بزرگنمايي:
آریا بانو - جنگ که شروع شد، آیت‌الله خامنه‌ای به این فکر کردند که با عبا و عمامه نمی‌توانند به جبهه بروند. با شهید چمران مشورت نموده و فرمودند: چطور است من لباس ارتشی بپوشم. شهید چمران استقبال کرد و حضرت آقا با لباس ارتشی به جبهه رفتند.
«همه وارد مدرسه شدیم. طولی نکشید که حضرت امام در جایگاه ظاهر شدند. ملا حیدر به‌مجرد مشاهده امام خمینی (ره) «ایست خبردار» داد. همه نظامیان به حضرت امام ادای احترام کردند. آن روز یک روز تاریخی و ماندگار شد.
بنابر روایت از آن به بعد تلاش رژیم برای مخدوش کردن حضور نظامیان در مدرسه علوی به جایی نرسید…» این را علی‌محمد بشارتی در خاطراتش از بیعت ارتش با امام خمینی (ره) می‌گوید.
سازمان مجاهدین خلق خواستار انحلال ارتش بودند
با پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن 57 موضوع انحلال یا باقی‌ماندن نهادها و دستگاه‌های باقی‌مانده از دوران رژیم شاهنشاهی مطرح شد. یکی از این نهادها ارتش ایران بود. چریک‌های فدایی خلق و سازمان مجاهدین با انگیزه‌های متفاوت می‌گفتند ارتش باید منحل شود. هم‌زمان با این موضوع یگان‌هایی از ارتش مشغول مقابله با ناآرامی و توطئه‌های تجزیه‌طلبان در کردستان و گنبد بودند. کومله و دموکرات هم در غرب کشور به پادگان‌های نیروی زمینی ارتش حمله می‌کردند.
نظر امام خمینی(ره) در مورد ارتش
نظر امام خمینی این بود که سران سرسپرده و خائن ارتش که معمولاً از طبقات بالا و امرای ارتش بودند، خودشان کناره‌گیری کنند. در این مورد می‌فرمودند: «.. کی به شما الزام کرد که آقا بیا تو سپهبد باش یا بیا تو ارتشبد باش؟! … الان که می‌بینید که همه مسائل واضح شده است و خیانت شاه واضح شده… خوب همین حالا همه‌تان بروید آن کنار.» عده‌ای از نیروهای ارتش در جریان دفع شرارت برخی از گروه‌های ضدانقلاب، نقش مؤثری ایفا کردند. حضور داوطلبانه این نیروها موجب شد تا ضدانقلاب، موضوع «ارتش ضد خلقی» و انحلال آن را با جدیت مطرح کنند.
مخالفت امام خمینی(ره) با انحلال ارتش
در اوضاع بحرانی کشور، برخی از گروه‌های
سیاسی بر این خواسته خود پافشاری کردند. سازمان مجاهدین خلق هم خواستار انحلال کامل ارتش و برپایی ارتش مردمی متشکَل از ارتشیان و نیروهای مبارز مردم شد که فرماندهان آن به‌وسیله انتخابات تعیین شوند. امام خمینی (ره) در برخورد با این گروه‌ها، مخالفت خود با انحلال ارتش را اعلام و در صحبت‌هایشان فرمودند: «ما ارتش لازم داریم، احترام به ارتش می‌گذاریم. ما طبقه جوان ارتش را، صاحب‌منصبان جوان ارتش را برایشان احترام قائل هستیم… ما به همه قشرهای دولتی احترام قائل هستیم؛ اگر در بین آن‌ها یکی دو تا پیدا شد که فاسدند، فاسدها باید بروند، تصفیه باید بشود؛ و الّا مملکت نظام لازم دارد.
جوسازی بر علیه ارتش که منجر به استعفای شهید قرنی شد
بعد از فرمایشات امام خمینی (ره) سرلشکر قرنی، رئیس ستاد کل ارتش ایران، اعلام کرد: «عده زیادی از امرای ارتش… برکنار و یا بازنشسته شدند… بررسی برای پاک‌سازی ارتش ادامه دارد.» در همین حال جنگ روانی علیه ارتش در داخل و خارج کشور به راه افتاده بود و تلاش‌ها بر این بود که ارتش را یک نیروی ضدمردمی معرفی کنند. همین تبلیغات منفی و جوسازی‌ها باعث شد تا شهید سپهبد ولی‌الله قرنی در نامه‌ای استعفای خود را در روز 6 فروردین 1358 به امام خمینی (ره) تقدیم کند.بعد از شهید قرنی، سرلشکر ناصر فربد به‌عنوان رئیس ستاد کل ارتش
ایران انتخاب شد. او از نزدیکان نهضت آزادی و جبهه ملی بود و از همفکران اعضای دولت موقت و مهندس بازرگان به‌حساب می‌آمد. این انتصاب موجب شد تا اختلافات کمی کاهش یابد، اما موضوع انحلال ارتش همچنان مطرح می‌شد و این موضوع موجب نابسامانی در ارتش شده بود.
دلیل نامگذاری 29 فروردین به عنوان روز ارتش
فرماندهان ارتش از امام خمینی (ره) درخواست وقت ملاقات کردند تا از امام (ره) بخواهند که فرماندهی خود بر کل نیروهای مسلح را مجدداً اعلام نمایند. در نهایت امام خمینی (ره) به‌عنوان بزرگ‌ترین حامی ارتش، روز 28 فروردین سال 1358 فرمان تاریخی و مهمی را صادر فرمودند و روز 29 فروردین را «روز ارتش» نامگذاری کردند: «روز 29 فروردین روز ارتش اعلام می‌شود. ارتش محترم در این روز در شهرستان‌های بزرگ با سازوبرگ به رژه بپردازند و پشتیبانی خود را از جمهوری
اسلامی و ملت بزرگ
ایران و حضور خود را برای فداکاری در راه استقلال و حفظ مرزهای کشور اعلام نمایند…»
اولین رژه ارتش مقابل
منزل امام خمینی (ره)
اولین رژه ارتش جمهوری
اسلامی ایران در روز 29 فروردین سال 1358 در مقابل
منزل حضرت امام خمینی (ره) در قم برگزار شد. خیابان‌های تنگ و باریک قم دیگر هیچ‌وقت این صحنه‌ها برایش تکرار نشد ولی همه‌ساله به همین مناسبت رژه روز ارتش در
تهران و شهرستان‌ها برگزار می‌شود.
ابتکار آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با ارتشیان
امام خمینی(ره) بعد از مدتی آیت‌الله خامنه‌ای را به‌عنوان نماینده‌شان در ارتش منصوب کردند. با اولین برخوردهای ایشان با ارتش، محبت بین دو طرف ایجاد شد و این مسئله برای نظامیان اهمیت زیادی داشت. مثلاً نظامیان در آن زمان
دوست داشتند که وقتی مسئولین انقلابی با آن‌ها دیدار دارند، برخورد نظامی داشته باشند اما معمولاً این اتفاق نمی‌افتاد. اولین باری که حضرت آقا در مکان نظامی حاضر شدند و نیروهای ارتش به ایشان سلام نظامی دادند، آقا در پاسخشان دست راستشان را که آن زمان مجروح نشده بود، بالا بردند و به‌طرف عمامهٔ خود گرفتند و فرمان آزاد دادند. این واکنش برای آن‌ها خیلی جذاب بود.
فرمانی که ارتش را از وابستگی به آمریکا نجات داد
یکی از دیگر از دلایل ارتباط حضرت آقا با ارتش، فرمان ایشان برای تأسیس «جهاد خودکفایی» بود. این جهاد به ارتش کمک کرد تا از وابستگی شدید پیش از انقلاب به آمریکا نجات پیدا کند. درحالی‌که دولت موقت می‌خواست سلاح‌ها و حتی جنگنده‌های آمریکایی را در ازای پول، به آمریکا برگرداند.
وقتی
لباس ارتش، افتخار روحانیت شد!
جنگ که شروع شد، آیت‌الله خامنه‌ای به این فکر کردند که با عبا و عمامه نمی‌توانند به جبهه بروند. با شهید چمران مشورت نموده و فرمودند: چطور است من
لباس ارتشی بپوشم. شهید چمران استقبال کرد و حضرت آقا با
لباس ارتشی به جبهه رفتند. وقتی حضرت آقا با
لباس ارتشی برای ارائه گزارش جنگ خدمت امام خمینی (ره) رفتند، امام بسیار خوشحال شدند که ایشان را در آن
لباس دیدند و فرمودند: یک روزی بود که این
لباس خلاف مروّت محسوب می‌شد. اگر عالمی
لباس سربازی می‌پوشید پشت سرش نماز نمی‌شد خواند. امّا امروز روحانیت
اسلام افتخار می‌کند که این
لباس را می‌پوشد.
ارتش خاری ستبر در کنار گل جمهوری
اسلامی ایران
حالا 46 سال از فرمان امام برای نامگذاری روز ارتش می‌گذرد. هر سال 29 فروردین نیروی ارتش جمهوری
اسلامی در جای‌جای میهن عزیزمان قدرت‌نمایی می‌کند ولی جذاب‌ترین تعریف از ارتش همان جمله‌ای است که حضرت آقا در موردش فرمودند: «ارتش یک خار ستبر برنده‌ای است در کنار گل جمهوری
اسلامی ایران که اجازه دسترسی هیچ متجاوزی را به آن نخواهد داد.»