آریا بانو - ایسنا / از چشم بزرگ نهنگ‌ها تا فوران‌های آتشفشانی و جنگل‌های زیر دریا، تصاویر منتخب مجله نیچر، جذاب‌ترین دستاوردهای علمی ماه ژوئن را در قالب تصویر به نمایش گذاشته است. این عکس‌ها نه‌تنها زیبا هستند، بلکه داستان‌هایی شگفت‌انگیز از علم، طبیعت و فناوری را بازگو می‌کنند.
این کره‌ی چشمی به‌اندازه‌ی یک پرتقال، زمانی متعلق به یک نهنگ گوژپشت (Megaptera novaeangliae) بوده است و اکنون، درک تازه‌ای درباره‌ی بینایی این پستانداران غول‌پیکر ارائه می‌دهد.
با تحلیل ساختار چشم و استفاده از مدل‌سازی رایانه‌ای برای شبیه‌سازی آنچه که نهنگ ممکن است در زیر آب ببیند، پژوهشگران دریافتند که با وجود داشتن چشمانی بزرگ، نهنگ‌ها بسیار نزدیک‌بین هستند.
این کشف می‌تواند به محافظت از نهنگ‌ها در برابر برخی تهدیدهای انسانی کمک کند. برای مثال، با الهام از آن می‌توان فناوری‌هایی توسعه داد که از گیر افتادن نهنگ‌ها در تورهای ماهی‌گیری جلوگیری کند.
ابر آتشفشانی
آتشفشان «لووتوبی لاکی-لاکی» در جزیره فلورس اندونزی، در تاریخ 17 ژوئن فوران کرد و ابری عظیم از خاکستر را تا ارتفاع بیش از 10 کیلومتر به هوا فرستاد. این فوران باعث شد مقامات، بالاترین سطح هشدار را صادر کنند و «منطقه خطر» را در شعاع هشت کیلومتری دهانه آتشفشان تعیین نمایند. در پی این رویداد، ده‌ها پرواز از فرودگاه بین‌المللی «نگوراه رای» در بالی لغو شدند. خوشبختانه گزارشی از تلفات جانی اعلام نشده است. این آتشفشان بر روی «حلقه آتش» اقیانوس آرام، منطقه‌ای با فعالیت لرزه‌ای بالا، واقع شده و دست‌کم چهار بار در سال 2025 فوران کرده است.
مارپیچ یخی
توضیح ویدیو
یک نمایش سیاره‌نما (پلانتاریوم) به کشف تصادفی ساختاری مارپیچ در ابر اورت منطقه‌ای از مواد یخی که سامانه خورشیدی را احاطه کرده است، منجر شد. این کشف زمانی رخ داد که تهیه‌کنندگان نمایش «برخوردهایی در راه شیری» در موزه تاریخ طبیعی آمریکا در نیویورک، برای تجسم‌های تصویری خود از داده‌های واقعی استفاده کردند. پیش‌تر تصور می‌شد که ابر اورت ساختاری تخت یا کروی دارد. ویژگی‌های آن تاکنون مستقیما مشاهده نشده بود و تنها بر اساس داده‌های دنباله‌دارها استنباط شده بود. دیوید نسورنی (David Nesvorny)، پژوهشگر موسسه تحقیقات جنوب‌غربی در بولدر، کلرادو، که داده‌ها را به موزه ارائه داده بود، می‌گوید که این کشف «نوعی تصادف عجیب‌وغریب» بوده است.
مزرعه‌ای در دل کویر
این
عکس هوایی، «پایگاه انرژی نوین مرکزی-شمالی دشت کوبوچی» را در حال ساخت نشان می‌دهد؛ پروژه‌ای عظیم در حوزه انرژی تجدیدپذیر که در بیابان کوبوچی واقع در شمال‌غرب چین و در نزدیکی مرز مغولستان در حال احداث است. پس از تکمیل، این مزرعه خورشیدی، بزرگ‌ترین مزرعه خورشیدی جهان خواهد بود. پیش‌بینی می‌شود که این پروژه بیش از 800 کیلومتر مربع مساحت داشته باشد و زیرساخت‌هایی را در بر گیرد که انواع منابع انرژی از جمله خورشیدی، بادی و زغالی را در کنار هم ادغام می‌کند.
کاوشگر مکعبی
شرکت اکتشاف فضایی استروبوتیک (Astrobotic) مستقر در پیتزبورگ، پنسیلوانیا، اعلام کرده که کاوشگر کوچکش به‌اندازه یک جعبه کفش، اکنون برای پرواز به قطب جنوبی ماه آماده است.
این شرکت پس از موفقیت در مجموعه‌ای از آزمون‌ها که عملکرد کاوشگر را در فضا و روی ماه بررسی می‌کردند، به این نتیجه رسیده است. در یکی از این آزمایش‌ها، پژوهشگران با استفاده از یک محفظه خلا حرارتی، شرایطی شبیه فضا را شبیه‌سازی کردند. در آزمایش‌های دیگر، نحوه تعامل این کاوشگر موسوم به کیوب‌روور-1 (CubeRover-1) با سایر ابزارها بررسی شد. کاوشگر CubeRover-1 قرار است در ماموریت گریفن-1 (Griffin-1) شرکت Astrobotic که پرتاب آن برای اواخر سال جاری برنامه‌ریزی شده، به ماه فرستاده شود.
جنگل زیرآبی
دانشمندان در حال بازکاشت جنگلی زیرآبی از جلبک قهوه‌ای موسوم به Cystoseira در اطراف جزیره گیاروس در یونان هستند. این جلبک دریایی برای تنوع زیستی بسیار مهم است، اما تغییرات اقلیمی، به‌ویژه افزایش دمای آب، تولیدمثل آن را با اختلال مواجه کرده است. این پروژه احیایی که به رهبری دانشمندان مرکز تحقیقات دریایی یونان در آناویسوس انجام می‌شود، شامل جمع‌آوری بریده‌های
سالم جلبک از مناطقی‌ست که رشد خوبی دارند. سپس این قطعات بر روی دیسک‌های سرامیکی در آزمایشگاه کشت داده شده و در مرحله بعد به صخره‌های دریایی گیاروس منتقل می‌شوند. بوم‌شناسان دریایی امیدوارند با احیای این جنگل‌های زیرآبی، سایر گیاهان و جانورانی که برای بقا به این جلبک‌ها وابسته‌اند نیز بازگردند. این تلاش بخشی از پروژه گسترده‌تر اتحادیه اروپا با عنوان است که هدف آن تقویت تنوع زیستی دریایی‌ست.
کهکشان هزاررنگ
این تصویر تماشایی از کهکشان پیکرتراش (Sculptor Galaxy) با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا (ESO) در شیلی گرفته شده است. بر خلاف تصاویر پیشین که تنها چند رنگ را در بر می‌گرفتند، این تصویر هزاران رنگ را نمایش می‌دهد که نشان‌دهنده ستارگان، گاز، غبار و دیگر اجزای سازنده کهکشان است که در طول‌موج‌های مختلفی از خود نور ساطع می‌کنند. با بررسی چنین نقشه دقیقی، ستاره‌شناسان می‌توانند دربارهٔ نحوه شکل‌گیری درونی این کهکشان، سن، حرکت و ترکیبات آن اطلاعات بیشتری کسب کنند.
ماهی شب‌تاب
این ماهی عقرب‌برگی (Taenianotus triacanthus) یکی از گونه‌های متعددی از ماهی‌هاست که پدیده «زیست‌تابی فلورسانس» (biofluorescence) را نشان می‌دهند؛ یعنی نور را جذب کرده و آن را به رنگ‌های درخشان بازتاب می‌دهند.
دو مقاله‌ای که در ماه جاری منتشر شده‌اند، بینش‌های تازه‌ای درباره فرگشت این ویژگی در ماهی‌ها ارائه داده‌اند.
طبق یافته‌ها، زیست‌تابی فلورسانس در طول 112 میلیون سال گذشته، بیش از 100 بار به‌طور مستقل تکامل یافته و تنوع رنگی آن بیش از آن چیزی‌ست که پیش‌تر تصور می‌شد.
بازار
![]()