آریا بانو - مهر /استاد تمام گروه مامایی دانشگاه علوم پزشکd بر ضرورت مشورت مادران باردار با پزشک یا متخصص تغذیه برای دریافت برنامه غذایی و مکملهای مناسب تاکید کرد.
پروین عابدی استاد تمام گروه مامایی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز با تاکید بر اهمیت تغذیه مادران باردار، گفت: دوران بارداری به سه دوره مجزا (سه ماهه اول تا پایان ماه چهارم، سه ماهه دوم تا پایان هفته بیست و هشتم، و سه ماهه سوم از هفته بیست و هشتم تا پایان هفته چهل و هفتم) تقسیم میشود که در هر یک از این مراحل، مصرف متعادل تمامی گروههای غذایی شامل پروتئین، کربوهیدرات و درشت مغذیها به صورت روزانه برای سلامت مادر و جنین ضروری است.
وی افزود: اگرچه سنجش دقیق میزان مورد نیاز مواد معدنی و ویتامینها دشوار است، اما اطمینان از دریافت کافی آنها با داشتن یک رژیم غذایی متنوع و سرشار از سبزیجات و غلات کامل امکانپذیر است.
عابدی در خصوص میزان کالری موردنیاز در طول بارداری، تصریح کرد: در سه ماهه اول بارداری، نیازی به افزایش کالری دریافتی نسبت به دوران پیش از بارداری نیست. اما در سه ماهه دوم و سوم، توصیه میشود روزانه حدود 300 تا 350 کیلوکالری به رژیم غذایی مادر افزوده شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اهواز پیرامون راهنمای مصرف گروههای غذایی و مکملها، توصیه کرد: برای مادران با وزن مناسب، مصرف روزانه حدود 3 واحد پروتئین، به ویژه از منابع حیوانی، توصیه میشود. هر واحد معادل یک تکه گوشت خورشتی یا یک ران کوچک مرغ است. حبوبات و سایر منابع گیاهی نیز میتواند بخشی از نیاز پروتئینی را تأمین کنند.
وی با بیان اینکه مصرف روزانه 7 تا 11 واحد کربوهیدرات برای مادران باردار ضروری است، افزود: 7 واحد برای مادران دارای اضافه وزن و 11 واحد برای مادران با وزن عادی توصیه میشود؛ یک واحد کربوهیدرات معادل یک کف دست نان سنگک یا بربری، یا نصف لیوان برنج یا ماکارونی پخته شده است.
عابدی در خصوص حذف کامل چربی از رژیم غذایی مادر باردار، گفت: حذف کامل چربی از تغذیه مادر باردار هرگز توصیه نمیشود، مصرف متعادل روغنهای سالم به ویژه روغن زیتون و کنجد مفید است.
استاد تمام گروه مامایی دانشگاه علوم پزشکی اهواز در مورد اهمیت مصرف مکمل آهن و اسید فولیک (ویتامین B9)، بیان کرد: مصرف روزانه قرص آهن از پایان سه ماهه اول بارداری برای تمامی مادران باردار ایرانی الزامی است. مصرف روزانه یک عدد قرص یک میلی گرمی از ابتدای بارداری توصیه میشود. در صورت سابقه نقص لوله عصبی در بارداریهای قبلی نیز دوز مصرف با نظر پزشک افزایش مییابد.
عابدی مصرف مولتیویتامین و قرص ویتامین D را برای مادران باردار حائز اهمیت برشمرد و گفت: استفاده از مولتی ویتامینهای مخصوص دوران بارداری که در مراکز بهداشتی نیز توزیع میشود، به تأمین طیف وسیعی از ویتامینها و مواد معدنی کمک میکند. همچنین مصرف روزانه 1000 واحد ویتامین D3 یا D2 طبق پروتکل وزارت بهداشت توصیه میشود.
وی ادامه داد: اندازهگیری سطح ویتامین D در ابتدای بارداری و تنظیم دُز مصرف بر اساس نتایج آزمایش (به عنوان مثال 2000 واحد در صورت سطح زیر 30 نانوگرم) برای مادران باردار ضروری است البته در صورت داشتن رژیم غذایی متنوع، معمولاً نیازی به مکمل جداگانه کلسیم و سایر مواد معدنی نیست، زیرا مولتیویتامینها حاوی مقادیری از آنها هستند.
این استاد تمام گروه مامایی در پایان گفت: مصرف مکمل امگا 3 برای مادرانی که به میزان کافی از منابع غذایی آن (مانند روغن زیتون و گردو) استفاده نمیکنند، توصیه میشود چون به دلیل احتمال آلودگی به جیوه، مصرف زیاد ماهیهای دریایی در دوران بارداری محدود میشود و ماهیهای پرورشی نیز لزوماً منبع غنی امگا 3 نیستند.