بزرگنمايي:

آریا بانو - فرهیختگان / رسانه‌ای که به دور از اصول حرفه‌ای با منابع انسانی برخورد کند و اتوبوس‌اتوبوس نیرو بیاورد و ببرد، حتماً قطارقطار اشتباه می‌کند. نیرویی که به‌جای سر برآوردن از دل رسانه‌ها و مرارت‌های آن از درون گعده‌ها و پاتوق سر برآورد برای رسانه هزینه‌زایی خواهد کرد و گسل‌های اجتماعی را فعال می‌کند.
 سردبیر فرهیختگان، در مطلبی با عنوان «کدام رسانه؟ کدام گسل اجتماعی؟» به نقد توهین به اهل سنت از شبکه یک رسانه ملی پرداخته است.
او در این زمینه نوشت: اعتراض زمانی تبدیل به کنش مخرب می‌شود که هم‌راستا یا متقاطع با گسل‌های اجتماعی واقعی یا برساخته واقع شود، یک حکمرانی خوب اولاً تلاش می‌کند با بهبود شاخص‌های حکمرانی فضای اعتراضی را کاهش دهد؛ ثانیاً وظیفه خود می‌داند با همه ابزارهایش، گسل‌هایی را که جامعه را به دو یا چند دسته انبوه تقسیم می‌کند، کاهش دهد یا حداقل غیرفعال نگه دارد. حال اگر در شرایطی که حکمرانی درگیر یک جنگ شناختی پیچیده و چند لایه است، یک رسانه رسمی تبدیل به پیشران فعال‌سازی یکی از گسل‌های غیرواقعی و برساخته قومی، مذهبی و... شود چه باید گفت؟ اساساً چطور می‌شود که یک رسانه به ابزار قطبی‌سازی جامعه تبدیل شود؟
1- رسانه به‌مثابه روابط عمومی سیستم حکمرانی
این یک جدال قدیمی میان مالکان و رسانه‌ای‌هاست، روابط‌عمومی بودن یا رسانه بودن؟ مالکان و ذی‌نفعان معمولاً حتی اگر به زبان نیاورند هم رسانه را به‌عنوان ابزاری برای پیام‌های صریح می‌خواهند ولی اهالی رسانه معتقدند حتی یک روابط‌عمومی خوب اول باید یک رسانه خوب باشد. در چنین شرایطی هرقدر رسانه در افکار عمومی به‌مثابه روابط‌عمومی سیستم حکمرانی جا بیفتد خطر آسیب‌پذیربودن آن بالاتر می‌رود و در بزنگاه‌ها و لغزش‌ها امکان خودترمیمی آن کاهش می‌یابد و با کوچک‌ترین اشتباهی می‌تواند گسل‌های اجتماعی را فعال کند.
بازار
2-رسانه عمومی یا رسانه خاص
رسانه عمومی در شناسایی ارزش‌های خبری، فرم، لحن و ادبیات تابعی از مصالح عمومی و سلایق عموم جامعه است و هنرمندانه بین این دو مخرج مشترک می‌گیرد و این نگاه عمومی در همه بخش‌های آن جاری و ساری است؛ رسانه عمومی در پازل دو جامعه‌ای شدن نمی‌افتد و خود بین مردم خط و مرز تعیین نمی‌کند. رسانه عمومی برای توجیه و توضیح تصمیم‌ها، سیاست‌ها و روند‌ها به‌سمت تولید استدلال عمومی می‌رود.
رسانه عمومی خیر جمعی را می‌شناسد و روی فصول مشترک تولید پیام می‌کند. رسانه عمومی سرگرمی را می‌شناسد و به دیالکتیک پیام و سرگرمی باور دارد و... رسانه خاص‌گرا در تولید استدلال و ادبیات و فرم و لحن درست نقطه مقابل رسانه عمومی است. رسانه خاص‌گرا خود تولیدکننده گسل اجتماعی است. حالا گاهی با اشتباه و نفوذ، اما اکثر اوقات خودخواسته و برنامه‌ریزی‌شده، رسانه خاص‌گرا خود بخشی از صورت‌مسئله است.
3- رسانه به‌مثابه کنشگر جناحی
اگر ساختار، سیاست‌گذاری‌ها و رفتار‌های کارگزاران یک رسانه به‌جای هدف‌گذاری آرمان‌های ملی طوری صورت‌بندی شود که در باور عمومی تبدیل به بخشی از کمپین سیاسی و اجتماعی یک جناح خاص تلقی شود، آن رسانه نه‌تنها امکان ترمیم گسل‌ها را نخواهد داشت، بلکه خود قسمتی از صورت‌مسئله خواهد بود. رفتار‌های بی‌پروای مدیران رسانه‌ها در حمایت از افراد خاص در حوزه سیاست یا نقد صریح رقبا و جریان‌های دیگر، مخاطب رسانه را در حد هواداران همان کنشگر سیاسی محدود می‌سازد و این سبب می‌شود رفتار‌های مثبت آن رسانه دیده نشود و کنش‌های آن در ترمیم گسل‌ها کمتر اثر کند و از سوی دیگر اشتباه‌هایش سهوی یا عمدی پررنگ دیده شود.
4-کاهش ظرفیت اجتماعی رسانه
قدرت مانور یک رسانه در موضوعات لبه مرزی و لبه تیغ با ظرفیت اجتماعی آن نسبت مستقیمی دارد، هرچقدر چتر سرمایه اجتماعی و تعداد مخاطبان یک رسانه وسیع‌تر باشد ضربه‌پذیری آن در بزنگاه‌ها افزایش می‌یابد و اگر کسی به سرمایه خود چوب حراج زده باشد، طبعاً در سختی‌ها به‌سختی بیشتری می‌افتد. اشتباه هزینه دارد و هزینه کردن برای آن که جیب پرتری دارد ساده‌تر است، سرمایه یک رسانه به استودیو و دوربینش نیست به مخاطب آن است؛ اگر چندسال یک رسانه را به‌سمت فرار از مخاطب هدایت کنیم به‌طور طبیعی در شرایط دشوار هزینه بیشتری متحمل می‌شویم. چنین رسانه‌ای در شرایط بحران فاقد اعتمادبه‌نفس است و مرعوب و غیرحرفه‌ای با پدیده‌ها برخورد می‌کند و رفتار گسل‌آفرین از خود بروز می‌دهد.
5- نیروی انسانی غیرحرفه‌ای
رسانه‌ای که به دور از اصول حرفه‌ای با منابع انسانی برخورد کند و اتوبوس اتوبوس نیرو بیاورد و ببرد، حتماً قطار قطار اشتباه می‌کند. نیرویی که به‌جای سر برآوردن از دل رسانه‌ها و مرارت‌های آن از درون گعده‌ها و پاتوق سر برآورد برای رسانه هزینه‌زایی خواهد کرد و گسل‌های اجتماعی را فعال می‌کند. رسانه‌ای که در آن نیروهایش برای رئیس رسانه تعیین‌تکلیف می‌کنند و با فشار اجتماعی جلوی تصمیمات اصلاحی را می‌گیرند، در شرایط بحران، گسل‌ها را تشدید می‌کند و نمی‌تواند تصمیم بگیرد. رسانه‌ای که چنین کادریابی کرده باشد به‌جای دیدن مشکلات و رفتن سراغ راه‌حل‌های واقعی، ساده‌سازی می‌کند و در وهله نخست همه‌چیز را به توطئه‌های پنهان ربط می‌دهد.