بزرگنمايي:

آریا بانو - صدا و سیما / رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه اعزام نخستین کاروان های زائران کشورمان به مقصد مدینه از 15 اردیبهشت آغاز می شود، گفت: میانگین مدت حضور زائران ایرانی در حج تمتع امسال 33 روز است.
آقای علیرضا بیات رئیس سازمان حج و زیارت با حضور در برنامه «صف اول» شبکه خبر با موضوع «نوآوری و پویا نمایی در فرآیند های حج و زیارت» به پرسش ها درباره حج تمتع امسال پاسخ داد. متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
سوال: آقای بیات در ابتدا بپردازیم به تعداد زائران و حجاج ایرانی که مشرف خواهند شد به این سفر بفرمایید چه تعداد است با توجه به جمعیت 89 میلیونی کشور عزیزمان و آیا امکان افزایش این سهمیه وجود دارد یا خیر؟
بیات: بله، ما امسال تا الان هشتادو پنج هزار و هفتصدو پنجاه هزار نفر سهمیه مصوب ما است که در قالب 575 کاروان اعزام خواهند شد 58 درصد این کاروان‌ها مدینه قبل هستند و مابقی مدینه بعد یعنی ابتدا مکه می‌روند بعد مدینه این زائرین ما 54 درصد را بانوان تشکیل می‌دهند 46 درصد آقایان و امسال 17 درصد هم از جمعیت زائرین ما از اهل سنت هستند که در خدمتشان هستیم.
بازار
سوال: این بزرگواران اهل سنت کاروان‌های مستقل خواهند بود یا نه کاروان‌های ترکیبی هم دارید؟
بیات: ما در تمتع کاروان‌های ما مستقل است به جز دو شهر البته یکی در تالش و یکی هم در گنبد ما دو کاروان مختلط داریم که هم برای اهل سنت روحانی اهل سنت داریم و هم برای اهل تشیع جداگانه و البته یک نماد بسیار زیبا است از زندگی مسالمت آمیز شیعه و سنی در کشور ما.
سوال: و ترجمانی از این وحدتی که بین عزیزان در کشور ما است، آقای بیات بفرمایید کم سن‌ترین زائر و مسن‌ترین زائر امسال چه سن و سالی دارند؟
بیات: ما مسن‌ترین زائرمان 103 سال دارند.
سوال: خانم هستند یا آقا هستند از کجا هستند؟
بیات: از گنبد هستند و همه مراحل آزمایشات پزشکی را هم با موفقیت پشت سر گذاشته‌اند ما زائرین کم سن هم زیر 12 سال داریم یکی دوتا ولی آنطور که مشخص است تا الان مقررات کشور افغانستان اجازه زیر 12 سال را نمی‌دهد یعنی از 12 سال به بالا را اجازه تشرف به حد تمتع را می‌دهند به همین خاطر دیگر ما پایین‌تر از 12 سال را نمی‌توانیم در خدمتشان باشیم.
سوال: این 575 گروهی که فرمودید قرار است اعزام شوند بفرمایید که از چند ایستگاه پروازی قرار است مشرف شوند؟
بیات: ما سال گذشته 20 ایستگاه پروازی داشتیم خوشبختانه امسال به 22 ایستگاه افزایش پیدا کرد و در واقع ما بنایمان بر این است که زائرین هرچه محل ایستگاه پروازیشان به محل زندگی‌شان نزدیک‌تر باشد خوشبختانه دیگر همه مراحل کار آماده شده همه برنامه‌ریزی‌ها انجام شده و از پانزدهم اردیبهشت ماه بامداد دوشنبه اولین گروه زائرین ما از تهران اعزام خواهند شد و ما در مسیر رفت تا دهم خرداد اعزام زائرین را انشاالله به سرزمین وحی و مدینه منوره خواهیم داشت.
سوال: نخستین گروهی که باز خواهند گشت چه تاریخی است؟
بیات: بازگشت زائرین در واقع بیست و دوم خرداد ماه شروع می‌شود، یعنی پانزدهم ذی‌الحجه دو سه روز بعد از اعمال ما بازگشت زائرین را خواهیم داشت که البته در رفت ما حدود 25 تا 26 روز طول می‌کشد اعزام زائرین ولی در برگشت فشرده‌تر است ما در رفت روزانه حدود 4100 زائر را بایستی با حضور 18 تا 19 تا پرواز از فرودگاه‌های مختلف به فرودگاه جده و مدینه و امسال طائف هم اضافه شده منتقل می‌کنیم در برگشت، چون فشرده‌تر می‌شود این عدد به 4600 نفر در روز می‌رسد، یعنی یک عملیات گسترده و بزرگی است برای اینکه این عملیات به خوبی انجام شود و ما نظم بهتری داشته باشد کارمان از شرکت هواپیمایی سعودی هم امسال کمک گرفتیم و دعوت کردیم به کار و بیش از 18 هزار زائرمان توسط شرکت‌های سعودی جابجا می‌شوند و نزدیک به 70 هزار نفر هم توسط ایران ایر و البته من همین جا جا دارد که از هواپیمایی ملی ایران هما تشکر کنم واقعاً حجم سنگینی از کار را ما روی دوششان می‌گذاریم و عزیزان واقعاً با یک روحیه جهادی دارد این برنامه را مدیریت می‌کنند.
سوال: استان‌هایی که این 20 ایستگاه‌های پروازی اشاره فرمودید کدام استان‌ها هستند؟
بیات: حالا اگر من بخواهم این 20 را بگویم خیلی است.
سوال: حالا هر کدام چند تا چند تا؟
بیات: استان‌های اصلی ما خوب طبیعتا استان‌ها و مراکز بزرگ هستند استان‌هایی که نداریم، مثل قم است، مثل اراک است، مثل قزوین است که در واقع همجوار است با یک شهر بزرگ و مسیرشون مسافتی که باید طی کنند تا فرودگاه دو سه ساعت است.
سوال: آقای بیات این طول سفری که حضرت عالی بهش اشاره فرمودید که رفته زوار حدود 22 و یا 26 روز طول می‌کشد و در برگشت ممکن است قدری کوتاه‌تر و فشرده‌تر باشد این بحث طولانی شدن سفر یکی از دغدغه‌های همیشگی بوده مقام معظم رهبری هم اشاره دارند که طوری مدیریت بشود که زمان کمتر و خلاصه‌تر شود خب ما در گذشته 38 روز یا 36 روز پیش بینی حضرتعالی برای امسال چه مقدار از روزی است که زوار بتوانند اعمال را به جا بیاورند و برگردند؟
بیات: یکی از مسائلی که ما اهتمام داشتیم بهش همین مدت سفر بود با این برنامه‌ریزی که شده پیش بینی ما این است که میانگین ما سه روز کمتر شود یعنی حول و حوش 33 روز البته این به معنای این نیست که همه 33 روز خواهند آمد بعضی از گروه‌هایی که مشرف می‌شوند یک مقدار مدت اقامتشان بیشتر است ولی رفته رفته که می‌رویم جلو مدت اقامت کمتر می‌شود و میانگین محاسبه ما می‌گوید حدود 33 روز خواهد بود.
سوال: موضوع عوامل ستادی هم یکی از دغدغه‌های سازمان حج و زیارت است بفرمایید چه تعداد از این عزیزان امسال پیش بینی شده‌اند آیا نسبت به سال‌های قبل کاهش داشته‌اید یا افزایش؟
بیات: عرض کنم خدمت شما که خوب همیشه تلاش داریم که تعداد عوامل ستادی را کاهش دهیم، اما این یک ملاحظه‌ای هم دارد کاهش ما باید به گونه‌ای باشد که خدمت رسانی به زائر کم نشود یا از خدمات به زائر زده نشود، خوشبختانه طی این سال‌های گذشته ما از 10 درصد یعنی در قبال هر 100 زائر ما 10 خدمه و عوامل اقتصادی داشتیم که امسال این عدد به حدود 5 درصد کاهش پیدا کرده یعنی همه ساله تلاش شده که کاهش دهیم.
سوال: یعنی یک نفر کم شده است از آن 10 نفر؟
بیات: حدود 116 نفر را کم کردیم نسبت به سال قبل.
سوال: پس پیش بینی و برایند دستورالعمل شما این است که همه ساله کم بشوند از این عزیزان؟
بیات: طبیعتاً این یک مرزی دارد، طبیعتاً اگر بخواهد از یک حدی هم بیشتر کاهش پیدا کند.
سوال: خدمات کاهش پیدا می‌کند دیگر درست است؟
بیات: بله.
سوال: می‌شود آقای بیات یک پیش بینی داشت عزیزانی که ممکن است حاضر باشند خدمت رسانی هم بکنند و باید در این سفر هم باشند و جز منتظرین نوبت هم هستند همچین پیش‌بینی دارید؟
بیات: بله، ما خادمین افتخاری داریم در بین زائرینمان که به صورت افتخاری یعنی هم زائر هستند وجهشان را پرداخت کرده‌اند اعلام آمادگی می‌کنند و می‌آیند آنجا خدمت می‌کنند حتی در بین پزشکان و کادر پزشکی ما همه سال افرادی هستند که برای زیارت آمده‌اند، اما آنجا به کمک کادر پزشکی ما می‌آیند و این خوب خیلی فضای ملکوتی و خاص خودش را دارد.
سوال: آقای بیات موضوع دستیاران زن راهم شما امسال بعد از 6 سال دوباره به جریان انداخته‌اید بفرمایید که هدفتان از صدور مجوز دستیاران زن مخصوصاً در کاروان‌های بزرگ چه است؟
بیات: بله، ملاحظه می‌فرمایید که ما 55 تا 54 درصد زائرانمان را خانم‌ها تشکیل می‌دهند و این سفر با توجه به شرایط خاص خودش یک سفر پر مخاطره‌ای است برای بانوان به نظر ما رسید برای اینکه بتوانیم خدمت بهتری به این قشر محترم داشته باشی از خودشان کمک بگیریم و امسال با مطالعاتی که صورت گرفت به صورت آزمایشی ما 56 دستیار خانم را در کاروان‌های بزرگ به کار گرفتیم و جالب است که من در متذکر شوم که این خانم‌هایی که می‌آیند خدمتگزار می‌شوند هم فیششان را تامین کردند خودشان هم وجه هزینه حج شان را هم پرداخت می‌کنند ولی همسر مدیر کاروان یا همسر معاون کاروان است که می‌آید می‌شود رابط مدیر با بانوان کاروان و ما از همین گروه که در بینشان خانم‌های فرهیخته و اساتید دانشگاه و پزشکان و اینها هم هستند یک شورای مشورتی هم تشکیل دادیم که برای سال‌های بعد بتوانیم یک برنامه‌ریزی منسجم و بهتری برای بانوان داشته باشیم.
سوال: کار این شورا چیست هدفتان از تشکیل این مجمع چه بوده است؟
بیات: این شورا در واقع می‌شینند با هم مشورت می‌کنند که ما چه برنامه‌ریزی‌هایی برای خانم‌ها در سازماندهیشان در کاروان‌ها داشته باشیم و چه خدماتی را البته این به موازات معین‌های کاروان‌ها است که اون معین‌ها در هتل‌ها مستقر می‌شوند و مسائل مناسکی و احکام بانوان را رسیدگی می‌کند اینها کارشان در واقع امور اجرایی است.
سوال: آقای بیات ما آیا کاروان‌هایی هم از ایرانیان مقیم خارج از کشور داریم یا نداریم اینها آیا قرار است که بیاید از کشور ما اعزام شوند یا در همان کشور مبدعی که حضور دارند تدبیری اندیشیده شده که اعزام شوند؟
بیات: عرض کنم خدمتتان ما در یکی دو سال گذشته متوجه شدیم که افرادی می‌آیند از خارج به سرزمین وحی و کاروان مناسبی نیست که بهشون رسیدگی کند از ایرانیان مقیم خارج از کشور بالاخره اینها هم شهروندان ما هستند و ما در قبال این عزیزان تعهد داریم، امسال دو کاروان را به صورت آزمایشی در نظر گرفتیم مثل بقیه زائرین فیش باید داشته باشند و آن هزینه‌های مربوطه را بدهند فقط فرقش این است که از کشور محل اقامتشان خودشان با پرواز می‌آیند به جده و یا به مدینه بعد از آن ملحق می‌شوند به کاروان‌هایی که برایشان در نظر گرفته شده این عدد حدود 100 نفر است امسال، چون شروع بود و به صورت آزمایشی انجام می‌شود اگر خوب جواب بدهد ما در سال آینده دیگر می‌توانیم محدودیتی برایش قائل نشویم، مثل بقیه شهروندان ما هر کسی که فیش معتبر دارد می‌تواند بیاید این را فعال کند منتهی فرایند اعزامش متفاوت با اینها خواهد بود.
سوال: این عزیزان جز آمار ارسالی از کشور ما محاسبه می‌شوند؟
بیات: بله، جز همان کسانی هستند که فیش دارند.
سوال: حالا نمی‌شود تدبیری اندیشیده شود با توجه به حجم علاقه‌مندان و مشتاقان این سفر معنوی از آن کشوری که خودشان هستند ممکن است بتوانند راحت‌تر این سهمیه را دریافت کنند؟
بیات: این موضوع همیشه در دستور کار است بالاخره اینها ایرانی هستند سهمیه‌شان جز سهمیه‌های ایرانی‌ها محسوب می‌شود ما برای این منظور از چند مسیر داریم پیگیری می‌کنیم همین امسال هم یک تقاضایی کردیم فکر می‌کنم در این یکی دو روزه بتوانیم یک پاسخ مثبتی حداقل در حد یکی 2000 تای دیگر امیدواریم که بتوانیم اضافه کنیم.
سوال: گاهی هم می‌شنویم که خود ایرانی‌هایی که از کشور خود ما منتظر هستند که نوبتشان شود و این سختی و تحمل را ندارند می‌روند از سایر کشور‌های که مخصوصاً در منطقه هستند اعزام می‌شوند؟
بیات: برای تمتع یک همچین چیزی تقریباً ممکن نیست.
سوال: حالا عمره می‌خواهم بدانم شاید در تمتع هم این پیش بینی را داشته باشید، اتفاق خوبی خواهد بود و بفرمایید که ما بحث اسکان هتل و خدمات ویژه به عزیزان و زوارمان در مکه و مدینه که یکی از دغدغه‌های همیشگی است به هر حال این سفر با خیلی از سفر‌های دیگر متفاوت است بفرمایید چه پیش‌بینی‌هایی اندیشیده شده که خدمات خوب و درخور شان حجاج ایرانی به آنها ارائه شود؟
بیات: بله، این یک موضوع بوده که همه ساله مورد توجه مسئولین حج و زیارت بوده ما در این ایام حج یک دفعه با حضور چند میلیون زائر از کشور‌های مختلف در دو شهر مواجه می‌شویم به ویژه در مدینه منوره که با توجه به تخریب‌ها و بازسازی‌های گسترده‌ای که دارد انجام می‌شود محدودیت‌های هتلی بیشتر است ولی خوب خوشبختانه ما موفق شده‌ایم که با اجاره 19 هتل که همش در پیرامون مسجد النبی است و فاصله‌اش پیاده هر کدام 5 دقیقه 6 دقیقه 3 دقیقه است زائرین را اسکان دهیم.
سوال: یعنی 19 هتل فقط در مدینه خواهیم داشت؟
بیات: بله.
سوال: در مکه چه تعداد هتل؟
بیات: 57 هتل هم در مکه که البته در مکه پراکنده است ما برای مکه برای همه هتل‌ها از سرویس اتوبوس اختصاصی هتل در اختیارشان گذاشته‌ایم حدود 200 اتوبوس صفر کیلومتر به این 57 هتل سرویس می‌دهد و زائرین ما هر ساعتی که اراده کنند برای تشرف به مسجدالحرام می‌توانند از اتوبوس مقابل هتل استفاده کنند.
سوال: بحث ارز زائران یکی از موضوعات مهم است بفرمایید که همان 500 یورو که اعلام شده بوده هست.
بیات: بله، ما در همین دو سه روز اخیر با بانک مرکزی دیگر به توافق رسیدیم 500 یورو ارز زیارتی است.
سوال: چه مقداری زوار باید هزینه را خودشان پرداخت کنند؟
بیات: بر اساس همین نرخ مبادله‌ای من قیمتش را نمی‌دانم ولی طبیعتاً با بازار آزاد 10 تا 12 میلیون تومانی فکر می‌کنم اختلاف دارد.
سوال: نحوه دریافت این ارز چگونه خواهد بود؟
بیات: از روز شنبه بایستی به اپلیکیشن بله مراجعه کنند در آنجا ما کل اطلاعات زائرین را قرار داده‌ایم کد ملی شان را و شماره گذرنامه‌شان را وارد می‌کنند بانک عامل یعنی آن شعبه بانکی که می‌خواهند وجه را دریافت کنند آنجا مشخص می‌شود و از روز یکشنبه دیگر می‌توانند زائرین ما بانک مراجعه کنند.
سوال: بانک ملی فرمودید؟
بیات: بله، بانک ملی.
سوال: شعب ارزی مشخص شده پس نیاز نیست که به فرودگاه مراجعه کنند حیات ما تاکید می‌کنیم که نگذارند برای فرودگاه، چون امکان دارد در فرودگاه امکان این نباشد قطع باشد اینترنت نباشد، مشکلی پیش بیاید بهتر است که زودتر تهیه کنند.پس این دستورالعمل به بانک‌ها رسیده منعی وجود ندارد عدم اطلاعی وجود ندارد که زوار سرگردان شوند، چون عزیزان زیادی می‌خواهند مراجعه کنند؟
بیات: همین امروز هم با بانک ملی که همکاران ما چک کردند الحمدلله همه چی آماده است ما اطلاعات زائرین را فرستاده‌ایم و من اینجا تاکید کنم که ارز مسافرتی جدای از این است، یعنی زائری که برای زیارت ارز می‌گیرد بعداً که سفر خارجی داشته باشد آن را هم جداگانه می‌تواند دریافت کند.
سوال: یعنی اگر در طول یک سال سفر دیگری داشته باشد این محفوظ است؟
بیات: بله.
سوال: آقای بیات یک بحثی داشتیم راجع به بسته اینترنت و مکالمه رایگان توضیح بفرمایید؟
بیات: ما همه ساله در هتل‌هایی که اجاره می‌شود طبیعتاً یکی از تعهدات هتل‌ها داشتن وای فای است برای زائرین، یکی اینکه با انبوه زائرین یک وقت‌هایی این اینترنت هتل جوابگو نیست یا زائر وقتی به حرم می‌رود یا به مسجدالحرام می‌رود و یا در منا و عرفات اینترنت همراه بعضی‌ها نمی‌توانند تامین کنند به نظرمان رسید به عنوان یک خدمت شاید مناسبی برایشان اینترنت همراه را تهیه کنیم که.
سوال: چه میزان است؟
بیات: به میزان 5 گیگ اینترنت.
سوال: خیلی کم است آقای بیات ؟
بیات: ما میانگین سال گذشته را حساب کردیم دو و نیم تا سه گیگ میانگین مصرف بوده اینترنت همراه.
سوال: در کل سفر؟
بیات: بله، چون وای فای دارند در هتل معمولاً از آن استفاده می‌کنند این بعد از اینکه تمام شود امکان استفاده با سرعت کمتر تا پایان سفر را دارند، ضمن اینکه اضافه بر این اگر کسی بخواهد خودش می‌تواند با پرداخت وجه شارژ کند آن چیزی که ما با عزیزان همراه اول برای ما توضیح دادند به نظر می‌رسد که مقدار کافی باشد و مهمتر از همه این است که ما در ایام تشریق یا نشان هماهنگی شده که اماکن مهم و مسیر‌های تردد در مکه و مدینه را برایشان بارگذاری کردیم که بتوانند از این اینترنت برای تردد برای اینکه گم نشوند و بتوانند رفت و آمد راحتی داشته باشند بتوانند استفاده کنند.
سوال: بسیار خوب آقای بیات برسیم به بحث مهم هزینه این سفر معنوی الان هزینه سفر چقدر تمام می‌شود برای زائر؟
بیات: البته دیگر هزینه سفر را همه داده‌اند و عرض کنم خدمتتان که البته هزینه زیادی است به نظر ما از 230 میلیون تومان بوده تا 288 میلیون تومان این بستگی دارد به هتلی که استفاده می‌شود و ایستگاه پروازی یعنی تنها عامل تغییر تفاوت قیمت هتل و ایستگاه پروازی است.
سوال: این انتخابش با خود زوار است؟
بیات: بله، موقع ثبت نام می‌دیدند که گروه‌های قیمتی را و انتخاب می‌کردند البته ما یک گروه قیمتی ویژه هم داشتیم برای زوجی‌ها بود که آن گرانترینش بود 288 میلیون تومان، نه به خاطر اینکه هتل خیلی سطحش بالا است بالاخره اینکه بالاخره ما یک اتاق سه تخته را به صورت دو تخته به زائر باید تحویل بدهیم، طبیعتاً آن هم خوشبختانه ما این امکان را داشتیم دو برابر سال قبل کاروان زوجی را فراهم کردیم برای حضور 2600 نفر از زائرین از این ظرفیت استفاده می‌کنند و البته برای سال آینده در نظر داریم این را دوباره افزایش بدهیم، چون مشخص است که تقاضا در این رابطه زیاد است و حالا حالا‌ها جا دارد که افزایشش بدهیم.
سوال: آقای بیات راجع به بحث هزینه که یکی از دغدغه‌هایی که به حق هم است و مردم دارند فیش‌ها و ثبت نام‌های سال 85 و 86 است حدود 20 سال دارد از این موضوع دارد می‌گذرد، زائری که آمده آنجا و آن سال ثبت نام کرده و مبلغ حدود یک میلیون که 20 تا 25 درصد آن سفر را پرداخت کرده و نزد آن بانک است بفرمایید که چه تمهیدی اندیشیده شده تا حق و مطالبه به جا و درست مردم احیا شود زائری که آن موقع 20 تا 25 درصد از هزینه سفرش را داده چرا الان باید دوباره مبالغ هنگفت به این شکل را پرداخت کند؟
بیات: اولاً موقعی که این ثبت نام گسترده انجام شده واقعاً یک کار اشتباهی بوده و همان موقع هم از طرف مسئولین حج و زیارت و بعثه مقام معظم رهبری از دولت وقت خواسته شده بود که این ثبت نام انبوه را انجام ندهند، ولی خب به هر دلیل در عرض دو سال یک دفعه ما با یک حجم بالایی از ثبت نام مواجه شدیم.
سوال: چه تعداد ثبت نام شده بوده آن موقع؟
بیات: حدود 2 تا دو و نیم میلیون ثبت نام انجام شده آن موقع که همین الان یک میلیونش باقی مانده، یعنی ما هنوز یک میلیون نفر در نوبت داریم سیستم بانکی ما هم که متناسب با نرخ تورم هیچ وقت سود این سپرده را محاسبه نکرده است و این سپرده زائرین در نزد بانک هاست و هیچ ارتباطی با حج و زیارت نداشته است و برای جبران این موضوع دلاری که برای این عملیات استفاده کنیم با قیمت پایین تری باشد.امسال با تلاشی که شد و همکاری خوبی که دولت و بانک مرکزی داشتند ما دلار رنج 52 هزار تومان توانستیم تامین کنیم، بلاخره این تا حدودی جبران می‌شود.
سوال: برای همه زوار؟
بیات: بله.
سوال: شاید نزدیک 500 میلیون تومان هزینه سفرشان می‌شد؟
بیات: اگر به نرخ همین امروز نرخ مبادله‌ای حساب کنیم می‌رفت بالای چهارصد میلیون تومان می‌شد و این کمکی است که هر دفعه می‌شود و همین الان برای عمره گذاران همین کار را می‌کنیم عمره پیش رو.برای حج 405 در دولت مصوب کردیم که یک مقدار این قضیه جبران شود.
سوال: اگر از سال 85 و 86 این تعداد ثبت نام کرده باشند، این 17-18-19 سالی که گذشته البته یک تعداد سالی هم حج متوقف بود؟
بیات: چند سال تعطیل بود و چند سال 60 هزار تایی داشتیم، در سال 401 نیم ظرفیت را داشتیم.
سوال: اگر افزایش ظرفیت پیگیر شوید خیلی از این زوار بزرگواران سن و سالی از آن‌ها گذشته است و در حسرت و آرزوی این سفر معنوی هستند؟
بیات: این ظرفیت مصوبه کنفرانس اسلامی است که در قبال هر یک میلیون جمعیت مسلمان هر کشوری می‌تواند هزار نفر را ببرد.
این طبیعتا بر مبنای گزارش مرکز آمارمان که در سازمان ملل ثبت می‌شود می‌توانیم اضافه کنیم که حالا یک پیگیری‌هایی در جریان است و بتوانیم در سال آینده عددی را افزایش دهیم.
سوال: لابه لای فرمایش تان این مبلغی که مردم واریزکردند و ثبت نام کردند، ارتباطی به سازمان حج و زیارت نداشته است و مردم مبلغ را در نزد بانک‌ها گذاشتند، به صورت ودیعه و نباید بانک پاسخگو باشد پیرامون مبلغی که مردم به عنوان سهم گذاشتند، بانک‌هایی که اگر یک قسط ما عقب بیافتد و کوچکترین تاخیری مردم داشته باشند، زنگ و پیام و پیگیری و ضامن و بستن حساب و این به نظر می‌رسد جدی‌تر دنبال شود کار بانک و خیلی از بانک‌ها می‌آیند املاک وثیقه مردم را ثبت و ضبط می‌کنند؟
بیات: بانک مرکزی حداقل برای جبران بخشی از این قضیه برای تامین ارز با نرخ مناسب همکاری می‌کند؟
سوال: باز هم جبران نمی‌شود مردم یک چهارم از نرخ سفر آن موقع مردم ازجیب شان دادند، پیش خودشان می‌گویند یک میلیون تومان آن موقع چه ارزشی داشت؟
بیات: بله، با بانک‌ها بیشتر صحبت شود؟
سوال: ولی عزم جدی است و فکر می‌کنید بانک‌ها؟
بیات: این را باید از بانک‌ها بپرسید؟
سوال: این را باید شما پیگیری کنید، مردم سازمان حج و زیارت را با هر رئیسی که هر موقع این سمت و مسئولیت را دارد به عنوان امین خودشان می‌دانستند و با این فراخوان آمدند ثبت نام کردند.به نظر می‌رسد این کار با رئیس جمهور، رئیس بانک مرکزی و پیگیری‌های وزیر ارشاد و شما به عنوان رئیس سازمان و این حقی است که مردم برای یک سفر معنوی گذاشتند.بحث فرودگاه طائف که یکی از اتفاقات خوبی که تجربه‌ای بود برای شما و همکاران تان، آیا امسال هم خواهید داشت؟
بیات: با همکاری خوبی که سازمان هواپیمایی کشوری عربستان به ما اجازه دادند که یک هفته در رفت و یک هفته در برگشت از این فرودگاه استفاده کنیم و این کمک می‌کند که یک مقدار بار ترافیکی جده را کم کنیم و از در آن فرایند کاهش مدت حضور زائرین موثر باشد.ولی از این طرف هم امکانات فنی خاص خودش را می‌خواهد، فرودگاه طائف باندش کوچک است و هواپیما‌های کوچک تری ببریم.امسال ایران ایر تلاش می‌کند که دو تا ایستگاه به صورت آزمایشی به طائف خواهیم برد تا سال بعد دیگر با حجم بالاتری عزیمت شود.
سوال: سال گذشته یک معضلی که بود تاخیر در پرواز‌ها، که هم در حج واجب و هم درعمره، یک موقع استثنائاتی پیش می‌آید ولی تعداد این استثنائات خیلی زیاد شد و مردم خیلی اذیت شدند؟
بیات: دلیل این که به سمت استفاده از هواپیمایی عربستان رفتیم این بود که یک ایستگاه پروازی مثل طائف اضافه کنیم برای مدیریت همین مسئله بود.
چیزی که من شهادت دهم عزیزان ایران ایر واقعا تلاش داردند که این اتفاقات نیافتد.ولی روزانه 18 پرواز با امکانات شرایط تحریمی می‌تواند بعضی وقت‌ها دچار خلل شود.
سوال: 18 پرواز که به یک ایستگاه پروازی نیست، متعدد است؟
بیات: بله.
سوال: سال گذشته تا بیست ساعت، 24 ساعت تاخیر مردم با آن سن و سال؟
بیات: در عمره این جوری بوده است ولی در حج خوشبختانه به جز حدود پنج – شش تا پرواز در حج تمتع.
سوال: البته یک دانه هم زیاد است تایید بفرمایید پدر و مادر‌هایی که از این طرف استقبال کننده گان منتظر هستند و هم از این طرف یک سری از زوار پیش بینی پذیرایی میهمانان شان را می‌کنند.
بیات: ما در عمره اولا برای سال گذشته در سال 1404 دو هزار و سیصد نفر از زائرین درگیر تاخیر پروازشان شدند که ما الان داریم خسارت تاخیر محاسبه می‌کنیم و پرداخت می‌کنیم و از حساب شرکت هواپیمایی کم می‌کنیم.چون این جزو تعهدات هواپیمایی است و ربطی به حج و زیارت ندارد، در عمره هم ایضا همین طور است در عمره زیاد تکرار شد، کسانی که 12 ساعت بیشتر تاخیر داشته باشند یک طرف هزینه شان به ایشان برمی گردانند و این الان محاسبه می‌شود و همین جا عرض کنم که ما در عمره یک تعهدی داشته باشیم به زائرین که با قطار مسیر مدینه به مکه منتقل شان کنیم ولی حدودا صد و هفتاد هزار نفر شرکت حمل و نقل ریلی عربستان نتوانستند تامین کند، ما کل وجه آن را به زائرین شروع کردیم برمی گردانیم.
سوال: خیلی سخت دریافت می‌کنند اگر در پرداخت تسهیل شود؟
بیات: نه، سخت نیست خیلی روان و بدون این که به جایی مراجعه کنند به حساب شان واریز می‌شود.اتفاقا تعجب می‌کنند که چطوری یک میلیون و هشتصد تومان، بین یک میلیون تا یک و هشتصد هزار تومان طی دو هفته گذشته صد و بیست هزارنفر وجه شان واریز شد و در دوسه روز آینده هم بقیه واریز می‌شود.
سوال: ذائقه مردم ایران ذائقه خاصی است و بسیاری از زوار شاید سفر نخستی است که به کشور خارجی مشرف می‌شوند و آن هم یک سفر معنوی.برای تمهیدات غذا چه پیش بینی‌هایی دارید که با کمترین مشکل مواجه شوند زوار عزیزما؟
بیات: ما با مشورت متخصصین تغذیه و تجربه‌ای که در سال‌های گذشته بوده است، یک برنامه غذایی همه ساله تدوین می‌شود و طبق آن غذا توزیع می‌شود و دو مدل غذا همیشه در هر وعده از یک غذای رژیمی و غذای طبق برنامه.در یکی دو سال گذشته بعضی از استان‌ها ذائقه شان با برنامه غذایی همخوانی نداشته است، یک غذایی که خیلی‌ها می‌پسندند آبگوشت است ولی خیلی‌ها رابطه‌ای نمی‌توانند با آن برقرار کنند.امسال آمدیم این سه مدل غذا دیدیم در هر وعده‌ای، مدیر هتل به مدیر آشپزخانه روز قبل اعلام می‌کند که از هر کدام چه مقدار بیاورد و یک مقدار انعطاف را بردیم بالا، این کمک می‌کند که هم اصراف نشود غذا مصرف شود و هم رضایت مندی مردم را داشته باشیم.
نکته دیگر این است که ما برای تامین غذا بخش زیادی را از خارج از عربستان تامین کنیم، چون بعضی‌ها کیفیت مناسب را نداشت، 15 قلم مواد غذایی ایرانی که از طریق کشور‌های دیگر منتقل می‌شود و با تدابیری که شده است ما حدود هشت میلیون پرس غذا باید در این عملیات بدهیم یعنی حجم قابل توجهی است که در چهار آشپزخانه صنعتی و مدرن، دو تا در مدینه منوره و دو تا مکه مکرمه با تیم حرفه‌ای بهتر از سال گذشته بتوانیم این خدمات را ارائه دهیم.
سوال: واکسن مننژیت امسال عجیب غریب مشکل ساز شد، هم در بحث مبلغ و هم کمبود و هم افزایش قیمت چرا؟
بیات: مننژیت مردم به مراکز هلال احمر مراجعه می‌کنند و آن جا تزریق می‌شود، طبق سنوات گذشته امسال به دلیل تغییرات در نرخ دلار برای تامین دارو پیش آمد طبق توضیحاتی که عزیزان هلال احمر دادند تامین واکسن از این نرخ دلار ترجیحی معاف شد یعنی دلار ترجیحی به آن تعلق نمی‌گرفت.مجبور بودند با دلار آزاد تامین کنند، بنابراین با همان قیمت ارزی ولی با سه برابر افزایش قیمت مواجه شدند که با ریاست محترم هلال احمر صحبت کردم و از دیروز این را متوقف کردیم واکسن با قیمت جدید با مشورت هلال احمر، عزیزان دنبال می‌کنند که بتوانند اگر رضایت بانک مرکزی و جا‌های دیگر را جلب کنند با نرخ قبلی تامین شود که این باقی مانده هم که تعداد کمی مانده‌اند که.
سوال: این‌ها که زده‌اند با قیمت سه برابر بین ششصد و هفتصد هزار تومان زدند و بعد نبود قطع شد و شد یک میلیون و پانصد - ششصد هزارتومان؟
بیات: اکثرا با همان قیمت ششصد هزار تومان زدند و حدود بیست هزار تایی مانده بودند که با این افزایش قیمت مواجه شدند که فعلا متوقف شد که تا ان شاءالله هلال احمر بتواند این را کاهش دهد.
سوال: یکی از مشکلات در منی و عرفات کمبود جاست و پیش بینی جا‌های بهتر و سرویس بهداشتی و حضور در طبقاتی که احداث شده است و چه قولی به زوار می‌توانید بدهید؟
بیات: کمبود جا کاریش نمی‌شود کرد، از نظر شرعی و مناسکی، وقتی در عرفات می‌روید باید در مرز عرفات و داخل عرفات و در منی داخل منی و جغرافیای محدودی است که باید در آن جا‌ها باشند و شاید با قوی‌ترین شرکتی که خدمات می‌دهد در مشعرالحرام که جزو بهترین شرکت‌هایی سعودی است که چادر‌هایی که می‌دهد سرمایش خوبی داشته باشد در ایام مناسک با 52 درجه دما پیش بینی می‌شود و در عرفات نگرانی نداریم، خیال مان راحت است که هم فضای حدود یک متر و سی سانتی متر مربع برای هر زائر جا داریم، سرمایش خوب و امکانات خوبی مستقر شده است ولی در منی با کمتر از نود سانتی متر مربع جا برای هر زائری اختصاص پیدا می‌کند و فقط برای ایرانی‌ها نیست و برای کشور‌های دیگر هم همین طور است و با آموزش‌هایی که مدیران به زائرین دادند چطور با تعامل و همکاری هم این دو سه روز را سپری کنیم، جدای از این در منی و عرفات از امکانات چتر سایه بان استفاده کردیم برای رمل جمرات و همه زائرین در منی چتر داده می‌شود و بیش از هزار نفر شیر در مسیر منی تا عرفات مستقر می‌شوند که راهنمایی کنند زائرین که مسیر اشتباه نروند راه دور در گرما، از همین الان با مسئولان میدانی که نزدیک‌ترین مسیر برای طی مسیر جمرات و چادر‌های منی داشته باشیم.در سال گذشته مجبور بودیم مسیر را دور بزنیم که حدود دویست سیصد متری که امسال کاهش دهیم.
سوال: کشور میزبان تمهیدی بیاندیشد خاطره تلخ منی تکرار نشود؟
بیات: طرحی دارند برای طبقاتی کردن مسیر منی که.
سوال: به امسال نمی‌رسد.
بیات: نخیر
سوال: در پیگیری حقوق حجاج با هیچ دستگاهی تعارف نداریم، برای پیگیری حقوق حجاج عزیز به خاطر حوادث سال‌های قبل در عربستان اتفاق افتاد در چه مرحله‌ای هستید و چه کار‌هایی انجام شد؟
بیات: چند تا برنامه داریم چند تا تصادف منجر به فوت که ورثه متوفی می‌خواستند که چه بوده است و کسی که مقصر بوده است، حادثه جرثقیل داریم، یک تصادف جاده‌ای داشتیم که بخش حقوقی سازمان حج از عمره گذشته فعال شد و با کمک کنسول گری ما این چند تا پرونده فعال کردند که امیدواریم به نتایج خوبی برسد.
سوال: برای خیلی ازاین هموطنان که اعزام می‌شوند به این سفر ممکن است برای نخستین بار است که کشور خارجی مراجعه می‌کنند و با تجربه کمی مواجه باشند به غیراز تمهیدات آموزشی چه توصیه‌ای به زوار دارید که راجع به قوانین کشور مقصد و آن شرایطی که در عربستان حاکم است، رعایت کنند که هم خودشان و هم کاروان و هم خانواده‌های شان دچار مشکل نشوند؟
بیات: کشور عربستان در ارائه خدمات به زائرین تبعیضی قائل نیستند و همه زائرین را به یک چشم می‌بینند و هم سختگیری‌های جدی برای اتباع کشورخودشان می‌بینند، به طور جدی کسانی که ویزای حج ندارند یا کارت نسوک که در ایام حج در مکه حضور داشته باشند.شهروندان سعودی اجازه ورود به مکه ندارند وقتی این مجوز را نداشته باشند.ما سال گذشته برخی از زائرین غیر مجاز آمدند و در ایام منی بیش از نهصد تلفات داشتند به خاطر این که امکان از چادر و امکان رفاهی آن جا نبود و حادثه بدی بود.
سوال: ظاهرا منع کردند که در این ایام حضور نداشته باشند؟
بیات: بله، تاکید کردند که کارت نسوک داشته باشند و ویزای حج داشته باشند و در کشورما این اتفاق می‌افتد وبرخی از اتباع کشور‌های دیگر با یک ویزای دیگر می‌آیند در عربستان و می‌خواهند در حج حضور باشند و مقامات عربستانی تمهیداتی اندیشیدند که کسی نتواند غیرمجاز بتواند در ایام حج در عربستان باشد.درمورد زائرین خودمان دو سه تا موضوع ساده‌ای است که باید توجه شود و مدیران کاروان ما هم تاکید کردند، یکی در زیارت‌های که می‌خواهند مشرف شوند حتما با زیارت دسته جمعی و با صدای بلند و خیلی چیز‌های ساده‌ای است که مقررات آن‌ها و ما تاکید مان این است که فقط آن چیزی که مدیر کاروان و مدیر راهنما رعایت کنند و ما شرمنده زائرین نشویم.نکته‌ای که ما این جا تاکید کنم ما در انجام برنامه‌های دعا و آموزش و مناسک در داخل هتل‌های مان هیچ محدودیت و مشکلی نداریم و مجاز هستند عزیزان که استفاده کنند ولی وقتی می‌آیند طبق مقرراتی که آن‌ها دارند عمل کنند.
سوال: اقای بیات به عمره هم بپردازیم وضعیت سال چطور بود و پیش بینی امسال چیست و از کی عمره آغاز می‌شود و آیا ارز زیارتی به عمره تعلق خواهد گرفت یا خیر؟
بیات: ما سال گذشته دویست و پنج هزار زائر داشتیم که برای سال آینده این عدد را به بیش از چهارصد هزارنفر افزایش دهیم و در عمره گذشته یک بسته زیارتی داریم و امسال بسته‌های متنوعی داشته باشیم و با تنوع کیفی یعنی هتل‌های متفاوت با رنج قیمتی متفاوت که زائرین بتوانند آن چیزی که مورد پسند و سلیقه خودشان است استفاده کنند و با توجه به این که با پیش بینی که انجام شده است روزانه دو هزار تا زائر ما باید جابه جا کنیم احتمالا از هواپیمایی کشور عربستان استفاده بیشتری خواهیم کرد و البته مثل همیشه اولویت ما استفاده از هواپیمایی و شرکت‌های داخلی است.آن مقدار هم که بتوانیم از داخل تامین کنیم و مابقی از بیرون، هتل‌ها تنوع بیشتری خواهد داشت، کیفیت خدمات متنوع‌تر می‌شود، مدت حضور هم چند بسته خواهد شد که احتمالا یک هفته، ده روزه و دو هفته‌ای برای مثال که کار‌های آن را انجام می‌دهیم.خوشبختانه ارز مورد نیاز به تصویب هیئت وزیران رسید و فقط تامین آن و انتقال آن انجام شود بلافاصله بعد از ایام حج آماده می‌شویم برای عملیات عمره.از همین الان کسانی که می‌خواهند عمره مشرف شوند و از الان آماده باشند و به زودی ثبت نام‌ها را شروع می‌کنیم و حتی در این ایام حج ثبت نام‌ها را شروع می‌کنیم که از نیمه محرم عمره آغاز شود.
سوال: پیش بینی تان راجع به هزینه‌ها بیشترین و کمترین چقدر است؟
بیات: هنوز قیمت ارز مشخص نشده است و بسته‌ها قرارداد‌های شان منعقد نشده است من بگویم دقیق نخواهد بود ولی امسال حدود 45-6 میلیون تومان بود و مردم می‌دانند که ارز چه قیمتی و چه نوساناتی بوده است به همان نسبت به تبع قیمت همان قدر افزایش پیدا می‌کند.
سوال: استفاده از ارز برای حج عمره ذخیره سازی می‌شود و مانعی برای سفر‌های خارجی دیگر مردم نیست؟
بیات: عمره جزو سفر‌های خارجی محسوب می‌شود.
سوال: پس عمره همان یک سفر خارجی در سال محسوب می‌شود. حداقل در یک سال می‌تواند استفاده کند.
بیات: عمره جزو سفر‌های خارجی محسوب می‌شود. همین ارز برای عتبات هم با بانک مرکزی مذاکره کردیم و بانک مرکزی همکاری داشته است که زائرینی که مشرف می‌شوند که بتوانند از ارز عتبات استفاده کنند و بانک‌های عامل در مرز‌های زمینی فراهم کنند و ان شاءالله زودتر به نتیجه برسد و خدمات شان ارائه دهند.
سوال: راجع به عتبات پیش بینی دارید که بسته‌های متنوع تری ارائه دهید به زوار؟
بیات: این جزو وظایف ماست و الان هم یک تنوع نسبی دارد ما از سفر یک شب اقامت در عتبات داریم، زمینی که چهارشنبه حرکت می‌کند، پنجشنبه صبح در نجف است.شب جمعه در کربلاست، صبح جمعه حرکت می‌کند و برمی گردد و بسته دو روزه که یک شب خواب درکربلاست تا بسته‌های هشت شب که هوایی و زمینی است.از مقاصد مختلف و البته این می‌تواند بسته‌های متنوع تری هم باشد، چه بسا کسانی می‌خواهند اقامت طولانی تری باشند، ما پیش بینی می‌کنیم که ظرفیت هتلینگ در سامرا داشته باشیم و اقامت در سامرا داشته باشند.
سوال: از دوازدهم آبان ماه سال قبل که این مسئولیتی که پذیرفتید و گفتید از ایده‌های نو برای ارتقای سازمان تان استقبال می‌کنید، چه اقداماتی انجام دادید و اگر صحبتی دارید برای ایده پردازان و مشوق‌هایی که برای ما دارید بفرمایید؟
بیات: اساسا دنیای امروز، دنیای متحولی است و دائما درحال تغییر و تحول است، به ویژه نقش فناوری در توسعه فناوری خیلی در ارائه خدمات به مردم موثر باشد.سازمان حج ازاین قاعده مستثنی نیست، ما چند تا کار را استارت زدیم و شلوغ شد و برای عتبات و برای عمره همین بسته‌هایی که عرض کردم به صورت سامانه‌ای و بدون این که زائرین بخواهند زحمت زیادی بیافتند از کار‌هایی است که مطالعاتی اش انجام شد، اصلاح فرآیند‌های آن و می‌رود به سمت این که سامانه هاش فراهم شود.یک سری ایده‌های جدیدی که در حج امسال عملیاتی می‌شود، مثل انتقال آب زمزم برای زائرین، در سال‌های گذشته زائرین خودشان می‌خواستند آب را به صورت تبرکی می‌آوردند و با مقررات منع انتقال هواپیما مواجه می‌شدند و ساک‌های باز می‌شد و بهم می‌ریخت و با قرارداد با شرکت زمزم توانستیم آب را قبل از این که زائر می‌آید در فرودگاه‌های مقصد در خدمت شان خواهیم بود.بار زائر قبل از این که زائر از هتل خارج شود بارش منتقل می‌شود به فرودگاه و در فرودگاه مقصد همراه شان خواهیم بود.اینترنت همراه و بحث تنوع غذایی بیشتر که مطرح شد و برخی از خدمات دیگر برای شروع اتفاقات خوبی بود.بعضی از اقدامات شان در محیط خارج از کشور نیاز به مطالعات بیشتری دارد که هم در عملیات عمره آینده و در حج بعدی که سال 405 است اتفاقات بیشتری شاهد خواهیم بود.