بودن یا حس گناه شدید
- کاهش توانایی اندیشه کردن ، تمرکز و یا تصمیم گیری
- تفکر کردن مکرر به مرگ، یا داشتن فکر خودکشی با برنامه یا ابزاری خاص و یا اقدام به خودکشی
این علائم باید تقریباً همه روزه در شخص دیده شود و علامت اول و دوم یعنی داشتن خلق افسرده و کاهش علاقه و لذت حتماً باید در جمع پنج نشانه ای که شخص تجربه می کند وجود داشته باشد.
افزون برداشتن این علایم باید لااقل سه مورد از موردهای زیر هم تا حد قابل ملاحظه ای وجود داشته باشد:
- افزایش حس خود مهم بینی
- کاهش احتیاج به خواب کافی( کاهش یافتن زمان استراحت و خواب در شبانه روز)
- پرگویی و صحبت بیش از حد 
- ابراز نقطه نظرهای مختلف و پراکنده
- نداشتن تمرکز و پرت شدن حواس به سادگی
- پرتحرکی و افزایش فعالیتهای بدنی
- پرداختن بیش از حد به فعالیتهای لذتبخش و پر خطر

اختلال افسردگی مداوم( دیس تایمی)
اختلال دیس تایمی خفیف تر است ولی نوع دائمی افسردگی است. برای تشخیص، علایم باید لااقل دو سال وجود داشته باشند. این مدل افسردگی به دلیل دائمی بودن، زندگی را بیش از افسردگی نوع ماژور تحت‌تأثیر قرار می دهند. افرادی که دچار افسردگی دائمی هستند علایمی مثل:
- از دست دادن شوق نسبت به فعالیت های روزانه
- حس نا امیدی
- از دست دادن کارایی و اعتماد به نفس پائین
افسردگی مانیک یا اختلال دوقطبی
افرادی که از اختلال دوقطبی دارند، همان گونه که از اسم آن معلوم است، گاهی وقت ها. خیلی شادمان و گاهی ناراحت هستند. در حالت" ناراحتی"، بیماران افسرده هستند و علایم افسردگی دارند.در شرایط" شاد"، بیماران پر از قدرت هستند، جملات سریعی دارند که با هم جور نیستند، کارهایی را هم زمان انجام میدهند ، هرچند هیچ کاری کامل انجام نشده است.
روانپریشی
بعضی از اشخاص مبتلا به افسردگی اساسی هم دوره های از دست دادن ارتباط با حقیقت را پشت سر می گذارند. این به روان پریشی معروف است که میتواند خیالات و هذیان باشد.
توهم زمانی است که شخص چیزهایی را می بیند که وجود خارجی ندارد، یا صداهایی می شنود که نیست، بو و مزه هایی را حس می کنید که درواقع وجود ندارند. افسردگی همراه با روان پریشی میتواند علایم جسمی را هم بهمراه داشته باشد.
افسردگی پریناتال( زمان حاملگی و بعد از آن)
با وجود اختلاف در ارزیابی ها، مطالعه ای اخیرا به این نتیجه رسیده است که تقریباً 16 درصد زنان از یک اختلال اضطرابی در زمان حاملگی و 17 درصد در دوره ی قبل یا پس از آن از استرس رنج می برند.
پس از زایمان، بعضی زنان با اضطراب شدید، همراه با ضربان قلب بالا، احساس رخ دادن مصیبتی نزدیک و ترس ها غیرمنطقی روبرو می شوند.
با ترس های شدید و غیر منطقی خویش چه کنیم؟
حس گناه و مقصر دانستن خویش در مواقع درست پیش نرفتن اتفاقات، نگرانی و حس ترس شدید بدون علت معقول علامت های اضطراب در دوره ی قبل یا پس از زایمان هستند.
درمان امکان دارد شامل دارودرمانی یا تراپی (روان درمانی)، به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر باشد.

ملال قبل از قاعدگی
افسردگی اختلال بیماری پیش قاعدگی مزمن تر از سندرم پیش قاعدگی است. اغلب این بیماری بعنوان یک اختلال روانی شبیه با افسردگی تک قطبی در نظر می گیرند.
به طور متوسط 2 تا 10 درصد از زنان از دوره بلوغ تا یائسگی دچار این نوع افسردگی می شوند. این خانم‌ها امکان دارد خستگی، اضطراب، بداخلاقی ، پرخوری، خارش و سینه درد را تجربه کنند.
از علامت های دیگر افسردگی اختلال بیماری پیش قاعدگی میتوان به موردهای زیر اشاره نمود :
- خستگی مزمن
- حس غم و اندوه، نومیدی، خودخوری
- حس اضطراب و استرس
- تغییر خلق وخو ( اغلب با گریه همراه است)
- عدم تمرکز
- پرخوری یا بی اشتهایی
افسردگی فصلی
ممکن است در فصل زمستان یا تابستان دچار غم و اندوه بی سبب ، بیخوابی و اضافه وزن شوید. با این حال ممکن است در فصل های دیگر حال تان خوب باشد. در اینصورت احیانا دچار اختلال عاطفی فصلی یا افسردگی فصلی هستید.
به گفته پژوهشگران با تغییر آب و هوا، تغییر مدت روز و شب( کوتاه یا بلند شدن )، جسم انسان هم دچار تغییرات می شود. امکان دارد با این تغییرات فردی اختلال عاطفی فصلی را تجربه کند.
افسردگی موقعیتی
افسردگی موقعیتی، توسط رویدادها یا موقعیت های خاص ایجاد می شود. مانند این موقعیت ها شامل:
- مرگ یک عزیز
- بیماری جدّی یا یک اتفاق تهدید کننده زندگی
- مشکلات مربوط به طلاق یا حضانت بچه
- شکست در رابطه عاطفی
- بیکار بودن یا رو به رو شدن با مشکلات جدّی مالی
- رو به رو شدن با مشکلات گسترده قانونی
البته طبیعی است که حوادثی مثل اینها ایجاد حس غم و اضطراب کنند. ولی افسردگی موقعیتی زمانی اتفاق می افتد که این احساسات مناسب با رویداد تحریک آمیز باشد و در زندگی روزانه اختلال ایجاد نمایند.

تشخیص ودرمان افسردگی
افسردگی حتی در شدیدترین حالت ها به خوبی قابل درمان است به هر مقدار که بیمار برای درمان سریعتر مراجعه کند احتمال پیدایش دوباره بیماری وی کاهش می یابد قدم نخست برای تشخیص افسردگی مراجعه به پزشک عمومی است برخی از دارو ها یا برخی از بیماری های جسمی، مثل بعضی از ویروس ها یا مشکلات مربوط به غده تیروئید علایمی را ایجاد می کنند که مثل علایم افسردگی است با انجام معاینات و ازمایشات پزشکی می توان تشخیص داد که ایا علائم واقعا علایم افسردگی است؟
اگر علایم شخص علایم افسردگی باشد پزشک باید وی را به متخصصان حوزه سلامت روان ارجاع دهد.
شیوه درمان افسردگی چیست؟
درمان دارویی
برای روشن شدن تأثیر درمانی دارو مریض باید داروی خود را لااقل سه یا چهار هفته بطور مرتب استفاده کند.
گاهی با نخستین تجویز تغییری در حال بیمار حاصل نمیشود مطالعات نشان میدهد که در چنین مواردی در میان گذاشتن مسئله با پزشک وتغییر داروها یا افزودن دارو های دیگر احتمال بهبود افزایش میدهد استفاده از دارو های ضد افسردگی امکان دارد در برخی از اشخاص باعث پیدایش اثرات جانبی ناخواسته شودشود ولی این اثرات معمولاً خفیف و زودگذر است.
اگر اثرات جانبی استفاده از دارو غیر عادی باشد یا در زندگی روزانه شخص خلل به وجود آورد مراتب را باید سریعاً به پزشک گزارش کرد.
درمان با داروهای ضد افسردگی تنها باید تحت نظر پزشک صورت گیرد.
روان درمانی
اقسام مختلفی از روان درمانی_ درمان متکی بر گفت و گو_ برای افسردگی وجود دارد درمان شناختی رفتاری( CBT) ودرمان بین فردی دو نوع مؤثر روان درمانی برای این بیماری است در افسردگی خفیف گاهی به استفاده از دارو نیازی نیست و با استفاده از روشهای روان درمانی شخص بهبود می یابد ولی در افسردگی های شدید معمولاً در کنار روان درمانی استفاده از دارو هم ضرورت دارد.
کارهایی که شخص افسرده خود می تواند انجام دهد تا سریعتر درمان شود
- برنامه زندگی روزانه خویش را تنظیم کنید
- هدف گذاری کنید
- ورزش کنید
- غذای سالم بخورید
- به میزان کافی بخوابید
- مسوولیت و وظایف تان را انجام دهید
- افکار منفی خویش را به چالش بکشید
- یک کار جدید انجام دهید
گردآوری: بخش روانشناسی بیتوته