آریا بانو - ایسنا / صبح‌های تاریک، شب‌های سرد و هوای نمناک و ناخوشایند از راه رسیده‌اند و تا بهار همراه ما خواهند بود. برای برخی، این حال‌وهوا چیزی بیش از بی‌حوصلگی موقتی به همراه می‌آورد و از هر 33 نفر، یک نفر را به اختلال عاطفی فصلی دچار می‌کند.
اختلال عاطفی فصلی (Seasonal Affective Disorder – SAD) نوعی افسردگی دوره‌ای یا عودکننده است که با تغییر فصل به‌ویژه در پاییز و زمستان بروز می‌کند و می‌تواند زندگی روزمره مبتلایان را تا چند ماه مختل کند. از نشانه‌های آن می‌توان به کسالت مداوم، تحریک‌پذیری و از دست دادن لذت انجام دادن فعالیت‌های روزمره اشاره کرد.
بازار 
گرچه تصور می‌شود کاهش نور خورشید یکی از عوامل موثر در بروز این اختلال باشد، دانشمندان هنوز علت دقیق آن را نمی‌دانند. با این حال گفته می‌شود که تغذیه خوب می‌تواند در کاهش علائم موثر باشد. روزنامه «تلگراف» در یک مطلب تازه به چند ماده غذایی که می‌توانند در این زمینه کمک‌کننده باشند، اشاره می‌کند.
1ــ شکلات داغ خانگی
مصرف هر روز شکلات تلخ می‌تواند خلق‌وخو را بهبود دهد. این اثر به دلیل وجود پری‌بیوتیک‌ها در شکلات تلخ است؛ نوعی فیبر که باعث تقویت تنوع باکتری‌های مفید روده می‌شود و پژوهش‌ها نشان داده‌اند که روده سالم با کاهش اضطراب و افسردگی مرتبط است.
شکلات تلخ همچنین سرشار از پلی‌فنول‌هاست؛ آنتی‌اکسیدان‌هایی که سطح هورمون استرس (موسوم به کورتیزول) را کاهش می‌دهند. برای بهره بردن از این فواید باید شکلاتی با حداقل 85 درصد کاکائو انتخاب و روزانه حدود 30 گرم مصرف کنید.
2ــ ماهی سالمون
ماهی‌های چرب مدت‌هاست به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگاــ3 که برای سلامت مغز ضروری هستند با بهبود خلق‌وخو و افسردگی مرتبط دانسته می‌شوند. امگا3 خاصیت ضدالتهابی دارد و با مولکول‌های مربوط به خلق‌وخو در مغز تعامل می‌کند.
مصرف یک تا دو وعده 125 گرمیِ ماهی‌های چرب در هفته توصیه می‌شود. اگر ماهی دوست ندارید از دانه‌های چیا و گردو، منابع گیاهی حاوی امگا-3 استفاده کنید.
3ــ نان سبوس‌دار
غلات سبوس‌دار علاوه بر فواید کلی برای سلامت به دلیل داشتن فیبر، آنتی‌اکسیدان و ویتامین‌های گروه ب در بهبود سلامت روان موثرند. این مواد سرشار از «تریپتوفان» هستند؛ آمینواسیدی که بدن برای ساخت «سروتونین» که به «هورمون شادی» هم معروف است، به آن نیاز دارد.
غلات سبوس‌دار شاخص گلیسمی پایینی هم دارند، یعنی انرژی را به طور یکنواخت به مغز می‌رسانند و از نوسان‌های خلقی جلوگیری می‌کنند. توصیه می‌شود از این غلات سه وعده در روز مصرف کنید. مثلا جوی دوسر یا نان سیاه در صبحانه و برنج قهوه‌ای، کینوآ یا بلغور در وعده‌های بعدی.
4ــ انواع توت‌ها
توت‌ها انواع فلاونوئیدها را دارند که از مغز محافظت می‌کنند و التهاب و استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند. هر 80 گرم توت (توت فرنگی، بلوبری، تمشک و...) حدود 1.5 گرم فیبر دارد و یک‌چهارم نیاز روزانه بدن به ویتامین ث را تامین می‌کند؛ آنچه در تنظیم قند خون و خلق‌وخو نقش دارد.
تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که بلوبری به بهبود حافظه و تمرکز و پیشگیری از زوال شناختی هم کمک می‌کند.
5ــ مغزها
مصرف حدود 40 گرم مغز (مثل بادام، پسته یا بادام‌هندی) پنج بار در هفته برای سلامتی مغز مفید است. آن‌ها سرشار از چربی‌های غیراشباع مفید، تریپتوفان، ویتامین‌های ب و ئی، منیزیم و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که عملکرد شناختی را تقویت و خلق‌وخو را بهتر می‌کنند.
6ــ روزانه دو لیتر آب
حتی کم‌آبی خفیف بدن هم می‌تواند با کاهش تمرکز و بی‌حوصلگی مرتبط باشد، بنابراین نوشیدن حدود دو لیتر آب در روز توصیه می‌شود.
چای سبز نیز مفید است زیرا علاوه بر تامین آب بدن، حاوی «ال‌ــ‌تئانین» و آنتی‌اکسیدان‌هایی است که اثر آرامش‌بخش دارند و می‌توانند تمرکز را افزایش دهند.