آریا بانو - خراسان / در روزهای بحران، امنیت روانی جامعه به اندازه امنیت فیزیکی اهمیت دارد. حملات نظامی نه‌تنها تهدیدی برای جان و سرزمین هستند، بلکه جنگ روانی هم با هدف تضعیف روحیه مردم، انتشار شایعات و ایجاد ترس در ذهن‌ها آغاز می‌شود. در چنین شرایطی، هر شهروند نقشی کلیدی در حفظ آرامش و مقابله با اثرات مخرب جنگ روانی دارد. انتشار اخبار نادرست، بزرگ‌نمایی تهدیدها و ایجاد حس بی‌اعتمادی، ابزارهای رایج جنگ روانی دشمن در این مقطع هستند. مقابله با این وضعیت نه‌تنها نیاز به مدیریت احساسات و تقویت تاب‌آوری فردی دارد، بلکه رفتار جمعی هوشمندانه و گسترش حس همبستگی را هم می‌طلبد. در این مطلب، روش‌های عملی برای حفظ امنیت روانی به منظور تقویت اعتماد عمومی بررسی می‌شود.
1. شناخت جنگ روانی و روش‌های آن| جنگ روانی با هدف ایجاد ترس، ناامیدی و بی‌اعتمادی در جامعه انجام می‌شود. روش‌های رایج آن شامل: انتشار اطلاعات جعلی و شایعات برای سردرگمی افکار عمومی، بمباران خبری با اخبار منفی برای افزایش اضطراب، تفرقه‌افکنی و ایجاد شکاف میان گروه‌های اجتماعی، کم‌رنگ کردن نقش نیروهای داخلی برای کاهش اعتماد مردم و...
2. وظایف شهروندی دربرابر جنگ روانی| در شرایط بحرانی، هر فردی می‌تواند نقش موثری در حفظ آرامش و تقویت اعتماد عمومی ایفا کند. برخی از وظایف شهروندی در این زمینه عبارتاند از: حفظ آرامش فردی و خانوادگی، مدیریت استرس، گفت‌وگوهای آرام‌بخش و حمایت روانی از اطرافیان، حمایت از آسیب‌دیدگان، روحیه‌بخشی به کودکان و سالمندان، اعتماد به نهادهای رسمی و نیروهای داخلی و...
3. راهکارهای افزایش تاب‌آوری جامعه| تاب‌آوری اجتماعی مهم‌ترین عامل مقابله با اثرات جنگ روانی است. برای تقویت این ویژگی، افراد باید: روال‌های روزمره را حفظ کنند، چرا که ثبات در فعالیت‌های روزانه، تأثیر زیادی در کاهش اضطراب دارد. ارتباطات انسانی را تقویت کنند، تعامل با خانواده و دوستان باعث احساس امنیت و امید می‌شود.
4. نقش رسانه‌ها و شهروندان در مدیریت بحران روانی| رسانه‌ها و شهروندان مسئولیت مهمی در کاهش نگرانی‌های عمومی و مقابله با جنگ روانی دارند. برای ایجاد آرامش، توصیه می‌شود: رسانه‌ها اخبار را با دقت و بدون هیجان‌زده‌کردن منتشر کنند، شهروندان از تحلیل‌های غیرمعتبر و احساسی دوری کنند، متخصصان روانشناسی و جامعه‌شناسی درباره روش‌های آرام‌سازی عمومی راهنمایی ارائه دهند.
بازار ![]()
5. اعتماد به نیروهای داخلی و انسجام اجتماعی | یکی از اهداف جنگ روانی، تضعیف اعتماد مردم به ساختارهای داخلی است. برای مقابله با این مسئله: باید به نیروهای امنیتی و امدادی اطمینان داشت و از شایعاتی که اعتبار آن‌ها را زیرسؤال می‌برد، پرهیز کرد؛ انسجام اجتماعی باید حفظ شود؛ تلاش برای کاهش اختلافات و حفظ اتحاد، تأثیر زیادی در جلوگیری از تفرقه‌افکنی دارد.