بزرگنمايي:

آریا بانو - فارس / در روزهای پایانی سال خانه‌های لرستان با بوی آرد و روغن محلی پر می‌شود؛ زمان پخت «الفه»، حلوایی که یاد درگذشتگان را زنده می‌کند و آن‌ها را به خانه‌ها دعوت می‌کند.
در خانه‌های لرستان به‌ویژه پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها سنتی قدیمی هر ساله در روزهای پایانی سال زنده می‌شود. این سنت، «الفه» نام دارد.«الفه» حلوایی که نه‌تنها با طعم شیرینش، بلکه با خاطرات و یاد درگذشتگان، دل‌های مردم لرستان را گرم می‌کند. الفه، تنها یک خوراکی نیست، بلکه آیینی است که مردم را دور هم جمع می‌کند و یاد عزیزان ازدست‌رفته را زنده نگه می‌دارد.
مواد اصلی حلوا الفه
در محله‌های مختلف لرستان، از روزها قبل از تهیه الفه، زنان خانه‌ها شروع به آماده‌سازی مواد می‌کنند.آرد، روغن محلی و شکر، مواد اصلی این حلوا هستند. اما اینجا، هر جزئیات اهمیت دارد. روغن باید از بهترین نوع باشد، حتماً محلی و حلال. حتی روغنی که به‌عنوان سوغات در خانه‌نگهداری می‌شود، برای این کار استفاده نمی‌شود. مردم لرستان معتقدند که الفه تنها یک پخت ساده نیست، بلکه آیینی مقدس است که باید بادقت و احترام انجام شود.گاهی به‌جای شکر از شیره هم استفاده می‌شود، در حلوای الفه روغن از اهمیت بیشتری برخوردار است.
الفه و یادی از گذشتگان
لیلا مادربزرگ لرستانی، می‌گوید: الفه برای ما فقط یک حلوا نیست. این کار یک رسم قدیمی است که از پدران و مادرانمان به ما رسیده. وقتی الفه درست می‌کنیم یادی از پدر و مادر و همه عزیزانمان می‌کنیم که دیگر بین ما نیستند. روغن محلی که استفاده می‌کنیم، باید بهترین باشد، چون این کار را برای روح درگذشتگان انجام می‌دهیم.او می‌گوید: وقتی حلوا آماده می‌شود، خانواده‌ها دور هم جمع می‌شوند، حلوا را به نیابت از مردگان دور و نزدیک داخل نان می‌گذارند و پس از خواندن سر فاتحه شروع به خوردن می‌کنند. همراه با حلوا، ماست و میوه هم معمولاً سرو می‌شود، نانی که حلوا را داخل آن می‌گذارند معمولاً باید داغ و تازه باشد.
حلوایی به نیابت از همه اموات
سیما بیرانوند یکی دیگر از شهروندان خرم‌آبادی می‌گوید: من وقتی مشغول درست‌کردن حلوا الفه هستم به نیابت از همه اقوام دور و نزدیک آرد را داخل ظرف می‌ریزم چون بر این باورم که در این روز همه اموات چشم‌به‌راه هستند.الفه فقط یک حلوا نیست، این کار یک پیوند است. وقتی حلوا می‌خوریم و بعد به خانه همسایه‌ها می‌رویم، انگار همه با هم یکی می‌شویم. این رسم قدیمی باعث می‌شود یادمان نرود که همه ما به هم وصل هستیم، چه زنده باشیم، چه نباشیم.او می‌گوید: این چرخه نمادی از زندگی است که ادامه دارد، حتی اگر عزیزی ازدست‌رفته باشد.پروین دیگر مادربزرگ خرم‌آبادی می‌گوید: من از کودکی این رسم را به یاد دارم. همیشه آخر سال، خانه مادربزرگم بوی الفه می‌داد. حالا که خودم مادر شده‌ام، سعی می‌کنم این رسم را به بچه‌هایم هم یاد بدهم. برای ما الفه یک یادگاری از گذشته‌هاست.
باگذشت صدها سال، لرستان همچنان آیین الفه را حفظ کرده است. این سنت، نه‌تنها یاد درگذشتگان را زنده نگه می‌دارد، بلکه پیوندهای خانوادگی و اجتماعی را نیز تقویت می‌کند.الفه، تنها یک حلوا نیست؛ الفه، آیینی است که با عطر روغن محلی و شیرینی شکر، روح و روان لرستانی‌ها را نوازش می‌دهد و یاد عزیزان را در قلب‌ها زنده نگه می‌دارد.الفه دعوتی است به روح درگذشتگان که به خانه‌ها بازگردند و در کنار خانواده باشند.
بازار