بزرگنمايي:

آریا بانو - خراسان / در روز ملی روان‌شناس و مشاور از این گفتیم که چرا بعضی افراد بعد از چندین بار مراجعه به روان‌شناس بازهم مشکل‌شان حل نمی‌شود
 عوامل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود مراجعه به روان شناس یا مشاور بی‌اثر باشد. برخی از این عوامل به درمانگر مربوط هستند و برخی به درمان‌جو. گاهی پیش می‌آید که یک نفر می‌گوید فلان اختلال یا مشکل را داشتم، چندین جلسه تراپی هم رفتم ولی مشاورها هم نتوانستند مشکلم را حل کنند و تراپی هم بی‌فایده است. حالا سوال این است که چرا گاهی از جلسات مشاوره و روان‌درمانی بهره نمی‌بریم؟ به بهانه 9 اردیبهشت، روز ملی روان‌شناس و مشاور، به چند مورد از مهم‌ترین دلایل این موضوع می‌پردازیم.
1برای تغییر و درمان عجله دارید
معمولا افراد وقتی به درمانگر مراجعه می‌کنند که مدت طولانی با مشکلات‌شان درگیر بوده‌اند. یکی از خطاهای رایج درمان‌جویان این است که گمان می‌کنند راهکاری فوری وجود دارد که با آن می‌توان مشکلات چند ساله را حل کرد و بعد از یکی دو جلسه ناامید می شوند و درمان را رها می‌کنند. در حالی که درمان یک فرایند زمان‌بر و وابسته به شدت و عمق مشکلات است.
2 اهداف مبهم یا غیرواقع بینانه‌ای از درمان دارید
می‌خواهم کامل باشم؛ می‌خواهم هیچ‌وقت عصبانی، غمگین یا مضطرب نشوم؛ می‌خواهم همیشه شاد باشم و ... اگر هدف شما از درمان، چیزی شبیه این‌هاست باید بگویم متاسفانه هرگز به این اهداف نخواهید رسید؛ نه تنها شما بلکه هیچ انسانی نمی‌تواند همیشه بی‌نقص باشد، همیشه شاد باشد و هرگز هیچ احساسات منفی را تجربه نکند.
3 مشارکت تمام عیار با درمانگر ندارید
اگر انتظارتان این است که شما هیچ کاری نکنید و درمانگر، شما را با روشی خارق‌العاده و معجزه آسا درمان کند، راه اشتباهی را آمده‌اید! روان درمانی نیازمند فعالیت و مشارکت تمام عیار شماست و بسته به رویکرد درمانی و مشکلات شما، شما وظایف و مسئولیت‌های متعددی، در قالب انجام تکالیف و تکنیک‌ها، در فرایند درمان خواهید داشت.
4 نداشتن صداقت یا ندادن اطلاعات مهم به درمانگر
این طبیعی است که افشای اطلاعات شخصی زندگی‌تان برای یک فرد غریبه ترسناک یا شرم‌آور باشد اما برای این‌که بتوانید از درمان بهره‌مند شوید چاره‌ای جز این کار نیست. همچنین گاهی ممکن است درمانجو در تشخیص این‌که کدام اطلاعات مهم‌اند و کدام نه، سردرگم شود و در نتیجه نتواند تمام آن‌چه را باید گفته شود، مطرح کند.
5 نداشتن تناسب رویکرد درمانی درمانگر با مشکلات درمانجو
ضرب‌المثلی هست که می‌گوید: «یک گربه نمی‌تواند همه موش‌ها را بگیرد». هیچ رویکرد درمانی وجود ندارد که بتواند ادعا کند برای درمان همه افراد با هر مشکلی مناسب است. رویکرد درمانی نامناسب باعث می‌شود شما وقت، انرژی و پول‌تان را هدر دهید و نسبت به درمان به‌طور کلی ناامید شوید. انتخاب رویکرد درمانی متناسب با مشکل شما اغلب به عهده درمانگر شماست به شرط آن‌که از صلاحیت حرفه‌ای و اخلاقی درمانگرتان مطمئن باشید.
چه‌کنیم که بیشتر از روان‌درمانی بهره‌مند شویم؟
1 یافتن درمانگر با صلاحیت و مناسب
جست و جو در سایت‌های معتبر و نه در صفحات مجازی شخصی، پرس‌و‌جو از دوستانی که به درمانگر مراجعه کرده‌اند، گرفتن راهنمایی از پزشک خانواده یا روان پزشک‌تان و مطالعه سوابق حرفه‌ای درمانگر می‌تواند کمک کند تا شما درمانگر مناسب‌تری را پیدا کنید. حداقل مدرک تحصیلی برای یک درمانگر در ایران، کارشناسی‌ارشد در رشته‌های روان شناسی‌بالینی یا سلامت است. همچنین درمانگران برای فعالیت نیازمند پروانه فعالیت حرفه‌ای هستند. شما می‌توانید با جست‌و‌جوی نام درمانگر در سایت رسمی سازمان نظام روان شناسی و مشاوره کشور، از صلاحیت حرفه‌ای و قانونی درمانگرتان مطمئن شوید.
2 یادداشت‌برداری و نوشتن فهرست مشکلات
بهتر است پیش از مراجعه به روان‌درمانگر یک فهرست از مشکلاتی که آزارتان می‌دهد، مسائلی که باید حل شوند و تغییراتی که می‌خواهید در خودتان و زندگی‌تان ایجاد شود، بنویسید و با خود به جلسه درمان ببرید. همچنین در تمام جلسات دفترچه یادداشتی همراه‌تان باشد تا بتوانید نکات مهم جلسه را یادداشت کنید. به‌عنوان یک درمانگر می‌گویم روی حافظه‌تان چندان حساب نکنید!
3 درمان بین جلسات اتفاق می‌افتد نه درون جلسات
شما به‌طور معمول یک یا دو جلسه 45دقیقه‌ای را در هفته با درمانگرتان وقت می‌گذرانید و باقی روزها را خودتان هستید و خودتان! در نتیجه هرقدر در درمان فعال‌تر باشید و تکالیف و تکنیک‌ها را بین جلسات و در زندگی واقعی انجام دهید، نتیجه بهتری خواهید گرفت. جلسات درمانی، راهنمایی است برای زندگی واقعی. ابزار روان‌درمانگر، تکنیک‌ها و تکالیفی است که به شما می‌دهد، همان‌طور که از پزشک‌تان تبعیت دارویی دارید، از درمانگر هم تبعیت درمانی داشته باشید و تکالیف‌تان را فعالانه انجام دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
4 در برابر درمانگرتان جرئت‌مند باشید
همیشه به درمان‌جویانم تاکید می‌کنم که اتاق درمان اولین جایی است که باید در آن جرئت‌مندی و رفتار سالم را تمرین کنند و من آن کسی هستم که می‌توانند در برابرم، بدون نگرانی از واکنشم، از حقوق‌شان دفاع کنند. اگر از روند درمان ناراضی هستید، اگر ابهام و سوالی دارید، اگر منطق تکنیک‌ها و تکالیف را قبول ندارید، اگر نسبت به رازداری یا صلاحیت درمانگرتان تردید دارید، حتما با او راجع به این‌ها صحبت کنید. یک درمانگر حرفه‌ای موظف است به این دغدغه‌ها رسیدگی کند و پاسخ‌گو باشد.
نویسنده : دکتر پرستو امیری | ‌ متخصص روان‌شناسی سلامت