آریا بانو - ایسنا / نمایندگان خانه سینما در کمیته انتخاب فیلم برای معرفی به اسکار، در بیانیهای با انتقاد سازمان سینمایی و خانه سینما درباره حضورشان در این کمیته، نکاتی را شرح دادند.
در بیانیه که از سوی کمیته انتخاب فیلم برای اسکار در اختیار ایسنا قرار گرفته، چنین آمده است:
«قرارمان این بود که با امید به امکان قضاوت و گزینش برترین سالانه سینمای ایران، در فضایی وسیعتر و فراگیرتر پای در این عرصه بگذاریم.
قرار بود فاصله نانوشته میان نگاه خانه سینما، به عنوان نماینده واقعی همه دستاندرکاران سینمای ایران با سیاستگذاران دولتی فرهنگی که سالیان دراز است تصمیم میگیرند چه دیده شود و چه نه!، امسال به حداقل برسد.
قرار بود در این شرایط استیلای رنج و حرمان بر وطن، ما نیز، با هم بر جاده «تغییر نگاه کهنه چند ده ساله»، گام نهیم و امیدوارانه تصویر وسیعتر و واقعیتری از سینمای بزرگ ایران را به درگاهسنج کلان جهانی عرضه کنیم.
اما شوربختانه، برخی بدفهمیها و گاه بدعهدیها ـ از هر دو سو ـ چه مدیران دولتی سینما و گروه مسئول نظارهگر حاکمان فرهنگی و چه نمایندگانمان در صنف که از ما دعوت به همکاری کردند و با ما نماندند و محترمانه اجبارمان کردند به ماندن!، نگذاشت که رویایمان از ارائه تصویر واقعیت سینمای بزرگ و فراگیر ایران، به تمام، با برجا بماند.
پس از موفقیتهای سینمای موطنمان در رقابتهای پیشین اسکار در این سالیان اخیر انگار تب فصلی پایان شهریور انتخاب نماینده سینمای ایران، تندتر و حادتر هم شده است. چنانچه در هر دوره انتخاب پس از اعلام نام فیلم برگزیده، مخاطبان و علاقهمندان سینما به دو گروه موافقان و مخالفان تقسیم میشوند. یکی از سویههای همیشگی و رایج بحثها این است که انتخاب فیلم بر اساس مصلحت و تأثیر نگاه حاکمیت و بیتوجه به ارزشهای سینمایی و زیباییشناسانه یا نزدیکی به معیارهای شناختهشده اسکار صورت گرفته است.
این گزاره به ویژه در میان خانواده سینما از وزن بیشتری برخودار است. از این روست که خانه سینما به نمایندگی از اصناف سینمایی دهها سال است که خواهان واگذاری انتقال «درگاه معرفی فیلم به آکادمی اسکار» به این نهاد است تا به چنین شائبهای پایان دهد. گفتنی است که چنین درخواستی دو بار به صورت مکتوب مابین خانه سینما و هیئت رئیسه آکادمی اسکار تفاهم شده است.
ما اعضای برگزیده کمیته معرفی فیلم به اسکار، گمانمان بر این بود که تلاشهای خانه سینما طی نزدیک به سی سال گذشته، با همه مستنداتش در سال جاری ثمر خواهد داد، و با همسویی سازمان سینمایی بالاخره این مطالبه قدیمی محقق خواهد شد. اما دریغ که دیگر بار ترسهای موهوم سیاستگزاران فرهنگی این تصور را نقش بر آب کرد.
در تماس اولیه با مدعوین به کمیته، از طرف خانه سینما عنوان شده بود که مسئولیت انتخاب اعضا کاملاً با خانه سینماست و امسال به دلیل محدودیت زمانی صرفاً درگاه ارتباطی با اسکار در فارابی خواهد ماند تا برای سال آینده و در طول سال این درگاه به طور کامل به خانه واگذار شود.
بر اساس همین خبر ما این دعوت را پذیرفتیم. اما متاسفانه پس از ثبت اسامی ما در آکادمی اسکار و غیر ممکن بودن تغییرشان متوجه شدیم تفاهمات اولیه از جمله تشکیل جلسات بررسی در خانه سینما و سپردن امور به آنجا با مخالفت روبرو شده و هیئت رئیسه خانه سینما نیز با تاسف فراوان با انتشار بیانیهای ناسنجیده، ضمن مبرا دانستن خود از فرایند انتخاب، به اعضای کمیته، توصیهای بدون امکان انتخاب کرد که برای حفظ جایگاه ایران در این رویداد مهم در فرایند انتخاب فیلم در هر موقعیتی شرکت کنند!.
و به این ترتیب هیئت رئیسه خانه به شکلی ناباورانه از این فرایند پا پس کشید و پشت اعضای کمیتهای که خود در تعامل با بنیاد سینمایی فارابی شکل داده بود را خالی کرد!.
اولین واکنش اعضای کمیته نسبت به این بیانیه استعفای دستهجمعی بود، که منجر به تشکیل جلسهای مابین مدیریت خانه سینما و اعضای کمیته شد. اگرچه هیئت رئیسه خانه در این جلسه از صدور بیانیه شتابزدهاش پیش از مشورت با اعضای کمیته ابراز تأسف کرد و از آنها پوزش خواست، اما پس از آن اعضای کمیته در وضعیتی دشوار و بیاختیار برای انتخاب - که بی شباهت به دایره گچی قفقازی نیست - به ناچار برآن شدند که در جهت ایفای به عهد، فرایند انتخاب را آغاز کنند!.
... و اما در این شرایط ناگزیر - اعضای کمیته انتخاب به جد معتقدند در موقعیتی به سامانتر که امکان اجرایش تا سال آینده به تلاش همه دستاندرکاران صنفی بایستی محقق شود، تمامی سرمایههای سینمای ایران، چه آثاری که با مجوزهای رسمی ساخته شدهاند و چه آثاری که خارج از ساز و کار رسمی تولید شده، اما از شرایط و استانداردهای انتخاب فیلم برای معرفی به آکادمی اسکار برخوردارند باید در این رقابت شرکت داده شوند.
اعضای کمیته به اندازه توانایی و اعتقاد خود خواهند کوشید تا در همراهی با مدیریت و بدنه همه اصناف سینمایی در سال آینده درگاه انتخاب فیلم برای اسکار به خانه سینما واگذار شود.
و اما در سال دشوار کنونی - با وجود عدم فراگیری فهرست فیلمهای ارائهشده توسط بنیاد فارابی، اعضای کمیته امیدوارند، به دلیل نزدیکی کیفی آثاری که از این فهرست میتوانند به طور بالقوه برگزیده شوند، به بهترین انتخاب ممکن دست یابند.
پانتهآ پناهیها، آزاده موسوی، ابوالحسن داودی، مصطفی کیایی، فرهاد توحیدی، هومن بهمنش، محمدرضا دلپاک، علی دهکردی.»